Nieuws 17 december 2021

Werkgroep presenteert 'bouwstenen' voor kwaliteitsgerichte cultuur

De Werkgroep kwaliteitsgerichte cultuur, die rapporteert aan de Stuurgroep Publiek Belang, heeft een aantal 'bouwstenen' geïdentificeerd die het fundament vormen onder een kwaliteitsgerichte cultuur.

Bij het werken aan een transparanter en uniformer beeld van de sector op het gebied van cultuur, is de Werkgroep kwaliteitsgerichte cultuur (een samenwerking tussen NBA, SRA en accountantsorganisaties, met ook experts van buiten de sector) begonnen met een inventarisatie van wat zo'n cultuur precies inhoudt. Zonder afspraken hierover was het volgens de werkgroep lastig een beeld te creëren waar de sector iets mee kan. Op basis van de inventarisatie introduceert de werkgroep nu zogenoemde 'bouwstenen'.

"Het doel was aanvankelijk te komen tot een definitie van kwaliteitsgerichte cultuur, maar gaandeweg bleek dat dat niet per se het juiste pad was. Een definitie bleek te beperkend”, aldus Roland Ogink van de SRA, namens de Stuurgroep Publiek Belang sponsor van de werkgroep. “Als werkgroep hebben we besloten dat we beter met ‘bouwstenen’ kunnen werken. Daarmee voorkom je dat je heel erg je best doet om te komen tot één cryptische zin, waarmee je in de praktijk niet goed uit de voeten kan. Om echt tot verdieping te komen kun je beter met een aantal elementen werken, die samen bijdragen aan de juiste cultuur."

Inventarisatie

De werkgroep is gestart met een inventarisatie om de vraag te beantwoorden welk gedrag en welke mindset ondersteunend is aan kwaliteit. Uit de verschillende onderzoeken en root cause analyses (bij oob's, niet-oob's, young professionals en de werkgroep Continuïteit) heeft de werkgroep naar eigen zeggen een duidelijk beeld opgehaald.

Bij de inventarisatie is volgens Ogink ook goed gekeken naar sociaal-maatschappelijke en technologische ontwikkelingen, met aandacht voor ethiek en het moreel kompas. Om een kwaliteitsgerichte cultuur nu én in de toekomst te kunnen garanderen, vond de werkgroep het beeld van de huidige situatie niet voldoende. Daarom is ook nagedacht over toekomstige ontwikkelingen en het effect daarvan op de gecontroleerde en de werkzaamheden van de accountant. De bouwstenen die hieruit voortkwamen zijn uitvoerig getoetst, bij zowel accountants als stakeholders.

Drie niveaus

In de bouwstenen onderscheidt de werkgroep drie niveaus: Individuele Mindset en Gedrag, Symbolen en Beslissingen, en Structuren en Processen. Ogink: "Die bouwstenen grijpen in op verschillende niveaus; op de personen zelf, het grotere geheel van organisatie en maatschappij, en de psychologische processen die aan alles ten grondslag liggen. Dat laatste is belangrijk om de andere twee niveaus goed te begrijpen: deze werkgroep leunt sterk op psychologische inzichten van onder meer buiten de sector. Die blik van buiten is essentieel."

Feedback

Ogink hoopt dat er vanuit de sector veel feedback komt. "De bouwstenen zijn dynamisch. We zien kwaliteitsgerichte cultuur als een iteratief proces, waarbij we steeds verder komen, onder meer door feedback uit de praktijk. We zijn nu sinds 2014 als sector aan de slag met dit onderwerp en de spade gaat steeds dieper. Deze werkgroep moet dat proces nog meer verankeren en versnellen."

De komende tijd brengt de werkgroep de bouwstenen uitgebreid onder de aandacht binnen de sector. Hierbij reikt zij ook handvatten aan, die accountants kunnen helpen bij het vormgeven van de bouwstenen in de eigen praktijk, met als doel het daadwerkelijk verankeren van de kwaliteitsgerichte cultuur in de sector.

• Bouwstenen kwaliteitsgerichte cultuur