Opinie

Minister De Jager: (te) lief voor accountants

Minister De Jager was aanwezig bij de uitreiking van de FD Henri Sijthoff-Prijs. Een prijs voor ondernemingen die zich gunstig onderscheiden door hun openbare informatie en financiële verslaggeving. Hij geeft daar in deze voor de euro (en dus ook voor een minister van Financiën) turbulente tijden een belangrijk signaal mee af: accountants zijn hem lief.

Dat hij de moeite nam om uit Brussel terug te komen, een prijs uit te reiken, te spreken en vragen te beantwoorden is dus een opsteker voor het accountantsberoep: we doen ertoe. Dat liet de minister dan ook luid en duidelijk weten. Deze week zet hij de gedachtenwisseling over het beroep voort in een Algemeen Overleg met de Vaste Kamercommissie voor Financiën. Althans, indien hij niet naar de voltallige Tweede Kamer moet om zich te verantwoorden voor een eventueel Euro-akkoord.

De minister was duidelijk over zijn insteek ten behoeve van het Algemeen Overleg: ik blijf bij mijn recente brief aan de Tweede Kamer. Voor ondergetekende is de kern daarvan: (1) ik steun de NBA-voorstellen en -maatregelen; (2) het echte spel wordt in Brussel gespeeld en daarom verwijs ik naar de kabinetsreactie op het groenboek van Eurocommissaris Barnier.

De minister stelde echter ook te gaan luisteren in het debat. Naar nieuwe argumenten en tegenargumenten. Die zijn recent ingebracht door diverse partijen, waaronder ondergetekende.

We zullen zien. Maar ik vrees dat de minister een behoudende koers blijft varen. Zo stelt hij dat er "nog maar een paar jaar geleden allerlei nieuwe regels" zijn ingevoerd om creatief boekhouden te voorkomen. Ik hoor hier onze gewaardeerde collega Arnout van Kempen (s)preken.

De minister komt wel met "een paar kleine aanpassingen en wat aanscherpingen in de uitvoering van het toezicht" om weer "een hele tijd" vooruit te kunnen met de Wet toezicht financiële verslaggeving. Dat klinkt niet alsof hij de Chinese Walls tussen de verschillende toezichtsdomeinen binnen de AFM wil slechten. Deze zijn mij zoals bekend een doorn in het oog.

De Jager herhaalde ook zijn pleidooi voor duidelijke geboden en verboden als het gaat om de combinatie van advies- en auditwerkzaamheden bij dezelfde onderneming.

Kortom weinig nieuws. Dat nieuws had kunnen zitten in de vragen die de minister in zijn toespraak wel stelde, maar die hij niet heeft beantwoord. Zo stelt hij de vraag hoe het nu gesteld is met de kwaliteit van die controle, hoe veel die externe handtekening van de accountant waard is?

Om te vervolgen met een non-antwoord door het gebruik van het woordje 'lijkt' en het open einde: 'Het antwoord lijkt te zijn: niet zo goed en niet zo veel. Net als in de tijd van de boekhoudschandalen is het werk van de controlerend accountant weer een paar schaduwtinten rijker. Onder de jaarverslagen van de financiële instellingen die vanaf 2007 wankelden en dankzij flinke overheidsinjecties ternauwernood overeind bleven, stonden keurig de handtekeningen van hun accountants...'

En vervolgens stelt De Jager weer nieuwe vragen waarop ik graag zijn antwoord had willen horen:

  • Hadden accountantskantoren de problemen kunnen voorzien?
  • Of waren de verwachtingen die aan accountants werden gesteld te hooggespannen?
  • Is er genoeg informatie voorhanden over de kwaliteit die accountantskantoren leveren?
  • Zijn accountants net zo transparant als we willen en verwachten?

Met name de antwoorden op de eerste twee vragen zijn voor de probleemanalyse van belang.

Bij een nee/ja-combinatie kunnen ingrijpende maatregelen uitblijven, hetgeen de lijn is van De Jager. Daarentegen zou bij een ja/nee-combinatie steviger ingrijpen geïndiceerd zijn.

Daarom zou ik graag zien dat de minister zijn eigen vragen expliciet beantwoordt en zijn analyse geeft. De mijne kent U reeds. Volgens mij is deze minister lief voor accountants. Te lief.

Wat vindt u van deze opinie?

Reageer Spelregels debat

Marcel Pheijffer (1967) is hoogleraar Forensische Accountancy aan de universiteiten Nyenrode en Leiden.

reacties

Reageren op een artikel kan tot drie maanden na plaatsing. Reageren op dit artikel is daarom niet meer mogelijk.

Aanmelden nieuwsbrief

Ontvang elke werkdag (maandag t/m vrijdag) de laatste nieuwsberichten, opinies en artikelen in uw mailbox.

Bent u NBA-lid? Dan kunt u zich ook aanmelden via uw ledenprofiel op MijnNBA.nl.