Opinie

Geld verdienen aan controle (1)

In een markt van vrije mededinging tenderen de verkoopprijzen naar de kostprijs, als ik me de lessen algemene economie nog goed herinner. De markt voor wettelijke controles heeft veel kenmerken van vrije mededinging: onderscheid tussen de producten van verschillende aanbieders is minimaal, toetreding tot de markt is weliswaar gereguleerd maar niet beperkt, het aantal aanbieders is groot.

Voor mkb-kantoren is de wettelijke controle niet zelden bijzaak. Het geld wordt verdiend aan samenstel en advieswerk, de controle wordt gedaan omdat dat nu eenmaal moet, en je wil je klant niet kwijtraken omdat je geen controle kan leveren. Je zal maar controlerend accountant zijn, en weten dat je product een dissatisfier is. Lof zal je er nooit voor oogsten, maar doe je je werk niet goed, dan krijg je wel kritiek.

Een paar dagen geleden kreeg ik een telefoontje van een klant, een kantoor dat ik geholpen heb in hun contacten met de AFM: de toezichthouder heeft het voornemen een vergunning te verstrekken. Reden voor grote opluchting, want er is heel veel tijd, energie en geld gestoken in dit traject. Systemen zijn gebouwd, handboeken en beleidsdocumenten geschreven, veel tijd is gestoken in het 'compliance-bewustzijn' van de hele organisatie, en de compliance officer werkt zich een slag in de rondte.

Je kan nooit zeker zijn vooraf, maar het zou me zwaar tegen zijn gevallen als dit kantoor geen vergunning zou hebben gekregen. Maar toch, je zal maar controlerend accountant zijn, en weten welke investeringen gedaan moeten worden, simpelweg om een product te mogen leveren dat voor de klanten niet veel meer is dan een noodzakelijk kwaad.

Gistermorgen zat ik bij een ander kantoor. Ik ben daar als compliance officer adviseur voor de maatschap. Ik was uitgenodigd door één van de fiscalisten-vennoten om te adviseren over de mogelijkheden om een compliance-kwestie op te lossen. Voor deze fiscalist stond duidelijk voorop dat het kantoor de vergunning wil hebben, en dat dus aan de eisen uit de wet voldaan moet worden, geen enkele discussie daar.
Maar tegelijk was hij ook heel duidelijk over de frustratie die het oproept om als fiscalist je werk beperkt te zien worden, omdat de accountants aan allerlei strikte eisen moeten voldoen. Je zal maar controlerend accountant zijn, en de treurige blik van je medevennoten zien als je vertelt waar ze omzet moeten laten liggen omdat jij je aan de Wta moet houden.

Natuurlijk is de strategische keuze om een controlepraktijk in te richten die zelf niet winstgevend moet zijn een reële optie. Als daarmee klanten kunnen worden bereikt waaraan geld valt te verdienen met fiscaal, bedrijfseconomisch en verslaggevingadvies, dan is daar niets op tegen.

Maar persoonlijk vind ik dat die keuze wel afgewogen moet worden tegenover de optie de controlepraktijk zelf winstgevend in te richten. In een markt van vrije mededinging is dat niet zo eenvoudig. Veel ruimte om een onderscheidend product in de markt te zetten is er niet. De ruimte die er is, zit vooral in de natuurlijke adviesfunctie, niet in de geleverde assurance. Waar moet het dan vandaan komen? Van verlaging van de kostprijs.

Wat mij tot nu toe opvalt, is dat controles heel wat efficiënter kunnen worden uitgevoerd en nog effectiever ook. Dat zit in de controlemix, dat zit in een goede voorbereiding en aansturing van het controleteam, dat zit in méér intelligentie en minder routinematig werkprogramma's afwerken omdat dat nu eenmaal altijd zo gaat.

Je zal maar controlerend accountant zijn, en door verbetering van je productieproces de winstgevendheid kunnen opvoeren, zodat je niet alleen topkwaliteit levert, maar nog geld verdient ook. Lijkt me best een aantrekkelijk uitgangspunt.

Wordt vervolgd  

Wat vindt u van deze opinie?

Reageer Spelregels debat

Arnout van Kempen di CCO CISA is Senior manager Risk & Compliance bij Baker Tilly. Hij schrijft op persoonlijke titel. Hij is lid van de Commissie Financiƫle verslaggeving & Accountancy van de AFM en lid van de signaleringsraad van de NBA. Daarnaast is hij diaken van het bisdom 's-Hertogenbosch.

reacties

Reageren op een artikel kan tot drie maanden na plaatsing. Reageren op dit artikel is daarom niet meer mogelijk.

Aanmelden nieuwsbrief

Ontvang elke werkdag (maandag t/m vrijdag) de laatste nieuwsberichten, opinies en artikelen in uw mailbox.

Bent u NBA-lid? Dan kunt u zich ook aanmelden via uw ledenprofiel op MijnNBA.nl.