Hef Chinese Walls AFM op
Onlangs opende Nyenrode de Toezichtacademie. Ter gelegenheid waarvan een congres was georganiseerd met onder meer Steven Maijoor van de AFM als spreker. Hij liet blijken een belangrijke wens in de richting van de politiek te hebben: hef de Chinese Walls op tussen het toezicht op de externe verslaggeving en dat op accountantsorganisaties.
Die wens werd ten behoeve van de AFM al eerder geuit. Voor de parlementaire onderzoekscommissie De Wit bijvoorbeeld. Oud-AFM'er Docters van Leeuwen sprak daar over ‘halfgaar toezicht'. Hij had ingestemd met het optrekken van een muur teneinde de wetgeving niet langer op te houden. Maar dat was duidelijk niet van harte.
Maar ook recentelijk was de AFM-wens al eens op schrift gesteld, namelijk via de zogeheten wetgevingsbrief van de AFM. Daarin wordt verzocht de Chinese Walls op te heffen omdat deze een belemmering zijn voor 'efficiënt en effectief toezicht' bij het toezicht op financiële verslaggeving en het toezicht op accountantsorganisaties.
Opdat de AFM voortaan een koppeling kan maken tussen materiële fouten in de jaarrekening en een onjuiste accountantsverklaring. Fijntjes wijst de AFM er in de wetgevingsbrief op dat de Chinese muren in landen als het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten afwezig zijn.
Ik richt nogmaals de focus op dit onderwerp omdat het een AFM-punt betreft dat ik ondersteun en dat ik bovendien heb gemist in het recentelijk verschenen Plan van Aanpak van de NBA.
Daarin wordt een aantal punten benoemd dat ook onder de aandacht van de Tweede Kamer zal worden gebracht omdat voor de effectuering daarvan wetswijziging nodig is. Een dergelijke wijziging is ook nodig om aan de AFM-wens te kunnen voldoen.
Ik zal mijn standpunt en ondersteuning van het voorstel verduidelijken.
De AFM-rapportages van het afgelopen jaar - maar overigens ook soortgelijke rapportages in het buitenland - laten zien dat het sommige accountants onder meer ontbreekt aan een professioneel kritische instelling bij de uitvoering van accountantscontroles.
Bovendien duiden de accountantsdossiers meermaals op ontoereikende controle-informatie als het gaat om waarderingsvraagstukken. Bijvoorbeeld inzake financiële activa, onderhanden werk en onroerend goed.
Een ander belangrijk punt is de toetsing van de continuïteitsveronderstelling. Ook daar vertonen accountantsdossiers soms hiaten.
De genoemde aspecten komen voort uit het toezichtdomein accountantsorganisaties. Maar zij kunnen gevolgen hebben voor de externe verslaggeving: ontoereikende controle-informatie kan immers leiden tot het verstrekken van onjuiste verslaggeving en onjuiste accountantsverklaringen.
De twee toezichtdomeinen horen dan ook hand in hand te gaan. Bij de AFM is dat echter nog niet het geval: die heeft onlogische muren moeten plaatsen. Temeer onlogisch als we bedenken dat informatie uit de beide toezichtdomeinen wél met buitenlandse toezichthouders - die zonder die muren werken - mag worden uitgewisseld.
Docters van Leeuwen sprak met enig dedain over de tot stand gekomen wetgeving, maar ook over de accountantslobby (zie bijvoorbeeld punt 4 in de NIVRA-reactie op het wetsvoorstel Wta).
Maar nu is het weer tijd voor gezond verstand. Voor diegenen die daar eerder nog niet aan toe waren, dient dat na het verschijnen van de nationale en internationale toezichtrapporten duidelijk te zijn.
Althans dat neem ik aan...