Dag klant, dag accountant
Dag klant. Dag accountant. Ik heb weer wat nieuws. Oh, okay, vertel.
Het is de bedoeling dat ik de toon aan de top met u bespreek.
Wat is dat?
Nou, voor zover ik het begrijp, is het zo dat naast alle cijfers die u oplevert, de cultuur van uw organisatie er ook heel veel toe doet.
Ja, dat zal zo zijn, maar hoezo moeten we het daar nu over hebben en waarom met jou, jij bent toch van de cijfers?
Het gedrag aan de top is bepalend voor hoe er in de organisatie gepresteerd wordt.
Ik hoor nog niets nieuws.
En wij willen dat gaan controleren.
Hoe dan?
Door er over te praten.
En doen we dat nu?
Misschien.
Okay, nou dat valt reuze mee toch?
Ja. Maar het is niet zo heel bevredigend.
Nee, cijfers zijn leuker denk ik he, voor een gemiddelde accountant.
Ja, en die doen ook niet moeilijk.
Doe ik moeilijk?
Nee, maar als u nou gewoon deed wat u beloofde in uw visie, missie, whatever, dan was er geen probleem.
Tsja, klanten zijn net mensen, en ik ben ook wel de baas. Dat is omdat ik dan mag zeggen hoe ik het wil hebben.
Ja, en ik ben geen psycholoog.
Houden zo, zou ik zeggen. Ieder zijn vak.
Is dit afdoende?
Ja, denk van wel. Ik zet een vinkje.
Dag accountant.
Dag klant.
Deze dialoog speelt in mijn hoofd als ik het discussierapport 'Toon aan de Top' lees. Beleidsmaatregelen vertalen zich bij mij in dialogen die ik me probeer voor te stellen.
Hoe is het beleid dat ik hier lees, te vertalen naar een zinvol gesprek bij de klant aan tafel? De laatste pagina's van het rapport zijn treffend: daar staat een lijst van opmerkingen van accountants-in-het-veld: ze missen tools, normen, guidance, kennis, deugdelijke grondslag. Kortom, ze vinden het nogal vaag wat er nu van hen verwacht wordt.
Hoe gaat dat met beoogd beleid? Doorgaans gaan er mensen rond een tafel zitten met opgeteld zoveel titels dat je kunt scrabbelen. Het einde van de rit is dan dat 'het veld' uitvoering moet geven aan het beleid.
Ik zou zeggen: vlieg het eens anders aan. Ga met professionals en relevante anderen uit de praktijk aan de slag en probeer het gesprek (of deel ervan) dat je uiteindelijk wilt laten plaatsvinden bij de klant, te voeren. Dit dwingt alle partijen zeer concreet, in heldere uit te spreken zinnen, woorden te geven aan het waarom, wat en hoe van deze exercitie.
Ook zijn er volgens de enquête professionals die deze gesprekken al voeren. Hoe doen zij dat? Wat werkt er goed en wat niet? Gebruik dat!
Een vergelijkbare aanpak heb ik doorlopen bij een inspectie die ook, meer dan voorheen, bestuurders aan hun jasje moet gaan trekken. Door de situatie te ensceneren benader je de dagelijkse praktijk sneller en vooral concreter.
Bij recente rapporten van beroepsgroepen die proberen een antwoord te vinden op de maatschappelijke roep om meer normbesef, is gedrag en cultuur leidend, aangemoedigd door toezichthouders. Dat lijkt me wijs. Niet alles is te vatten in cijfers, de mens (van onder tot boven) is een raar schepsel met gedrag dat zich vooral laat beïnvloeden door de omgeving.
Het is te waarderen dat de NBA zoekt naar de wijze waarop een accountant (in welke variëteit dan ook) zijn maatschappelijke verantwoordelijkheid duidelijker gaat inzetten. Moge de weg er naar toe mag concreter, creatiever en meer in interactie met het veld zijn. Zij moeten het doen, nietwaar?