Nieuws 18 november 2020

Kristal-event staat stil bij twintig jaar mvo in Nederland

Welke stappen heeft het Nederlandse bedrijfsleven de afgelopen twintig jaar gezet op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen? Die vraag stond centraal tijdens het online Kristal-event 2020.

In december aanstaande is het twintig jaar geleden dat de Sociaal Economische Raad (SER) het adviesrapport 'De Winst van Waarden' uitbracht. Hoewel BSO, het softwarehuis van Eckart Wintzen, al in 1990 een milieujaarverslag presenteerde, wordt dat SER-rapport gezien als startpunt voor maatschappelijk verantwoord ondernemen in Nederland.

Waar staan we twintig jaar later, tijdens de coronacrisis? Hoe transparant zijn bedrijven over hun mvo-prestaties als ze bezig zijn te overleven? En welke lessen kunnen zij trekken voor hun strategie en bedrijfsvoering uit mondiale uitdagingen als deze pandemie? Die vragen kwamen aan de orde tijdens het online Kristal-event, op 17 november georganiseerd vanuit de Glazen Zaal in Den Haag en online bijgewoond door zo’n vierhonderd belangstellenden.

Compliment

Vanwege de coronacrisis verving het online event dit jaar de jaarlijkse Kristalprijsuitreiking. Staatssecretaris Mona Keijzer van EZK gaf een compliment aan de Transparantiebenchmark, de ranglijst die de basis vormt voor de Kristalprijs voor het beste mvo-jaarverslag. "Door de bijdrage aan maatschappelijk verantwoord ondernemen inzichtelijk te maken, stimuleert de Transparantiebenchmark Nederlandse bedrijven om een grotere maatschappelijke meerwaarde te leveren."

Volgens Mariëtte Hamer (voorzitter SER) is stimuleren van mvo nog steeds nodig, maar ook een combinatie met Europese wetgeving. Dat zorgt voor een level playing field. Herna Verhagen (PostNL) pleitte voor maatwerk per sector: “De rol van de overheid is in eerste instantie stimuleren, maar afhankelijk van wat er in bepaalde sectoren gebeurt, is er maatwerk in maatregelen nodig.”

Rapportage

NBA-voorzitter Marco van der Vegte gaf aan dat bedrijven meer de dialoog aangaan met hun accountant over de gevolgen op de bedrijfsvoering. "Wat startte als een gezondheidsrisico, heeft snel geleid tot grote onzekerheden, met impact op de operatie en financiele stabiliteit van een groot aantal ondernemingen en iedereen die daarvan afhankelijk is."

Belangrijk is dat ondernemingen de gevolgen van de coronacrisis goed uiteenzetten in de jaarverslaggeving over 2020, aldus de NBA-voorzitter. De accountant moet "toetsen of het eerlijke verhaal wordt toegelicht". Tegelijk is de rol van de externe accountant bij het duurzaamheidsverslag beperkter dan bij het financiële verslag.

Laura van Geest (Autoriteit Financiële Markten) ziet rondom mvo een verschuiving van het milieu aspect naar het menselijke aspect. Jabine van der Meijs van Schiphol (winnaar Kristalprijs 2019) gaf aan dat de coronacrisis dwingt om in het jaarverslag "compacter te rapporteren over niet-financiële informatie".

Mondiale uitdagingen zoals de coronacrisis hebben ook invloed op de rol van investeerders. Volgens DSGC-voorzitter Jan Peter Balkenende geven bedrijven uit dat samenwerkingsverband aan dat investeerders meer waarde hechten aan de positieve impact die een bedrijf op de maatschappij heeft. "In de waardecreatie is er dus duidelijk een verschuiving van shareholders naar stakeholders."

Petri Hofsté (jurylid Transparantiebenchmark) beaamde dat deze trend gaande is bij grote bedrijven. "In de Transparantiebenchmark zien we jaar na jaar goede verslaggeving over ESG-risico's en resultaten. Bedrijven doen ook echt hun best om hoog op de ranglijst te komen." Op de vraag hoe sterker uit de crisis te komen stelde zij: "Je bespaart je niet uit een crisis, je investeert je uit een crisis."

Kristalprijs 2021

Juryvoorzitter Monika Milz ging er van uit dat de Kristalprijs volgend jaar november wel weer wordt uitgereikt. Dan staat het thema 'Transparantie over de impact van klimaatfactoren in het licht van mondiale uitdagingen' centraal.

Elke twee jaar laat het ministerie van EZK de Transparantiebenchmark uitvoeren onder de vijfhonderd grootste bedrijven in Nederland. Het bedrijf met het meest transparante jaarverslag gaat naar huis met de Kristalprijs. De prijs wordt door EZK georganiseerd samen met de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) en de NBA, met dit jaar ook een bijdrage vanuit het Nationaal Sustainability Congres.