Joint audit is volgens kwartiermakers niet de oplossing
De beide Kwartiermakers Toekomst Accountancysector, Marlies de Vries en Chris Fonteijn, hebben minister Hoekstra van Financiën gemeld dat joint audit niet voor een verbetering van de controlekwaliteit lijkt te zorgen.
Hoekstra heeft de bevindingen van de kwartiermakers gedeeld met de Tweede Kamer.
Een van de aanbevelingen van de Commissie Toekomst Accountancysector (Cta) was het verrichten van nader onderzoek naar alternatieve structuurmodellen voor de accountancy, om zo dieper inzicht te krijgen in het effect van het audit only-model, het joint audit-model en het intermediairmodel, aldus Hoekstra in zijn brief aan de Kamer.
Joint audit
Inmiddels is het eerste onderzoek over het joint audit-model door de kwartiermakers opgeleverd. Het is uitgevoerd door het Erasmus Competition and Regulation Insitute. In het joint audit-model tekenen twee externe accountants van verschillende accountantsorganisaties de controleverklaring voor een controlecliënt. Idee is dat hiermee beide accountantsorganisaties en accountants elkaar scherp houden, waardoor de kwaliteit van de wettelijke controle kan verbeteren. Ook kan joint audit kleinere accountantsorganisaties een kans geven om ervaring op te doen met wettelijke controles van organisaties van openbaar belang (oob's).
Het onderzoek door de kwartiermakers laat echter zien dat de voordelen van het joint audit-model beperkt lijken te zijn. Het model zorgt volgens de onderzoekers niet voor een verbetering van de controlekwaliteit. Nationale en internationale toezichthouders lijken niet overtuigd te zijn van de voordelen van het joint audit-model en ook bij stakeholders is er "geen sterke wens" om het model in te voeren. Bovendien wordt gevreesd voor "een prijsverhogend effect" bij invoering van het joint audit-model.
FAR-onderzoek gaf zelfde uitkomst
Hoogleraar Jan Bouwens (UvA) is niet verbaasd over de uitkomst van het EUR-onderzoek naar joint audits. In september 2020 presenteerde de Foundation for Auditing Research (FAR) ook al uitkomsten van internationaal onderzoek door Jean Bédard en Alain Schatt naar de economische effecten van joint audits. De bevindingen daarin zijn in lijn met hetgeen nu is gepresenteerd.
Het FAR-onderzoek was al gedeeld met ministerie van Financiën, aldus Bouwens. "In het rapport van de EUR vinden we, behalve de interviews, weinig nieuws en ook geen andere conclusie."
Volgende onderzoeken
Minister Hoekstra verwacht medio 2022 van de kwartiermakers de onderzoeksresultaten ten aanzien van het audit only-model. De resultaten van het intermediair model komen naar verwachting pas eind 2023. Daarna volgt een slotrapportage van beide kwartiermakers, waarin zij de alternatieve structuurmogelijkheden in nader detail in gezamenlijkheid zullen bespreken.
Hoekstra benadrukt dat de kwartiermakers op dit moment nog geen definitieve conclusies willen trekken, maar dit in samenhang met de andere onderzoeken zullen doen. Hij sluit zich daarbij aan en wacht de conclusies van de kwartiermakers af, voordat hij besluit over vervolgstappen.
Gerelateerd
FAR-conferentie over relatie tussen cultuur en controlekwaliteit
De jaarlijkse conferentie van de Foundation for Auditing Research (FAR) staat geheel in het teken van de relatie tussen de cultuur binnen accountantskantoren en...
Tweede Kamer heeft veel vragen over nieuwe accountantswet
De vaste commissie voor Financiën van de Tweede Kamer heeft, als voorbereiding op de behandeling van de Wijzigingswet accountancysector, een flink aantal vragen...
AFM-jaarverslag: Accountant opereert in 'systeem met kwetsbaarheden'
Het accountantsberoep is volop in transitie, maar tegelijk opereert de accountant in een "systeem met kwetsbaarheden". Wel heeft het beroep "significante stappen"...
Wie niet betaalt, maar wel bepaalt
Om audits van topkwaliteit te kunnen leveren moet de prijs omhoog, meent Jan Bouwens. De discussie zou moeten gaan over wie het verschil moet bijbetalen.
Oob-kantoren: 'AFM-onderzoek OKB's versterkt kwaliteit'
De zes Nederlandse accountantskantoren met oob-vergunning staan positief tegenover de uitkomsten en aanbevelingen van het recente onderzoek van toezichthouder AFM...