Opinie 18 februari 2013

SNS en nogmaals de audit alert

Op deze site is rond de jaarwisseling stevig van gedachten gewisseld over een NBA-audit alert. In abstracto, los van concrete casuïstiek. In de SNS-casus - waar nog veel meer over te zeggen valt - zie ik aanleiding nogmaals op de audit alert terug te komen.

Samengevat is mijn mening dat de NBA de recentelijk aangenomen wetgeving inzake onder meer de scheiding tussen controle en advies te ruimhartig uitlegt. Met alle gevaren van dien. Zo stelde ik onder meer:

'Juist bij fusies en overnames is het te overwegen dat een andere accountant dan de huisaccountant de due diligence uitvoert. Immers, indien het tot een overname komt en er komen lijken uit de kast die de huisaccountant in het kader van specifiek overeengekomen werkzaamheden niet heeft gezien, wil hij deze dan wel zien als controlerend accountant? Komen juist hier niet het door de NBA genoemde 'aloude uitgangspunt' en de bedreiging van 'zelftoetsing' aan de orde?'

Vooropgesteld zij dat KPMG in de SNS-zaak is gevrijwaard totdat het tegendeel is bewezen. Maar in De Telegraaf van heden staat het volgende:

'KPMG, certificerend accountant van SNS Reaal, zou volgens ingewijden een dubbelrol hebben gespeeld rond de desastreus gebleken vastgoedtak van de bank: Property Finance (PF). De accountant adviseerde SNS in 2006 positief bij de overname van PF. Daardoor kwam KPMG in de jaren die volgden in een buitengewoon lastige positie terecht. Terwijl steeds duidelijker werd dat het, in tegenstelling tot wat de accountant bij de overname had geconstateerd, helemaal niet goed zat bij Property Finance, moest KPMG ondertussen ook de jaarrekening van SNS Reaal met de bewuste portefeuille goedkeuren. Een onmogelijke spagaat, weet een ingewijde. KPMG stelt dat de accountant bij het controleren van een jaarrekening geen andere zaken laat meewegen.'

Het gaat mij er nu niet om ook maar een begin van een antwoord te geven op de vraag of vorenstaande juist is en of KPMG daadwerkelijk iets valt te verwijten. Maar moeten we willen dat kantoren zich tegen dit soort aantijgingen dienen te verdedigen, terwijl de oplossing om dat te voorkomen heel simpel is: gewoon geen samenloop toestaan tussen controleopdrachten en opdrachten in het kader van fusies en overname.

Ofwel: geen ruime en wellicht zelfs gekunstelde uitleg van nieuwe regels, maar juist beperkt en behoudend.

Het is jammer dat de NBA zes weken na de commotie rond deze audit alert blijft zwijgen over het antwoord op de vraag of die commotie aanleiding geeft tot bijstelling van die audit alert. Je kunt natuurlijk de mening zijn toegedaan dat stormen wel overwaaien. Maar casuistiek zoals die bij SNS doen een bijna gedoofd vuurtje weer heel makkelijk oplaaien...