Macro-axiomatisch voorbehoud
Zolang de beroepsorganisatie haar ei over het maatschappelijk functioneren van het accountantsberoep nog niet helemaal heeft gelegd, maak ik graag nog even gebruik van de resterende souffleurstijd.
Wij kennen uit de leer van de accountantscontrole het 'axiomatisch voorbehoud'. Een soort generaal pardon voor een falende controle die, uitsluitend om objectieve redenen, buiten het gezichtsveld van de accountant ligt, hoe goed die ook zijn werk doet. Het klassieke voorbeeld is managementfraude - samenzwering aan de top - die de veronderstelde checks and balances tussen de beherende en registrerende functie van het ‘controleobject' ondermijnt.
Nu we via de kredietcrisis ‘systemic risk' hebben erkend als een risico waar ook het accountantsberoep niet aan voorbij kan gaan, heb ik nog wel wat suggesties ter verwerking in het nieuwe beroepsevangelie dat het bestuur van plan is uit te brengen.
Mijn voorstel is het macro-axiomatisch voorbehoud in te roepen op het punt van systemic risk:
Systemic risk
'De accountantspraktijk steunt in belangrijke mate op de veronderstelling van de aanwezigheid van een volwassen macro-toezichthoudersarchitectuur annex toezichthouders-compliance-instrumentarium, inclusief een verantwoordingssyntax van toezichthouders die (impliciet of expliciet) duidelijk moet maken dat er geen systeemgedreven risico's zijn die in belangrijke mate de ‘going concern'-veronderstellingen van het controleobject, respectievelijk het ordelijk functioneren van de financiële markten, kunnen ondermijnen.'
Ik stel voor dat het NIVRA-bestuur bovenstaand voorstel serieus in overweging neemt, of anders de NIVRA-gemeenschap uitlegt waarom dit een brug te ver zou zijn.
Vervolgens, als tegenprestatie voor dit voorbehoud, kan het NIVRA dan de volgende clausule meenemen in haar jaarrapportering:
'Overwegende dat in het kielzog van de kredietcrisis het NIVRA-bestuur het belang onderkent van tijdige identificatie van systeemgedreven risico's en onderkent dat ook het accountantsberoep vanuit haar praktijk daaraan een bijdrage kan leveren, deelt het NIVRA hierbij mede geen (of: de volgende...) systeemgedreven risico's uit haar praktijk te destilleren:
A. ...
B. ...
C. ...
Het NIVRA deelt tevens mee dat haar leden, structureel en met redelijke consensus, verder geen (andere) systeemgedreven risico's hebben onderkend die de moeite van rapportering voor macrodoeleinden waard zijn.'
Kennis delen in actie. Wie zei ook al weer dat het accountantsberoep saai zou moeten zijn?
Jules Muis