Weinig onderzoek FIOD op basis van meldingen accountants
De Fiscale Inlichtingen- en Opsporingsdienst (FIOD) heeft tot nog toe weinig onderzoek verricht op basis van meldingen door accountants. Dat zegt oud-FIOD-directeur Hans van der Vlist in een fraudespecial van het PwC-magazine Spotlight.
Van der Vlist was tussen 2011 en 2020 algemeen directeur van de FIOD en werkt nu, als adviseur voor de minister van Financiën, onder meer aan een plan van aanpak voor witwasbestrijding. Voor het PwC-magazine Spotlight sprak hij met Hugo van den Ende en Jan-Kees Janse over de huidige witwasaanpak en de vraag hoe accountants hun rol als poortwachter beter kunnen vervullen.
"Als de vraag is of er in mijn ervaring veel onderzoeken gestart zijn naar aanleiding van meldingen door accountants dan is het antwoord echt nee", aldus Van der Vlist. "Accountants kijken ook altijd terug natuurlijk en nog niet zo heel ver vooruit. Het gaat ook om de kwaliteit van de meldingen, met meldingen over losse transacties kunnen we meestal niet zoveel."
De oud-FIOD-baas noemt de witwasvolumes "tamelijk constant", het totaal aan illegale geldstromen bedraagt op jaarbasis circa vier tot vijf procent van het BNP. "Daarmee lopen we internationaal niet uit de pas."
Verplicht rapporteren
Van der Vlist ziet voor accountants een "mooie rol" weggelegd om klanten op het spoor te zetten om zelf onderzoek te doen en corrigerende maatregelen te nemen bij fraude of corruptie. "De vraag is wel, en ik weet dat daar veel discussie over is, wat je in dit soort situaties als accountant moet rapporteren over fraude en continuïteit."
Over verplicht rapporteren over fraude in de controleverklaring adviseert hij om eerst te bezien of dat al binnen de bestaande regels kan. "Nieuwe wetgeving levert in ieder geval een hoop gedoe op, maar als er niets verandert in het gedrag bereik je ook daarmee nog steeds heel weinig. Ik denk dat accountants meer bereiken met een wat andere opvatting van hun werk." Van der Vlist pleit voor het eerder inschakelen van specialisten zoals forensisch accountants. "Ook dat levert soms enorme winst op."
De accountancy wordt al een tijd in de hoek gedrukt en moet van andere partijen steeds van alles, stelt de oud-FIOD-directeur. "De strategie bestaat vervolgens vooral uit het uitleggen waarom dat niet kan of te moeilijk is of niet gaat helpen. Dat kan allemaal waar zijn, maar dat heeft geen zin, dat helpt niet. Om uit die hoek te komen, helpt het om initiatief te nemen met dingen die je wel kunt en wilt verbeteren."
Spotlight
De fraude-special van het PwC-magazine Spotlight bevat naast het interview met Hans van der Vlist onder meer bijdragen over de aanpak van frauderisico's, bestuurdersaansprakelijkheid, fraude en cryptovaluta, greenwashing en data-analyse.
Gerelateerd
Triodos is van vermaning DNB over witwascontroles af
Triodos Bank is van een vermaning af, die De Nederlandsche Bank (DNB) eerder gaf om mogelijke tekortkomingen bij de bank in de strijd tegen witwassen.
Omgevallen vastgoedinvesteerder SIGNA onderzocht om witwassen
Justitie in Duitsland onderzoekt of het omgevallen vastgoedimperium SIGNA Gruppe zich schuldig heeft gemaakt aan witwassen. Dat bevestigt de openbaar aanklager in...
Opsporingsdiensten en OM legden fors meer beslag in 2023
De gezamenlijke inspanningen van het Openbaar Ministerie (OM) en opsporingsdiensten resulteerden voor 2023 in een beslagopbrengst van 363,5 miljoen euro. Dat is...
Brussel dwarsboomt gezamenlijke witwasaanpak Nederlandse banken
Brussel heeft een streep gezet door de opzet van het Nederlandse anti-witwasproject Transactiemonitoring Nederland (TMNL), een plan van Nederlandse banken om samen...
Europese witwaswaakhond naar ECB-thuisstad Frankfurt
De nieuwe Europese witwaswaakhond wordt ondergebracht in Frankfurt. De Duitse stad, die ook al de Europese Centrale Bank (ECB) herbergt, is verkozen boven onder...