Nieuws 11 april 2019

AFM: 'besturen oob-accountantsorganisaties geschikt bevonden'

Alle zes in 2018 door de Autoriteit Financiële Markten (AFM) getoetste besturen van oob-accountantsorganisaties zijn geschikt bevonden. Dat blijkt uit het jaarverslag van de toezichthouder.

De kwaliteit van wettelijke controles door accountants is nog niet duurzaam geborgd, stelt de AFM in het jaarverslag. "Daarom heeft de AFM zich in 2018 vooral gericht op de verhoging van de kwaliteit van wettelijke controles en de structurele borging van de verbetermaatregelen om duurzaam een goede kwaliteit van wettelijke controles te bereiken. Ook de toetsing op geschiktheid van bestuurders en commissarissen bij oob-accountantsorganisaties was een van onze prioriteiten." Uit die geschiktheidstoetsing, uitgevoerd bij zes van de huidige negen oob-accountantsorganisaties, blijkt dat alle zes besturen door de AFM geschikt zijn bevonden. In totaal ging het om toetsing van 51 bestuurders.

De toezichthouder communiceert niet publiekelijk over de uitkomst van die individuele toetsingen. "Een aantal organisaties heeft de governance aangepast en enkele organisaties hebben bestuurders aangetrokken die niet afkomstig zijn uit de eigen organisatie. Bovendien krijgen bestuurders van hun organisatie meer tijd en mandaat om zich (volledig) te wijden aan hun bestuurstaak”, schrijft de AFM. “Ook wordt in de samenstelling van het bestuur gekozen voor meer diversiteit en is er meer aandacht voor een evenwichtige portefeuilleverdeling."

Kwaliteit

AFM-voorzitter Merel van Vroonhoven verwijst in het voorwoord van het jaarverslag naar de eind 2018 door de AFM gepresenteerde verkenning Kwetsbaarheden in de structuur van de accountancysector. "We willen hiermee vanuit onze rol als toezichthouder bijdragen aan het debat over duurzame en consistente kwaliteit van wettelijke accountantscontroles, dat ook internationaal speelt", aldus Van Vroonhoven. Het ministerie van Financiën heeft mede naar aanleiding van die verkenning de Commissie Toekomst Accountancysector (CTA) ingesteld.

De AFM heeft het toezicht op de overige oob-accountantsorganisaties (niet-big four) in 2018 geïntensiveerd, met een onderzoek naar de voortgang van verandertrajecten, kwaliteitswaarborgen en kwaliteit van wettelijke controles. "We willen deze accountantsorganisaties stimuleren om zich meer te focussen op en in te zetten voor een voortvarender doorlopen van de verandertrajecten. Met als doel duurzame borging van de kwaliteit van de wettelijke controles."

De uitkomsten van het onderzoek naar de overige oob-kantoren volgen later dit jaar, meldt de AFM. Van die oorspronkelijke next five zijn er door het inleveren van de oob-vergunning door Grant Thornton en accon avm nog drie over: Baker Tilly, Mazars en BDO.

Samenwerken

NBA-voorzitter Marco van der Vegte stelt in een interview op de AFM-website dat de relatie tussen accountants en toezichthouder is verbeterd. "Er zijn incidenten geweest waarbij het werk van accountants ter discussie staat. Dat is duidelijk en daar lopen we ook niet voor weg. Wel zijn er op basis van deze incidenten veel negatieve conclusies getrokken die weerslag hebben op de hele beroepsgroep. Het is belangrijk dat accountants met lef en trots kunnen blijven werken aan hun relevante taak en dat het vak aantrekkelijk is voor nieuw talent."

Volgens de NBA-voorzitter is de sector "op scherp gezet" door het AFM-toezicht. "Ik ben ervan overtuigd dat er ruimte is om toe te groeien naar een volgende, meer volwassen fase waarin de NBA en de kantoren nog veel meer gaan samenwerken met de AFM."

Digitalisering

De voortschrijdende digitalisering van financiële producten en diensten vraagt in toenemende mate om aandacht van de AFM. "Deze digitalisering kan in het belang zijn van de klant, maar leidt ook tot nieuwe risico's", stelt voorzitter Van Vroonhoven.

Ook de brexit drukte in 2018 een flinke stempel op de financiële markten en het werk van de toezichthouder. "De AFM constateert dat grote ondernemingen over het algemeen goed zijn voorbereid op de risico's van brexit. Het blijft belangrijk dat alle financiële ondernemingen zich actief blijven voorbereiden op diverse scenario's waarop de brexit uiteindelijk zou kunnen plaatsvinden", aldus het jaarverslag.

De AFM spant verder zich in om onverantwoorde kredietverlening tegen te gaan. Dat werpt zijn vruchten af. Uit onderzoek bij aanbieders van consumptief krediet bleek dat er in 2018 fors minder doorlopende kredieten worden verstrekt en er veiligere leningen worden aangeboden.

De toezichthouder waarschuwt consumenten tegen flitskredieten en heeft maatregelen opgelegd tegen partijen die de regels overtreden. Mede daardoor is er nog maar één flitskredietaanbieder in Nederland actief. Buitenlandse partijen die online opereren blijven de waakhond tegelijk een doorn in het oog. De AFM heeft de minister van Financiën gevraagd om regelgeving, zodat effectiever tegen dit soort aanbieders kan worden opgetreden.

Pensioenen

De discussie over een nieuw pensioenstelsel loopt nog steeds. Tegen die achtergrond deed de AFM onderzoek naar meer keuzevrijheid voor pensioendeelnemers. Daarbij keek de toezichthouder vooral naar de invoering van de Wet verbeterde premieregeling, die veel elementen bevat die terugkeren in de stelseldiscussie. In het onderzoek stelt de AFM dat meer keuzevrijheid niet vanzelf goed uitpakt en zorgvuldige uitvoering vereist.

Lees het jaarverslag van de AFM