Nieuws

Volkskrant: Van Lienden en zakenpartners sloten mondkapjesdeal om miljonair te worden

Sywert van Lienden en zijn zakenpartners maakten bij de levering van mondkapjes al snel plannen voor een “commercieel avontuur”. Dat blijkt uit opnamen van hun overleg, waarover de Volkskrant bericht. De krant neemt een voorschot op het onderzoek van Deloitte naar de mondkapjesdeal.

Van Lienden, die kort na de uitbraak van de coronapandemie in Nederland aangeeft dat hij "om niet" wil helpen bij de levering van beschermingsmaterialen zoals mondkapjes, spreekt al in april 2020 met zijn compagnons over de ambitie om "gillend rijk" te worden van de mondkapjesdeal. "Ik ga dit echt serieus voor geen goud vrijwillig doen."

Opnamen

De Volkskrant beschikt over een deel van de opnamen van interne overleggen van de zakenpartners. Die opnamen zijn opgedoken in het strafrechtelijk onderzoek dat het Openbaar Ministerie (OM) doet naar de mondkapjesdeal. "Ook in het onderzoek dat accountantsbureau Deloitte namens VWS uitvoert naar de zaak zitten transcripten van interne overleggen", zo meldt de krant.

Uit de opnamen blijkt dat Van Lienden aanvankelijk vanuit zijn stichting Hulptroepen Alliantie, een initiatief zonder winstoogmerk, voor de overheid mondkapjes wil regelen. Maar de wens om daarbij alles zelf te regelen strookt niet met de plannen van de overheid. Dat steekt Van Lienden, die daarop aan een assistent van minister Hugo de Jonge laat weten dat hij overweegt om met de stichting te stoppen en commercieel te gaan. "Kennelijk wil de overheid niet meer geholpen worden zonder winstoogmerk."

De commerciële bv Relief Goods Alliance is dan al in oprichting. "Als hij alleen maar als leverancier mag optreden, wil hij er ook zelf geld aan overhouden", zo schrijft de Volkskrant.

Shit

Medio april laat Van Lienden daarop in een opgenomen gesprek met zijn compagnons weten zijn non-profitvoorstel nog te willen verdedigen, omdat dat "beter is voor de zorg". Maar als alternatief stelt hij ook: "Als ze daar niet toe in staat zijn: laat ze maar een prijs quoten en we gaan gewoon die shit naar Nederland halen en we worden alle vier miljonair."

Tegenover de Volkskrant geeft Van Lienden aan dat de opname blijk geeft van frustraties over de gang van zaken. "Sommige teksten uit het gesprek zijn best ongelukkig en sluiten ook niet aan bij mijn intenties van destijds of bij mij als persoon."

Uiteindelijk sluiten Van Lienden en zijn zakenpartners Bernd Damme en Camille van Gestel een order van ruim honderd miljoen euro met VWS. "Het Deloitte-rapport dat deze week verschijnt, moet duidelijk maken hoe de lucratieve transactie met VWS tot stand is gekomen en wie daarbij een doorslaggevende rol speelde", aldus de Volkskrant.

Op het rapport van Deloitte Forensic & Financial Crime wordt al langer gewacht; dat zou medio september gereed zijn. Het wordt naar verwachting op 16 september naar de Tweede Kamer gezonden. 

Megalomaan

In diverse media geven deskundigen commentaar op de jongste onthullingen rondom de mondkapjesdeal. Zo stelt Follow the Money-journalist Jan-Hein Strop, die al een boek schreef over de zaak, in EenVandaag dat Van Lienden en zijn zakenpartners duidelijk begrepen dat hun commerciële opzet maatschappelijk niet aanvaardbaar was. "Sywert was boos dat de overheid niet wilde meewerken aan zijn tamelijk megalomane plannen", aldus Strop.

Nyenrode-hoogleraar Marcel Pheijffer stelt in hetzelfde programma dat met winst maken op zich niets mis is, "maar het gaat wel om de transparantie van het verhaal". Van Lienden had de betrokken partijen helder moeten informeren over de commerciële opzet van de deal. 

Het OM doet in de zaak onderzoek naar oplichting, verduistering en witwassen. Daar staan forse straffen op, aldus Pheijffer. Naast gevangenisstraf gaat het daarbij om boetes en ook ontneming van de miljoenenwinsten die de drie compagnons hebben gemaakt met de deal. 

Gerelateerd

Aanmelden nieuwsbrief

Ontvang elke werkdag (maandag t/m vrijdag) de laatste nieuwsberichten, opinies en artikelen in uw mailbox.

Bent u NBA-lid? Dan kunt u zich ook aanmelden via uw ledenprofiel op MijnNBA.nl.