Gerechtshof: vervolging KPMG-accountants wegens verhullen smeergeld ‘onbehoorlijk’
In hoger beroep zegt het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden dat het Openbaar Ministerie drie accountants van KPMG, die goedkeurden dat steekpenningen bij Ballast Nedam werden weggeboekt als ‘general project costs’, niet mag vervolgen. Het OM heeft niet duidelijk gemaakt waarom een schikking met de accountants alsnog is afgeketst, terwijl het wel schikte met KPMG.
Lex van Almelo
Het OM verdacht het bouwbedrijf ervan tussen 2000 en 2003 bijna dertig miljoen euro aan smeergeld te hebben betaald aan overheidsfunctionarissen, om de bouw van een brug in Suriname binnen te halen en de aanleg van militaire vliegvelden in Saoedi-Arabië. De betaalde smeergelden zouden zijn weggeboekt als general project costs.
Het OM vervolgde twee oud-bestuurders van Ballast Nedam strafrechtelijk, maar schikte de zaak met de rechtspersoon en de overige bestuurders voor 17,5 miljoen euro. Nadat de FIOD zich verdiepte in de rol van KPMG en de drie accountants, rees de verdenking dat het kantoor en de accountants het betaalde smeergeld hadden witgewassen en hadden verhuld door valsheid in geschrifte te plegen. Het OM stuurde eind 2013 aan op een ‘package deal’ met zowel KPMG als de accountants.
KPMG kocht de strafvervolging vervolgens af voor zeven miljoen euro en de drie accountants stortten een – onbekend – bedrag op de bankrekening van de landsadvocaat. Voor de schikking gold het voorbehoud dat de justitie-top ermee akkoord moest gaan. Omdat de deal ‘in de lijn’ niet wordt goedgekeurd, ketst de schikking met de individuele accountants af.
Opstelten en Bolhaar
De accountants en hun advocaten willen weten waarom de top er niet mee instemde. Omdat het OM hier niet duidelijk over is, verzoeken zij de toenmalige minister van Veiligheid en Justitie, Ivo Opstelten, en de voorzitter van het College van Procureurs-Generaal, Herman Bolhaar, te horen. Het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden wijst dat verzoek af.
Het hof bevestigt wel de beslissing van de Rechtbank Midden-Nederland om het OM niet-ontvankelijk te verklaren. Het hof vindt dat de rechter moet kunnen toetsen of de beslissing om (alsnog) over te gaan tot vervolging redelijk en zorgvuldig is. Vanwege de onduidelijkheid is dat nu niet mogelijk.
Het OM zegt de ene keer dat het de accountants wil vervolgen vanwege hun persoonlijke verantwoordelijkheid voor de ondertekening van de jaarrekening en de andere keer dat het de zaak wil voorleggen aan de rechter. Maar als dat laatste inderdaad de reden is, waarom vervolgt het OM KPMG zelf dan niet?
Het hof vindt dat het OM in strijd heeft gehandeld met de beginselen van behoorlijk bestuur en verklaart de openbare aanklagers niet-ontvankelijk. Het OM kan desgevraagd niet op korte termijn zeggen of het zich bij de uitspraak van het hof neerlegt.
Gerelateerd
Cel voor oud-bestuurder Ballast Nedam
Een oud-bestuurder van Ballast Nedam is veroordeeld voor het witwassen van steekpenningen.
OM eist miljoenen van voormalig topman Ballast
Het Openbaar Ministerie (OM) eist een boete van tweehonderdduizend euro en een voorwaardelijke gevangenisstraf van 24 maanden tegen een voormalig topbestuurder van...
OM eist tonnen van voormalig topman Ballast
Het Openbaar Ministerie (OM) heeft bij de rechtbank in Utrecht vijftigduizend euro boete en een voorwaardelijke gevangenisstraf van zes maanden geëist tegen een...
OM in beroep tegen verbod vervolging KPMG-accountants
Het Openbaar Ministerie legt zich nog niet neer bij de uitspraak van de Rechtbank Midden-Nederland, die het OM niet-ontvankelijk verklaarde in de vervolging van...
OM hanteert dubbelloops geweer bij verhullen van fraude
Het Openbaar Ministerie mag drie oud-partners van KPMG niet vervolgen wegens de verdenking van valsheid in geschrift en het verhullen van smeergeldbetalingen, zei...