Nieuws 04 oktober 2019

Ook kritische geluiden na CTA-rapport

Was er eerst sprake van opluchting bij accountants na de verschijning van het tussenrapport van de Commissie Toekomst Accountancysector (CTA), inmiddels worden hier en daar ook kritische kanttekeningen gemaakt. De SRA vraagt de commissie zelfs om rectificatie.

Kantorenorganisatie SRA stelt in een eerste reactie aan de CTA dat die commissie haar aanbevelingen baseert op een onjuiste schets van het toezicht op het accountantsberoep. Volgens de SRA is de door haar aan de CTA toegezonden informatie "onjuist, onvolledig en daarmee onzorgvuldig" verwerkt in het tussenrapport van de commissie. Zo zou het rapport ten onrechte een beeld schetsen alsof de kwaliteitstoetsing door de reviewcommissie van de SRA "alleen gebaseerd is op self assessment en inventarisatiegesprekken", aldus SRA-voorzitter Paul Dinkgreve in een brief aan de CTA.

"Ook vermeldt uw rapport dat sprake zou zijn van drie toezichthouders. In de huidige, wettelijke opzet is sprake van één toezichthouder. De SRA (en NBA) voeren kwaliteitstoetsingen uit op basis van de Kwaliteitsverordening (Wab), en meten kwaliteit bij accountantskantoren. Zoals vastgelegd in de Wta (artikel 48, lid 1), steunt de toezichthouder op deze resultaten. Het toezicht is ook niet gedelegeerd, zoals uw rapport vermeld."

Schadelijk

De SRA stelt dat de media-aandacht voor het rapport en met name de scherpe toon daarin rondom het toezicht schadelijk is voor de reputatie van de reviewcommissie, de SRA en de daarbij aangesloten kantoren. "Ook de ondernemingen die gecontroleerd worden door SRA-kantoren lezen de berichtgeving en kunnen zich afvragen of zij wel bij het juiste accountantskantoor zitten. Hiermee doet uw commissie onze inzet vanaf 1992 ten aanzien van kwaliteitstoetsingen en kwaliteitsverbeteringen zeer te kort."

Dinkgreve wil niet wachten op de finale rapportage van de CTA, maar vraagt de commissie om de geconstateerde “onvolkomenheden zo snel als mogelijk recht te zetten”. De SRA-voorzitter geeft in een mailing aan zijn leden aan dat de CTA hem inmiddels heeft uitgenodigd voor een gesprek, zo meldt het FD.

Duurzaamheid

Fou-Khan Tsang, bestuursvoorzitter van Alfa Accountants en Adviseurs, is in een column op AccountancyVanmorgen ook kritisch over delen van het CTA-rapport. De commissie stelt in haar aanbevelingen dat de controle van niet‐financiële informatie niet voorbehouden hoeft te zijn aan accountants. De CTA vreest voor toename van de verwachtingskloof als de controle op sustainable development goals (SDG's) onderdeel wordt van wettelijke controles. Accountants kunnen zich volgens de commissie beter richten op thema's als fraude en continuïteit.

Volgens Tsang, ook aanjager van de 'groene brigade' bij de NBA, duwt de CTA hiermee "de accountant terug in zijn enge financiële hokje", in een tijd waarin miljoenen jongeren de straat op gaan voor een beter klimaat en ondernemingen veel aandacht geven aan duurzaamheid. "De commissie kleineert integrated reporting tot iets vaags met SDG's, terwijl dit veel breder is, veel verder gaat. Ook acht de commissie goede assurance niet zo van belang, door te stellen dat dit ook kan worden geverifieerd door andere beroepsgroepen. Overigens zonder te weten wie dat dan zou moeten doen."

De CTA typeert de sector als conservatief, wat Tsang als vernieuwer van het vak pijn doet. "Ik wil niet dat deze commissie ons, als meer progressieve accountants, de kans afpakt om de wereld te redden. Dan kan ik inderdaad beter mijn titel inleveren."

Muis

In een redactioneel commentaar noemt het FD het "opvallend dat de commissie de heilige huisjes van de sector zelf grotendeels ongemoeid laat". Na de scherpe woorden van minister Hoekstra op de Accountantsdag 2018, die aangaf dat er "geen taboes" zouden zijn voor de CTA, lijkt het tussenrapport mild. Zaken als het partner- en verdienmodel en de scheiding van controle en advies laat de commissie "grotendeels ongemoeid", aldus het FD. "Heeft de olifant een muis gebaard?"

Volgens de krant is het uitblijven van harde ingrepen door de CTA "geen reden voor triomfantelijke reacties. De commissie stelt namelijk ook vast dat accountants hardleers zijn". Het FD kijkt vooral uit naar het definitieve rapport van de commissie en beschouwt de "triomfantelijke geluiden uit de sector" als een waarschuwing voor de CTA. "Het zou namelijk doodzonde zijn als het eindrapport straks in de diepe stoffige la van de gemiste kansen verdwijnt."

De CTA heeft haar interimrapport ter consultatie voorgelegd; reageren kan tot 1 november via het online loket van de commissie. De finale rapportage van de CTA moet nog voor het eind van dit jaar verschijnen.