Nieuws 08 januari 2020

Europese toezichthouder Esma wil duidelijkere winstcijfers

De Europese effectenmarkttoezichthouder Esma wil net als de International Accounting Standards Board (IASB) dat beursgenoteerde bedrijven vaste winstbegrippen gaan gebruiken.

Dat meldt onder meer het Financieele Dagblad. Volgens de Europese toezichthouder gebruiken bedrijven in hun jaarverslagen en andere externe communicatie veel te veel verschillende winstbegrippen, waardoor het moeilijk wordt om bedrijven met elkaar te vergelijken. Daarnaast worden de verschillende begrippen ook ingezet om cijfers te verhullen. Eind december liet Esma weten dat uit eigen onderzoek bleek dat slechts 13 procent van de bedrijven zich houdt aan de richtlijnen die Esma hanteert.

De IASB publiceerde half december een voorstel voor drie vaste winstbegrippen en stengere eisen aan de toelichting die bedrijven bij hun cijfers moeten geven. Hans Hoogervorst, voorzitter van de IASB, introduceerde begin 2019 de plannen voor de nieuwe winstbegrippen.

Volgens Hoogervorst is de wildgroei aan winstbegrippen onder meer ingegeven door bedrijven die hun resultaten zo rooskleurig mogelijk willen weergeven. "De door de bedrijven gepresenteerde cijfers zijn bijna altijd beter dan de officiële IFRS-cijfers", zei Hoogervorst destijds. De drie vaste winstbegrippen die de IASB voorstelt zijn het operationeel resultaat, de klassieke nettowinst, en een vaste definitie voor 'bijzondere' posten. De voorstellen van de IASB staan tot 30 juni open voor commentaar. Esma heeft gezegd te zullen reageren op de plannen van de IASB. 

Transparantie

Arjan Brouwer, partner bij PwC en hoogleraar externe verslaggeving (Universiteit van Amsterdam) denkt niet dat het mogelijk is om met een paar containerbegrippen de winst van een bedrijf goed weer te geven, iets wat hij ook al in een opinie op Accountant.nl betoogde toen de IASB haar plannen begin 2019 aankondigde. "Er zijn verschillende manieren om naar het resultaat van een onderneming te kijken en er is niet één manier die op zichzelf het hele verhaal vertelt. Juist de combinatie en confrontatie van de verschillende begrippen zorgt voor een compleet beeld. Het is niet voor niets dat wetenschappelijk onderzoek laat zien dat door ondernemingen zelf gedefinieerde aanvullende winstbegrippen vaak relevant zijn voor de gebruikers. Er is dus geen reden om deze informatieverschaffing te ontmoedigen", schreef Brouwer destijds.

In een reactie bij BNR zegt hij vandaag ook dat er in deze kwestie onderscheid moet worden gemaakt tussen het aantal winstbegrippen dat wordt gehanteerd en de transparantie daarover. "Ik denk niet dat je moet zeggen dat als men zich nou zou beperken tot één manier van kijken naar een bedrijf, dat je daarmee het beste, meest complete beeld geeft. Ik denk dat je vaak meerdere doorsnijdingen, meerdere prestatiemaatstaven nodig hebt om te begrijpen hoe het met een bedrijf gaat. Dus ik denk dat bedrijven die zeggen 'je moet op verschillende manieren naar ons resultaat kijken', dat daar niet zoveel mis mee is. Maar iets waar Esma wel kritiek op heeft is hoe transparant je vervolgens bent over die begrippen die je hanteert. Wat betekent het nu, wat is het nut, en hoe bereken je het precies? Die transparantie, daar is wel wat verbetering nodig."

Niet-financiële informatie

Brouwer zegt ook dat de IASB zich nu vooral richt op de financiële verslaggeving, maar dat het een mooie volgende stap zou zijn als ze iets vergelijkbaars doen voor niet-financiële maatstaven. "We zien toch steeds meer dat beleggers dat gebruiken en belangrijk vinden en daar naar vragen, dat ze niet alleen willen weten hoe het met de winst is, maar ook hoe het met de R&D zit, of de klanttevredenheid, of de CO2-uitstoot, voor dat soort begrippen zou je in dezelfde richting moeten denken, je moet het niet verbieden, het is juist belangrijke informatie, maar dan moet je wel regelen dat wat er wordt verschaft geïnterpreteerd kan worden."

• Esma-persbericht
• IASB-consultatie
• Arjan Brouwer bij BNR
• Opinie Arjan Brouwer Accountant.nl (maart 2019)