Financiële positie ziekenhuizen verbeterd, personeelstekort knelt
De financiële positie van Nederlandse ziekenhuizen is in 2018 verder verbeterd. Vrijwel alle financiële ratio's zijn licht gestegen. Het eigen vermogen liep op tot 6,9 miljard euro. Wel zijn er zorgen over de krappe arbeidsmarkt. Het aantal moeilijk vervulbare vacatures steeg fors. Daardoor moesten ziekenhuizen vaker dure externe krachten inhuren. Dit leidde onder meer tot een toename (4,6 procent) van de bedrijfslasten.
Dit blijkt uit een analyse van 78 jaarverslagen van Nederlandse ziekenhuizen over 2018 door zorginkoopcoöperatie Intrakoop en Verstegen accountants en adviseurs. Samen vertegenwoordigen de onderzochte ziekenhuizen 93 procent van de (totale omzet in de) sector.
Slechts zes van de 78 ziekenhuizen presenteerden over 2018 een negatief resultaat. In 2017 waren dit er nog acht. Alle academische ziekenhuizen behaalden positieve financiële resultaten met uitzondering van het Maastricht UMC. Dit ziekenhuis had in 2018 te maken met hoge investeringen in innovaties en digitalisering. Ook de kleinere ziekenhuizen, met een omzet tot 150 miljoen euro, boekten vrijwel allemaal positieve resultaten. De stabiele financiële positie van de ziekenhuizen in Nederland blijkt ook uit het feit dat het totaal aan liquide middelen in 2018 is gestegen van 2,4 miljard naar 2,7 miljard euro, aldus de onderzoekers.
De totale bedrijfslasten stegen in 2018 met 4,6 procent. Dit is beduidend hoger dan in de afgelopen jaren. In totaal bedroegen de bedrijfslasten van de onderzochte ziekenhuizen vorig jaar 25,2 miljard euro. De totale omzet bedroeg 26 miljard euro.
Personeelstekort
De opvallende toename van de bedrijfslasten is onder andere te wijten aan krapte op de arbeidsmarkt. Het aantal vacatures steeg met 9,4 procent naar 8095. Het aantal moeilijk vervulbare vacatures nam zelfs met 39 procent toe. Ziekenhuizen lossen dit deels op met de inhuur van dure externe krachten. In 2018 was er een kostenstijging van 11,6 procent, nadat deze kosten in 2017 ook al met ruim 10 procent waren gestegen. De krapte vertaalt zich ook in hogere 'andere' personeelskosten (+9,2 procent), zoals wervingskosten.
De totale kosten voor personeel beslaan meer dan de helft van de bedrijfslasten (53 procent) en kwamen in 2018 uit op 13,4 miljard euro. Het overgrote deel (73 procent) hiervan bestaat uit salarissen voor de bijna kwart miljoen personeelsleden die in de onderzochte ziekenhuizen werken. De kosten voor lonen en salarissen stegen met 3,2 procent.
Minder patiënten, hogere kosten
Een andere kostenpost die fors groeide zijn de patiënt- en bewonersgebonden kosten. Deze liepen in 2018 op tot 5,5 miljard euro, een stijging van 7,5 procent. Deze kosten bestaan voor 35-40 procent uit medicijnen, bestralingsmiddelen en dialysebenodigdheden. Daarentegen daalden het aantal klinische opnames (-2,8 procent) en verpleegdagen (-3,4 procent). "Deze ontwikkelingen laten zien dat de behandeling per patiënt kostbaarder wordt door nieuwe en vaak duurdere behandelmethoden en geneesmiddelen", aldus de onderzoekers.
Gerelateerd
Kabinet moet meer doen om armsten gezonder te maken
Het kabinet moet meer doen om de gezondheidsverschillen tussen de rijkste en de armste mensen in Nederland kleiner te maken. De armste mensen van Nederland leven...
Arbodiensten: hoger ziekteverzuim door eerder begin griepgolf
Het ziekteverzuim is vorige maand gestegen vergeleken met oktober, melden arbodiensten ArboNed en HumanCapitalCare. Dat komt vooral omdat werkende mensen meer griep...
De zorgen van zorginstellingen
Hoe zien de 'bedrijfsmatige plaatjes' van zorginstellingen er uit? Wat is het verband tussen personele- en financiële resultaten? En wat zijn de verschillen tussen...
BDO: Noodzakelijke investeringen ziekenhuizen zorgen voor slechtere resultaten
De financiële gezondheid van Nederlandse ziekenhuizen lijkt met een gemiddeld rapportcijfer van 7,2 over 2022 ruim voldoende. Maar de magere rendementen blokkeren...
EY: Nederlandse zorgsector in zeer zwaar weer
Het gemiddelde rendement van zorgaanbieders is in 2022 bijna gehalveerd. Het aantal aanbieders in de rode cijfers is meer dan verdubbeld. Bankafspraken die niet...