Nieuws 06 juli 2020

KPMG: 'Strenger toezien op fraude met duurzaamheidsdata'

Investeerders en toezichthouders moeten veel strenger toezien op fraude met duurzaamheidsdata, de gegevens die inzicht geven in de mate waarin bedrijven met hun bedrijfsvoering het milieu belasten. Dat stelt KPMG.

"De beloningen voor ondernemingen om de gegevens rooskleuriger voor te doen dan zij in werkelijkheid zijn, worden steeds groter", aldus KPMG-partner Wim Bartels, expert op het gebied van duurzaamheidsverslaglegging. Volgens hem neemt de aandacht van banken voor zaken als groene bedrijfsleningen steeds verder toe, ook door de invoering van de EU-taxonomie.

De invoering daarvan zorgt voor toenemende druk op ondernemingen om te laten zien dat zij duurzaam bezig zijn, ook omdat informatie in jaarverslagen moet worden opgenomen en daarmee de reputatie ten opzichte van concurrenten kan beïnvloeden. Dat vergroot de kans op het verstrekken van bewust onjuiste informatie over de groene prestaties. "Op deze manier kan immers een betere toegang tot de kapitaalmarkt worden verkregen en kunnen gunstiger financieringsvoorwaarden bij de bank worden onderhandeld", meent Bartels. "Het aanpassen van de duurzaamheidsdata en het onjuist categoriseren van bedrijfsinvesteringen als 'groen' is een mogelijkheid voor ondernemingen om te voldoen aan de eisen die financiële instellingen aan hen stellen."

Dunne lijn met fraude

Bartels constateert dat investeerders de verrichtingen van bedrijven op het gebied van, Environment Social & Governance (ESG) steeds meer meenemen bij de waardering van bedrijven en hun investeringsbelissingen. "Ook de beloningen van de bestuurders maken hiervan deel uit. Veel beleggers vertrouwen op ratingbureaus om beleggingen te selecteren en te evalueren. Het manipuleren van de data die ratingbureaus van bedrijven krijgen is dus een manier om op frauduleuze wijze de waardering van de investeerders te winnen."

Ook het verstrekken van onnauwkeurige, onvolledige of onevenwichtige informatie in de duurzaamheidsverslagen van bedrijven is een mogelijkheid om 'groene' prestaties beter voor te doen dan ze in werkelijkheid zijn, aldus Bartels. "Greenwashing noemen we dat, maar dat wordt steeds meer een dunne lijn met fraude."

'Windowdressing' herkennen

In de praktijk zijn er volgens de KPMG-partner te veel mogelijkheden voor fraude met duurzaamheidsinformatie bij bedrijven. "In tegenstelling tot financiële informatie en transacties bestaan er bij bedrijven nauwelijks checks and balances op de informatie die zij rapporteren, zoals interne controles en audits." Dat het verzamelen van data vaak niet onder de paraplu van de financiële controller valt, betekent dat processen niet altijd voldoende robuust zijn om fraude tijdig te ontdekken, stelt hij. "Allemaal mogelijke bronnen van fraude. Het ontbreken van een externe toets zorgt er bovendien voor dat manipulatie met data nauwelijks wordt ontdekt."

Bartels constateert dat bedrijven nog flinke stappen kunnen zetten om transparanter, vollediger en eerlijker te worden bij het rapporteren over hun duurzaamheidsdata en meer controle uit te oefenen. Ondernemingen moeten zich ook afvragen hoe het toezicht geregeld is, op alle niveaus binnen de organisatie.

Van belang is ook of er voldoende interne controles zijn om fraudes in een vroegtijdig stadium op te sporen. Investeerders moeten veel attenter zijn op signalen die mogelijk op fraude wijzen. "Onevenwichtige rapportages over duurzaamheid bijvoorbeeld, met veel ‘windowdressing’ en de bijna schreeuwende behoefte van bedrijven aan financiering waarvoor de duurzaamheidsprestaties de basis moeten vormen", aldus Bartels. "In dat opzicht is niet zo interessant wat er in het duurzaamheidsverslag staat, maar vooral wat er niet in staat."