Gewoon je werk goed doen?
De postmoderne professional lijkt vooral druk met belangen, strijdig en soms iets minder strijdig, te pacificeren.
Maar de vraag is of die vaardigheid, een soort professioneel schipperen, werkelijk is gewenst of dat het ons het zicht ontneemt op dieper gelegen problemen, in een steeds zompiger moeras dat de beroepspraktijk heet.
The Good Work Project® is een initiatief van Howard Gardner, Mihaly Csizkzentmihalyi en William Damon. Zij startten al in 1995 een onderzoek naar wat de kenmerken en voorwaarden zijn van het leveren van goed werk. De hoofdvraag van hun onderzoek was: waardoor slagen of falen mensen die 'goed werk' willen doen? Werk van uitstekende kwaliteit en sociaal verantwoord.
Daarbij dacht ik natuurlijk meteen aan accountants, omdat je het goede werk van accountants kunt beschouwen als een belangrijk sociaal controle mechanisme en jullie in het beste geval als oliemannetjes van een eerlijk handelende maatschappij opereren. Een erebaan volgens mij. Om kort te gaan zeggen de onderzoeksresultaten dat goed werk vakbekwaam, integer en betrokken wordt uitgevoerd en tot stand kan komen, en zelfs zeer waarschijnlijk is, wanneer er aan vier voorwaarden wordt voldaan:
- duidelijke criteria over wat wenselijk gedrag is
- bekrachtigd door de beroepsgroep
- verinnerlijkt in het zelfbeeld van de leden
- en niet tegengewerkt door externe krachten zoals marktwerking, politiek of sociale krachten.
Hoe meer de beroepscriteria, het gedrag van je collega's, je eigen interne normen en de sociale normen dus overeenkomen, hoe groter de kans dat je goed werk aflevert in dienst van de maatschappij.
Wordt er in meer of mindere mate niet tegemoet gekomen aan deze voorwaarden, dan wordt het een lastige toestand om je werk goed te doen en bestaat de output van een professional voornamelijk uit ‘gecompromitteerd werk'. Hij of zij zal dus bij voortduring moeten schipperen om iedereen tevreden te houden.
Volgens mij is het dan zo dat in ons aller belang, accountants - en dan vooral die mannen en vrouwen die bij wet de schone taak hebben gekregen toe te zien op een betrouwbare financiële verslaglegging - in de gelegenheid worden gesteld goed werk te leveren.
Dat houdt in dat degenen die op dit moment aan de knoppen zitten de kans moeten pakken om alles wat leidt tot geschipper bij de professional en vermijdbaar is door kloeke besluiten, definitief op te ruimen.
Zodat zij gewoon goed hun eervolle werk kunnen doen.