AFM: 'Beleggingsinstellingen en -ondernemingen moeten meer doen tegen witwassen'
Beleggingsinstellingen en beleggingsondernemingen doen nog onvoldoende om witwassen en terrorismefinanciering tegen te gaan.
Dat concludeert de AFM op basis van onderzoek naar transactiemonitoring en de meldplicht bij vier (beheerders van) beleggingsinstellingen en twee beleggingsondernemingen. "Instellingen moeten transacties scherper monitoren en ongebruikelijke transacties eerder en beter melden bij de Financial Intelligence Unit (FIU-Nederland)", aldus de AFM.
Beleggingsinstellingen zoals beleggingsfondsen, en beleggingsondernemingen, zijn verplicht om in het kader van de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft) transacties van cliënten te monitoren en ongebruikelijke transacties te melden bij de FIU. Het aantal meldingen groeit de laatste jaren, van slechts zes meldingen in 2017, naar 78 meldingen in 2018 en 124 meldingen in 2019. Volgens de AFM duidt dit op een "duidelijke omslag", maar zijn er "verdere verbeteringen nodig". De AFM merkt op dat de meeste van de onderzochte instellingen pas eind 2018 of begin 2019 zijn begonnen met het inrichten van een (geautomatiseerd) transactiemonitoringssysteem.
Bevindingen
De AFM heeft op verschillende punten kritiek op de huidige inspanningen van beleggingsinstellingen en -ondernemingen. Zo concludeert de AFM dat ondernemingen risicoprofielen onvoldoende laten meewegen bij transactiemonitoring. Veel van de onderzochte instellingen stellen daarnaast geen transactieprofiel op van iedere cliënt, terwijl dat volgens de toezichthouder "een goed hulpmiddel" is bij het monitoren van transacties.
Verder merkt de AFM op dat de onderzochte instellingen meestal geen concrete detectieregels voor het signaleren van 'opvallende' transacties hanteren. "Hebben ze zulke detectieregels (met bijbehorende drempelwaarden) wel opgesteld, dan zijn die vaak erg summier uitgewerkt of sluiten onvoldoende aan bij het type transactie of cliënt."
De kwaliteit van de meldingen schiet soms ook tekort. "De onderzochte ondernemingen geven niet altijd aan waarom ze een transactie ongebruikelijk vinden. Ook denken ze onvoldoende na over maatregelen tegenover cliënten die betrokken zijn bij een ongebruikelijke transactie. Te denken valt aan het aanscherpen van het risicoprofiel of 'gerichte individuele monitoring'. Ook de tijdigheid van de meldingen laat soms te wensen over. Instellingen zijn verplicht 'onverwijld' melding te doen wanneer ze een transactie als ongebruikelijk aanmerken", aldus de AFM.
Vervolgonderzoek
De AFM start naar aanleiding van de resultaten van het onderzoek dit jaar een vervolgonderzoek. "De uitkomsten van het huidige onderzoek zijn voor ons reden voor verscherpte aandacht. We willen dat alle beleggingsinstellingen en -ondernemingen hun transactiemonitoring en de tijdigheid en kwaliteit van hun meldingen snel op orde brengen", zegt Jos Heuvelman, bestuurslid van de AFM. De AFM roept financiële ondernemingen verder op tijdens de coronacrisis alle procedures rondom de Wwft "scherp in acht te blijven houden".
Gerelateerd
Aanpak witwassen schiet te kort en raakt bonafide ondernemers
Strengere regels en verplichtingen voor poortwachters om witwassen tegen te gaan werken niet of nauwelijks, terwijl bonafide ondernemers steeds meer in hun bedrijfsvoering...
DNB: betere witwascontroles bij banken, sommige gaan achteruit
Banken controleren steeds beter of hun klanten geen geld witwassen, terrorisme financieren of sancties overtreden, meldt De Nederlandsche Bank (DNB). Tegelijkertijd...
Ministers willen toch al een verbod op contante betalingen boven drie mille
Minister Van Weyenberg van Financiën en minister Yeşilgöz-Zegerius van Justitie en Veiligheid hebben de Tweede Kamer in een brief laten weten door te willen gaan...
Boetes voor oud-bestuurders Payvision om witwaskwestie
Het Openbaar Ministerie legt twee voormalige bestuurders van betalingsverwerker Payvision boetes van meer dan een ton op, omdat zij jarenlang te weinig deden tegen...
Banken waarschuwen voor blinde vlekken in witwasonderzoek
Criminele geldstromen blijven nog te vaak onopgemerkt, door blinde vlekken in het witwasonderzoek bij banken. Dat stellen de banken zelf. Samen met opsporingsdiensten...