Magazine

Bronnen

Het eenzame gelijk van Paul Polman - The happy financial - Ik ben er helemaal klaar mee - Verplichte kost.

Dit artikel is verschenen in Accountant nr. 1, 2020

Bekijk alle artikelen uit dit nummer

» Download dit artikel (pdf)
» Download het hele nummer (pdf)

Rob Heinsbroek

Het eenzame gelijk van Paul Polman

Is een bedrijf op aarde om winst te maken voor eigenaren en aandeelhouders, of voor een focus op maatschappelijke doelstellingen?

Een vraag die de laatste jaren steeds actueler wordt. En ook lastig is te combineren als je geen keuze maakt. Unilever heeft die keuze onder Paul Polman wel gemaakt. Alhoewel keuze, bij Polmans Unilever veeleer een combinatie van beide. En dat maakt het ook meteen zo vreselijk lastig, read on...

Het eerste deel van het boek - tot en met pagina 123 - gaat nog amper over Polman of duurzaamheid. Hier beschrijft Smit de aanloopgeschiedenis van Unilever en komen bekende namen langs als Tabaksblat, Burgmans en Cescau. Verder een keurig exposé over de Brits-Nederlandse Unilever-cultuur; de kenmerken en eigenaardigheden. Mooi voorbeeld; wist u dat bij elke Unilever-boardmeeting twee notulisten aanwezig waren en twee verslagen maakten? Eén voor de Britse plc en één voor de Nederlandse NV. Tsja, dan schiet het met de efficiency in elk geval niet op.

Vanaf deel 2 gaan we rollend het Paul Polman tijdperk in. En rollen is een goed woord. Polman brengt enthousiasme in het bedrijf. Hij blijkt een aanstekelijk verteller te zijn die de goede zaak van een nieuw duurzaam bedrijfsleven bij Unilever snel op de kaart zet. Maar kan hij ook goed luisteren? “Zijn manier van praten is als een snelstromende rivier zonder dammen, een rivier waarin interrupties en uitweidingen worden verdronken tot hij zijn zegje heeft kunnen doen. Polman is een krachtig debater, iets tegen zijn verhaal inbrengen voelt als tegen de stroom op zwemmen”, aldus een interviewer in 2011.

De ambities van Unilever onder Polman (of zijn het eigenlijk de ambities van Polman?) liegen er niet om; gezonde producten op basis van duurzame productiewijzen, de CO2-uitstoot flink verminderen en ook de omzet laten groeien. En dit alles onder de prachtige naam USLP; Unilever Sustainable Living Plan.

Praten kan hij dus, maar luistert Polman wel goed? Gaandeweg het tweede gedeelte van het boek komen hier de vraagtekens naar voren. Hoofstuk 13 is niet voor niets getiteld ‘Meer priester dan ceo’. De spijker op de kop.

En er komen al lezend ook barstjes in het duurzame imago van Polman zelf. Ben je het niet met mij eens? Dan kun je beter vertrekken bij Unilever. Smit maakt af en toe ook duidelijk dat de interne cultuur bij Unilever ook nog niet gereed is voor Polmans duurzame boodschap. Voeg daarbij een af en toe moeizame relatie met de financiële pers en dan gaat het toch steeds moeilijker.

Het mislukte overnamebod door Kraft Heinz krijgt terecht veel aandacht. Dit vreet niet alleen veel tijd en energie weg bij Polman, maar dwingt hem mede om de aloude aandeelhouderswaarde weer meer centraal te stellen.

Laten we nog eens even naar de ondertitel van het boek kijken ‘& het eenzame gelijk van Paul Polman’. Eigenlijk zou hier een vraagteken achter moeten worden geplakt. Ook Smit lijkt hier een beetje in dubio te zijn in het laatste hoofdstuk. Je gunt het Polman van harte, maar de korte termijn focus op kwartaalresultaten lijkt niet uit te bannen in de financiële wereld. Een definitief antwoord laat nog op zich wachten.

Smit heeft duidelijk gedegen research verricht, veel mensen gesproken en documenten door geakkerd. Het heeft een kloek en puik werk opgeleverd. Laten we hopen dat hij in de komende jaren zijn onderzoeksjournalistieke tanden nog niet verliest. Van dit soort boeken
mogen er meer worden geschreven.

Jeroen Smit, Het grote gevecht - & het eenzame gelijk van Paul Polman, Prometheus 2019, ISBN 978 90 446 3471 6

The happy financial

Naast een blog dat Heemskerk sinds 2016 bijhoudt, een rol als docent aan Nyenrode en als columnist op Accountant.nl, heeft ze nu ook dit boek geschreven.

In vijf stappen inzicht in uw wensen en mogelijkheden om uw eigen persoonlijke financiën op orde te krijgen. Koud kunstje voor een doorgewinterde accountant, dus wat heb ik aan dit boek? hoor ik u denken. Maar dat was Heemskerk ook en ze geeft zelf eerlijk toe dat ze in de rat race haar eigen financiële overzicht ook kwijt raakte. Aldus niet alleen een pleidooi voor helderheid in uw eigen financiën, maar eigenlijk ook de nodige aandacht voor de o zo belangrijke work-life balance.

Marjan Heemskerk, De happy financial - in 5 stappen je financiële doelen bereiken, Business Contact 2019, ISBN 978 90 470 1322 8

Ik ben er helemaal klaar mee

Blue Monday ligt nog niet zo heel ver achter ons, dus waarom niet in de eerste Accountant van dit jaar een beetje energierijk beginnen?

Althans, een boekje vol met tips voor “medewerkers, teams en organisaties die wel wat energie kunnen gebruiken”. En laten we eerlijk zijn; wie kan dat niet?

De auteurs beschrijven bruistabletten en ventieltrekkertjes - en nog diverse andere veel voorkomende typen medewerkers - en geven in een snelle 149 pagina’s aan waar de energie in organisaties verloren gaat en hoe je hiertegen iets kunt doen. En niet schrikken; het gaat dan wel over ‘energie’ maar het is zeker geen soft geneuzel, integendeel. Vlot geschreven, met onthutsende en tenenkrommende praktijkvoorbeelden en als kers op de taart tekeningen van Hein de Kort. Aldus een hapklaar tussendoortje.

Marcel van Wiggen e.a., Ik ben er helemaal klaar mee, Haystack 2019, ISBN 9789461263612

Verplichte kost

Welk boek ‘moet’ u lezen? De keus van Malika Bensellam-Bouhtala, manager finance bij BPD Gebiedsontwikkeling en NBA-bestuurslid: ‘De 7 provinciën’.

Geschiedenis is actueel en onze geschiedenis heeft ons gebracht waar wij nu zijn. Als accountant zijn wij vaak bezig met de geschiedenis van bedrijven. De jaarrekening of historische financiële verantwoording betekent dat wij voornamelijk terugkijken. Kortom: om het heden te snappen is het nodig het verleden te kennen. Als accountant en liefhebber van de Nederlandse geschiedenis vind ik De 7 provinciën een echte aanrader.

Het boek is honderd pagina’s dik en bevat naast teksten van academisch gehalte ook veel illustraties uit het verleden. Hierdoor komt de geschiedenis van het schip de 7 Provinciën voor mij tot leven.

Prachtige portretten van Michiel Adriaenszoon de Ruyter en van Johan de Witt, die een belangrijke rol speelde als raadspensionaris en bestuurder tijdens de Engelse Oorlogen. Het belang van de Hollandse handel en het handhaven van de vrede door overleg waren zijn voornaamste uitgangspunten. Na een aantal succesvolle bemiddelingen door de Witt brak in 1672 toch de oorlog uit.

Inzicht in de beheersing rondom de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden is op een fascinerende wijze beschreven. Maar ook de bouw en totstandkoming van de 7 Provinciën, een belangrijke beheersmaatregel voor het voeren van de oorlog op zee, is prachtig geïllustreerd. De bouw van dit schip nam maar acht maanden in beslag en verliep onder barre omstandigheden.

Een extra aanvulling die iedere accountant zal aanspreken is dat de Batavia-werf in Lelystad kan worden bezocht om het skelet van dit beroemde vlaggenschip te bezichtigen. Een ouderwetse waarneming ter plaatse kan namelijk nooit kwaad.

De 7 Provinciën, J.R. Bruijn, ISBN: 9051941358

Gerelateerd

Aanmelden nieuwsbrief

Ontvang elke werkdag (maandag t/m vrijdag) de laatste nieuwsberichten, opinies en artikelen in uw mailbox.

Bent u NBA-lid? Dan kunt u zich ook aanmelden via uw ledenprofiel op MijnNBA.nl.