Boekentip: Accountants' truth
In het plan van aanpak van de NBA wordt de focus gericht op de professioneel-kritische instelling van de accountant. Die moet en kan beter. In NBA-verband mag ik over dit onderwerp meedenken. Ter oriëntatie las ik onder meer het boek Accountants' truth van Matthew Gill (2009).
Het boek is een aanrader voor eenieder die zich wil verdiepen in de cultuur van (grote) accountantsorganisaties. De auteur is accountant en schreef een sociologisch proefschrift. Betreffende mijn boekentip interviewde hij twintig accountants van de 'grote vier' en wel tussen juni 2003 en oktober 2004.
Het boek verscheen pas in 2009. Daar er in de tijd tussen het afnemen van de interviews en het verschijnen van het boek het nodige in accountantsland is gebeurd en nog staat te gebeuren, komt de vraag op hoe representatief het boek is. En hoe representatief een boek op basis van twintig interviews überhaupt is.
Terechte vragen, die ik echter naast mij neerleg. Waar het mij om gaat is dat ik een aantal citaten uit het boek haal, die de moeite van het overdenken en bespreken waard zijn. Bijvoorbeeld tijdens de verplicht gestelde permanente educatiecursus inzake de professioneel-kritisiche instelling. Sommige citaten zullen herkenbaar zijn, anderen gedateerd. Voor de ene lezer waar, voor anderen geheel niet. Maar dat geeft niet voor het doel dat ik ermee voor ogen heb: met vakgenoten spreken over de cultuur van accountantsorganisaties en de rol van het individu daarin.
Onder verwijzing naar de naam van de geïnterviewde en het paginanummer haal ik de volgende citaten aan:
- Liam (29): 'I don't think there's anything unprofessional in giving views of facts directed by whoever it should be';
- Greg (30): 'Time is money. The revenue we get in is completely based on chargeable time, everyone's very consious of the time spend on everything, so people don't have time to hear the context of everything. They've got very little time to know the context of anything really';
- Gary (81): 'You have to make a balance between being fair and allowing the business to actually operate';
- Liam (84): 'I don't think I'm likely to be corrupted, however, at a certain stage I think it is possible that the arguments in favour of taking an illegal or an unethical view would be possible';
- Greg (88): 'The corporate culture is .... quite sort of parental, patriarchal, so that corporate, that hot-desking, very neutral culture pervades the group still';
- Simon (89): 'So basically I suppose ambition within the firm, wanting to do well, wanting to be accepted and appraised positivily by my seniors, might encourage me to do something';
- Kumar (105): 'I've seen clients do things which we ideally would not want them to have done, but from a sort of relationship angle and because it's not wholly unreasonable for them to do that, I suppose, they, we tend to allow them to sort of take those, to adopt those treatments';
- Jason (106): 'If you have an ethical concern about something you express your concern about it .... part of being a professional is also being pragmatic, so it's not entirely black and white ..... it's a state of mind as well as the technical qualification';
- Greg (119): 'I wouldn't say that each individual themselves had a shollaw moral sense, but I'd say that the way the individuals interact together as a collective in a working environment creates a shallow corporate culture, where it's more difficult to discuss openly about values';
- Greg (125): 'Being open about your values, your personal things, can make you vulnerable .... being open and allowing that vulnerability, although it propably is socially quite good, isn't necessarily the best idea in an aggressive corporate atmosphere'.