Nieuws

NBA wordt hofleverancier van tuchtzaken

Het debat over de beroepsstandaarden van accountants beperkt zich te veel tot regelgeving en de vraag of de AFM iets wel goed vindt. De NBA pleit voor een bredere discussie over kwaliteitsnormen, oordeelsvorming en gedrag.

Daarin past ook het door accountants, AFM en NBA systematisch uitwisselen en bespreken van dilemma's en casussen. Dat stelde NBA-voorzitter Huub Wieleman op 3 december tijdens een congres van de Erasmus Universiteit Rotterdam (EUR) over de toekomst van het toezicht op accountants.

Evaluatie Wta

Directe aanleiding is de evaluatie van de Wet toezicht accountantsorganisaties, die door de EUR in opdracht van Financiën is verricht. Er is veel waardering voor de rol van de AFM als primaire toezichthouder. Maar er worden ook aanbevelingen gedaan rondom de doeltreffendheid en doelmatigheid van het toezicht.

Wieleman pleit voor nader onderzoek naar de effecten van blamefree reporting en voor meer eenheid in de wijze van rapporteren door AFM, SRA en NBA. De toetsingsnormen zijn immers identiek. Ook is hij voorstander van een uitbreiding van de bezwaar- en beroepsprocedures na een oordeel van de AFM. Hij citeert in dat verband D66-kamerlid Wouter Koolmees: 'Waar kan ik heen als ik het niet eens ben met de AFM?'

Hofleverancier

Uitspraken van de Accountantskamer worden goed gevolgd. Dat heeft een positief effect op het gedrag van accountants, meent Blaisse-advocaat Jan Garvelink. Voor de rechtsontwikkeling is het daarom een goede zaak als meer stevige zaken de tuchtrechter bereiken. Het tuchtrecht is wel "alive & kicking", maar er komt te weinig vanuit AFM en NBA en al helemaal niet als het over assurancezaken gaat.

Wat Garvelink betreft sluit de stevige toon van de AFM in de media niet aan bij wat je van een toezichthouder mag verwachten: "De AFM past meer nuance." Hij gelooft niet in een openbaar aanklager voor het accountantsberoep: "Een nationale accountantspolitie, voegt dat iets toe?" De huidige partijen zijn volgens hem mondig genoeg.

In het afsluitende debat ziet Wieleman een nieuwe rol voor de NBA weggelegd bij het aandragen van zwaardere tuchtzaken bij de Accountantskamer. Dat komt omdat een deel van het toezicht op wettelijke controles inmiddels door de AFM aan de beroepsorganisatie is gedelegeerd. 'De NBA is al hofleverancier bij non-assurance en ik verwacht dat de komende jaren ook bij wettelijke controles', meent Wieleman.

Michiel Werkhoven, voorzitter van de Accountantskamer, is bezorgd over de inschakeling van accountantsdeskundigheid bij de behandeling van zulke zaken. Moet de tuchtrechter de AFM of de NBA kunnen vragen onderzoek te doen naar controledossiers, in geval van een Wta-gerelateerde klacht van een derde partij? Dat is omkering van het rechtssysteem, aldus Wieleman. Maar Werkhoven mag maar 82 euro per uur betalen voor het inschakelen van accountants-deskundigen: "Die zullen moeilijk te vinden zijn."

Europa

Volgens de opsteller van de evaluatie Eva Eijkelenboom is het accountantsberoep nog niet toe aan toezicht op Europees niveau, zoals bij de banken inmiddels aan de orde is. Een coördinatiepunt is op dit moment realistischer dan een Europese accountantsunie. Er zit nog de nodige onbalans in de wijze waarop het toezicht door de diverse lidstaten is georganiseerd. Nederland en het Verenigd Koninkrijk lopen in dat opzicht voorop.

Co-auteur prof. Steven Hijink benadrukt dat het ook om een andere schaal gaat dan bij banken: "Toen Arthur Andersen omviel na de Enronzaak, raakte dat niet echt de Nederlandse economie. Hooguit een paar huishoudens in Amsterdam-Zuid."

» Lees de column van NBA-voorzitter Huub Wieleman en download de NBA-bijdrage aan de congresbundel

Gerelateerd

Aanmelden nieuwsbrief

Ontvang elke werkdag (maandag t/m vrijdag) de laatste nieuwsberichten, opinies en artikelen in uw mailbox.

Bent u NBA-lid? Dan kunt u zich ook aanmelden via uw ledenprofiel op MijnNBA.nl.