Tussen Amersfoort en Seoel
Enkele weken geleden bezocht ik Evert van de Kamp, die samen met collega-accountant Mirjam van Gelder een kleine praktijk voert in Amersfoort.
Directe aanleiding was zijn uitspraak op Accountant.nl: "Het uit de NBA stappen is een keuze die velen van mijn micro- en kleinbedrijf-collega's met mij overwegen. Voor mij is de titel inleveren echter een te hoge drempel."
Ik was benieuwd waarom hij dat nu precies vond. Zijn antwoord was helder: een accountant onderscheidt zich door kwaliteit, deskundigheid en integriteit en daar staat die titel voor. Hij was echter van mening dat de NBA te veel is gericht op controlerend accountants: "Samenstellen is ook een vak."
Daarnaast was de beroepsorganisatie veel te veel bezig met de regels in plaats van de ondersteuning van de praktijkbeoefenaar zelf.
Gezonde kritiek van een NBA-lid dat staat voor de kwaliteit van zijn beroep. Ik heb zijn opmerkingen, die niet geheel als een verrassing kwamen, dan ook ingebracht bij het Ledengroepbestuur Openbaar Accountants (LOA).
Resultaat is een actie waarin we met behulp van de inbreng van zo'n twintig kleine kantoren tot concrete oplossingen willen gaan komen. Daarnaast organiseert het LOA-bestuur op 16 december 2013 , voorafgaand aan de NBA Ledenvergadering, een speciaal seminar over 'Laveren tussen winst en waarden'.
De problematiek van het ondersteunen van integere beroepsbeoefenaren beperkt zich niet tot Amersfoort. Afgelopen week was ik in Seoel voor de ledenvergadering van het IFAC, de internationale koepelorganisatie van accountants.
Wat me daar trof was de scherpe kritiek van accountants uit Afrikaanse en Aziatische landen. Ook zij vonden dat IFAC teveel bezig was met opstellen en invoeren van regels, en te weinig met de problemen waarmee zij dagelijks werden geconfronteerd.
Hoe moet je als accountant handelen als de president van je land eigenaar is van de meeste bezittingen en de spil van grootschalige fraude en corruptie?
En wat als de politici in je land niet willen dat private accountantskantoren de boeken van de overheid controleren - vanwege twijfels aan hun kwaliteit en onafhankelijkheid - maar daarmee wel het corrupte overheidsapparaatsapparaat in stand houden?
Terecht verlangen deze accountants meer steun van de internationale beroepsorganisatie. Terecht, alleen al vanwege de gigantische schade aan het internationale handelsklimaat als gevolg van frauduleuze en corrupte systemen.
Om die reden is het van groot belang dat beroepsorganisaties zich veel meer gaan bekommeren om de effectiviteit van de gedrags- en beroepsregels, dan om het formuleren en invoeren van de regels zelf.
Daarmee zeg ik niet dat robuuste, internationale standaarden onbelangrijk zijn, integendeel. Maar misschien moeten we eens wat minder tijd en energie steken in het opstellen en bespreken ervan, en meer in de toepassing en uitwerking.
Dus meer aandacht voor de problematiek in het veld, zeker als daar een ongelijke strijd wordt gevoerd. Want integere accountants worden niet altijd beloond voor hun goede gedrag. Een rechte rug kan je je klant of je baan kosten. Nog frustrerender is het als vervolgens een minder integere collega er met jouw klant vandoor gaat of als de corruptie in je land gewoon verder woekert.
Beroepsorganisaties, of ze nu NBA of IFAC heten, moeten hun leden optimaal steunen bij hun inspanningen om integer hun vak uit te oefenen. Door ze te trainen in vaardigheden, door niet-integere collega's uit het vak te verwijderen, of door fraude en corruptie op het juiste niveau bij de autoriteiten aan te kaarten.
In Seoel hebben we afspraken gemaakt met de IFAC-leiding over het uitlenen van één van onze ervaren mensen, Paul Hurks, om de effectiviteit van de ontwikkelingsprojecten te verbeteren. Maar ook in Nederland moeten we onze collega's in het veld beter ondersteunen. Want Amersfoort en Seoel liggen dichter bij elkaar dan je denkt.