Geen revolutie maar executie!
Het is duidelijk merkbaar. De herfst is aangebroken. De R is weer in de maand. Gepleit wordt voor revolutie in accountantsland, zowel in de opleiding als in de beroepsuitoefening.
Alles om het vertrouwen van het maatschappelijk verkeer weer te herstellen.
U hoeft niet bang te zijn. Dit is geen pleidooi om de gepredikte revolutie bloedig te laten eindigen of een vroegtijdig einde te bezorgen.
Naar mijn mening wordt het huidige kwaliteitsprobleem echter niet opgelost door (weer) zaken te veranderen maar om de executie (de uitvoering van de werkzaamheden) nu eindelijk eens serieus te verbeteren. Een revolutie leidt hierbij alleen maar af van het werkelijke probleem. Ik focus mij hierbij met name op de (wettelijke) controleactiviteiten van accountants, niet op de advieswerkzaamheden.
Wat mij betreft zijn zowel de verslaggevingsregels als de controlestandaarden duidelijk. Controlerend accountants moeten deze kennen, anders kunnen ze hun werkzaamheden niet verantwoord uitvoeren.
Willen we het vertrouwen van het maatschappelijk verkeer herstellen, dan moeten we de uitvoering verbeteren. Executie dus. Ik denk hierbij onder meer aan zaken als:
- Voldoende voorzieningen/impairments (laten) treffen als de omstandigheden hierom vragen; ook als het (ratio-technisch) niet uitkomt.
- Geen ongefundeerde stelsel-/grondslagwijzigingen accepteren om tot acceptabele ratio's te (blijven) komen.
- Als wordt gesteund op interne beheersingsmaatregelen, deze ook diepgaand analyseren en de werking adequaat testen, inclusief de IT-omgeving.
- Geen reorganisatievoorziening verwerken als niet aan de voorwaarden wordt voldaan (het ‘alle ellende in één jaar' principe).
- Geen zaken dichtkletsen in dossiers.
- Geen wollige, misleidende of onvolledige toelichtingen in jaarrekeningen en directieverslagen accepteren.
- De fraudediscussie adequaat voeren.
- Helder en duidelijk rapporteren en communiceren.
- Geen management letter-punten afzwakken of weglaten onder druk van directie en/of commissarissen.
- Niet steeds de grenzen van de regelgeving (verslaggeving en controle) opzoeken;
- Niet zwichten voor druk van directie/commissarissen.
- Niet zwichten voor commerciële druk van collega's.
- De opdrachtgever duidelijk maken dat de (wettelijke) controletaak vereist dat u zich objectief en onafhankelijk opstelt en er niet primair bent om zijn belangen te dienen.
- Niet onder de prijs werken.
- Geen cliënten behandelen in sectoren waarvan u onvoldoende kennis heeft.
- Geen goedkeurende controleverklaring verstrekken als uw controlebevindingen dat niet rechtvaardigen.
- Niet ongefundeerd meegaan in de creativiteit van uw cliënten of deze zelfs aanmoedigen.
- Uw volledige controleteam betrekken bij de planning en de opzet van de controle.
- Een fatsoenlijke review uitvoeren op de werkzaamheden van uw controleteam.
- Voldoende eigen uren aan uw controleopdrachten besteden.
- Toetsing van de continuïteitsveronderstelling duidelijk onderbouwen in uw dossier. Cliënten de prognoses dus wel laten opstellen en deze professioneel-kritisch beoordelen.
- Accepteren dat u een cliënt verliest omdat u uw rug recht houdt.
En zo kan ik nog wel een tijdje doorgaan.
Als we de executie serieus ter hand nemen komt de revolutie vanzelf. Want cliënten zijn dit niet meer van ons gewend. En het maatschappelijk verkeer gaat ervan uit dat we al zo werken.