Opinie 06 oktober 2010

Prijsdrukspook bestaat niet

In de laatste 'de Accountant' verhaalt onze voorzitter Ruud Dekkers over het 'prijsdrukspook'. Een woord dat hijzelf heeft verzonnen, want bij Google levert het slechts drie hits op, zijnde verwijzingen naar zijn bijdrage.

Een 'spook' is iets engs dat niet bestaat. En zo is het ook met het prijsdrukspook. Dat bestaat niet. Openbaar accountants zien de cliënt die hen uit bezuinigingsdrift afknijpt als de personificatie van het prijsdrukspook.

De recent door mij besproken jaarverslagen van Deloitte en PwC laten zien dat deze organisaties tot kostenreducties konden komen. Kennelijk kon de bedrijfsvoering (nog) efficiënter dan in het verleden het geval was. En dus doemt de vraag op of er voorheen sprake was van inefficiency en of cliënten daardoor niet teveel hebben betaald.

Indien cliënten door die inefficiency in het verleden daadwerkelijk te veel hebben betaald, dan is het door hen onderhandelen over verlaging van controlebudgetten een logisch gevolg.

Indien de inefficiency mede wordt veroorzaakt doordat controleteams te vaak en te veel wijzigen - zoals onlangs door voormalig NIVRA-bestuurslid Koenen in het FD werd betoogd: "Ik zit hier mijn accountant op te leiden" - dan begrijp ik goed dat de cliënt daar niet voor op wil draaien.

Indien de partnersalarissen ondanks het prijsdrukspook zowel relatief als absoluut fors stijgen, zou ik als niet-openbaar accountant niet geloven dat het virtuele spook bestaat. Zeker niet als ik - wederom in het FD - voormalig NIVRA-directeur Gert Smit over het businessmodel van de accountantskantoren hoor zeggen dat het is gericht "op het verkopen van zo veel mogelijk uren tegen een zo hoog mogelijk tarief". Of ik in hetzelfde artikel de compliance officer van KPMG hoor zeggen dat het moeilijk te ontkennen valt "dat commercialiteit is gaan prevaleren boven de maatschappelijke functie van de accountant".

Indien dan ook nog de kwaliteit van de accountantscontrole ter discussie staat, dan kan ik mij goed voorstellen dat de cliënt alleen een topprijs wil betalen indien er ook een topprestatie wordt geleverd.

De AFM kwalificeert de prestaties niet als zodanig en oud NIVRA-voorzitter Willem van Wijngaarden zag laatst in een interview met Accountancynieuws ook nog de noodzaak tot verbeteringen.

Indien een voormalig NIVRA-bestuurslid, voormalig NIVRA-directeur en voormalig NIVRA-voorzitter zulke uitspraken doen - zij hebben dichter op het vuur gezeten dan ondergetekende - wie ben ik dan om de uitspraken ter discussie te stellen? Daar waag ik me dan ook maar niet aan.