Is het aantrekkelijk om als cfo terug te keren in een accountantsorganisatie? Is een functie als openbaar accountant dan nog uitdagend genoeg, vraagt Jeffrey Bekkerin zich af.
Discussie ColumnWaarom keren zo weinig cfo's terug als openbaar accountant?
Het valt mij op dat er weinig cfo's en andere accountants in business terugkeren naar het oude nest, om weer als openbaar accountant te fungeren. Het omgekeerde zie je namelijk wel: accountants die, na jaren als partner bij een accountantskantoor te hebben gewerkt, het proberen aan de andere kant van de tafel. We zijn soms zelfs een beetje trots als één van onze vakbroeders of -zusters het heeft geschopt tot cfo bij een beursgenoteerde onderneming.
Het is helemaal niet raar dat iemand die begint met werken bij een accountantskantoor, op een bepaald moment ook wil weten hoe het is om aan de andere kant van de tafel te zitten. Niet omdat deze het werk niet leuk meer vindt, wel om een (nog) betere accountant te worden. Het zich kunnen inleven in de belevingswereld van de klant kan de accountant bijvoorbeeld helpen om risico's beter in te schatten. Met je voeten in de modder staan, is een betere leerervaring dan alles te moeten leren vanaf de zijlijn, zonder echt mee te spelen. Soms moet je dingen eerst ervaren en voelen, om ze echt te kunnen begrijpen. Er wordt van de accountant bijvoorbeeld verwacht dat deze scherp is ten aanzien van fraude en (dis)continuïteit. Onderwerpen die samenhangen met de dynamiek en besluitvorming binnen een bedrijf en die niet altijd direct uit de cijfertjes zijn af te lezen. Die je moet hebben ervaren om er alert op te kunnen zijn. Er zijn dus goede redenen om als accountant 'tijdelijk' van baan te wisselen. Maar waarom gebeurt dat dan nauwelijks? Het lijkt erop dat er een barrière bestaat om als accountant, na een leerzaam uitstapje en met ervaringen rijker, terug te keren naar het openbare beroep.
Openbaar accountants zijn trouwens vaak honkvast. Naast de overheid zijn de grote accountantsorganisaties goede werkgevers. Je maakt er kans op een 25-jarig jubileum, wat in het bedrijfsleven bijna niet meer mogelijk is. Je ziet wel dat 'oudere' partners vroegtijdig afvloeien om ruimte te maken voor nieuwe, intern opgeleide partners, maar niet voor zij-instromers.
Te lang op je plek blijven zitten bij dezelfde organisatie kan ook in je nadeel werken. Je raakt gehecht aan wat je hebt en daarom kies je niet snel voor verandering als daar geen noodzaak toe is. Zijn we niet te honkvast geworden? Ik vind het een goed idee als er meer 'ervaringsdiversiteit' ontstaat binnen grote accountantsorganisaties. Bijvoorbeeld door accountants in business te vragen of zij niet weer terug willen keren als openbaar accountants.
De vraag is echter wel of het aantrekkelijk is om als cfo zij-instromer te zijn in een accountantsorganisatie. Aan het salaris zal het vast niet liggen, want het gemiddeld partnerinkomen is hoger dan dat van de gemiddelde cfo. Dan heb ik het dus niet over de enkeling die bij een snelgroeiende beursgenoteerde onderneming werkt. Die is eerder uitzondering dan regel.
Maar is de functie van openbaar accountant wel uitdagend genoeg? Immers, de cfo heeft een dynamische functie en is al lang niet meer de 'superboekhouder' die deze vroeger was. Is de functie van openbaar accountant dan nog dynamisch genoeg? Is het vak niet te saai, te risicovol en daarom onvoldoende aantrekkelijk? Wat moet er dan veranderen om het vak voldoende aantrekkelijk te maken? Het horizontaal instromen van cfo's en andere accountants in business kan namelijk bijdragen aan innovatie en kwaliteitsverbetering binnen de accountancy. Hun achtergrond en kennis van buiten draagt bij aan diversiteit binnen accountantsorganisaties en kan voor vernieuwing zorgen.
Wat zou ik doen, als ik morgen word gevraagd zij-instromer te worden? Wat mij tegenhoudt is het uurtje-factuurtje-model. Dat model is veel te veel gefocust op omzet en resources. Ik zou liever met een abonnementsvorm of een ander complementair verdienmodel willen werken, met een betere balans tussen winst, kwaliteit en passie. Ook zou ik meer aandacht willen hebben voor riskmanagement, interne beheersing, toekomstige cashflows en andere zaken die iets zeggen over de dynamiek van het bedrijf. Ik denk dat je dan een graag geziene gast zal zijn aan de bestuurstafel: een accountant die naast zekerheid ook waarde toevoegt.