Opinie 17 mei 2010

Engelse transparantie

Na beschouwingen over de Nederlandse transparantieverslagen in 'de Accountant', een weblog en een NIVRA-inventarisatie, is er nu een rapport verschenen van de Engelse Professional Oversight Board (POB). De bevindingen liggen in lijn met mijn constatering ten aanzien van onze situatie: het gaat nog te veel om transparantie met de handrem erop.

Allereerst constateert de POB dat de thans in het Verenigd Koninkrijk verplicht gestelde transparantieverslagen verbeteringen vertonen ten opzichte van de voorheen nog vrijwillige versies. Minder gebruik van 'boilerplate statements' en: 'In general firms have resisted the temptation to turn their transparency reports into marketing documents.'

Net als ondergetekende eerder deed wordt geconstateerd dat de verslagen weliswaar fraaie beschrijvingen bevatten van bijvoorbeeld het systeem van interne kwaliteitscontrole, maar ook: 'none provided any objective measures demonstrating the effectiveness of those systems'. Met vervolgens de aanbeveling voortaan inzicht te geven in de intern gehanteerde 'key performance indicators'. Bovendien adviseert de POB dat accountantsorganisaties voortaan een verklaring afgeven dat het beschreven systeem ook daadwerkelijk werkt.

Ook op het punt van 'audit quality' is er een sterke gelijkenis met de kritiek hier ten lande terzake van concrete, tastbare en toetsbare informatie: 'Although most of the reports mentioned the importance of audit quality, there was limited evidence of firms attempting to distinguish between themselves, and hence compete, on quality.'

De POB ziet op drie punten een duidelijke noodzaak tot verbetering van de door accountantsorganisaties verstrekte informatie, namelijk: het internationale netwerk, onafhankelijkheidsissues en financiële informatie.

Met betrekking tot onafhankelijkheid ageert de POB tegen het feit dat de verslagen vooral holle frasen zonder tastbare inhoud bevatten. De kantoren 'either ignored this part of the requirement entirely; made vague references to practices being under constant or regular review; or referred to existing quality assurance practices such as audits of partners' financial affairs or checks on whether all staff on a particular audit had completed an independence confirmation'.

Twee aspecten van financiële informatie waarop kritiek wordt geleverd betreffen: informatie over de financiële prestaties en toestand van de accountantsorganisatie en die over de remuneratie-basis voor partners. Ten aanzien van het eerste punt wordt door POB gesteld: 'Overall, we were disappointed with the nature and quality of disclosures in this area.'

Met betrekking tot het tweede punt, het beloningsbeleid van accountantsorganisaties, valt er ook nog het nodige te verbeteren. Ik heb in diverse blogs aangegeven dat dat beleid naar mijn mening perverse prikkels bevat. De POB stelt: 'None of the reports we looked at set out clearly the relative importance attached to each component of partner remuneration. We consider that firms would provide a more meaningful disclosure if they were to give some indication of the weight given to each element.'

Kortom: de bevindingen en kritiek hier ten lande zijn gelijksoortig. Het is dan ook uitstekend dat ons NIVRA stappen zet om met de kantoren tot verbeteringen van de transparantieverslagen te komen.

De in de column van NIVRA-directeur Berry Wammes aangekondigde rondetafelbijeenkomst met belanghebbende externe partijen kan daarbij een volgende stap zijn. Het is dan wel goed om de kritische geluiden onder diens column, die van de POB en ondergetekende nadrukkelijk mee te nemen. En om hen in dat debat ook aan het woord te laten.