Disruptie te Agincourt
Om mij verder onverklaarbare redenen heb ik al zolang ik me kan herinneren een fascinatie voor de slag bij Agincourt, waar op 25 oktober 1415 koning Henry V van Engeland een vernietigende slag toebracht aan de Franse adel.
Die slag is lang gepresenteerd als een soort middeleeuwse disruptie. De oude adellijke manier van oorlog voeren werd volledig omver geworpen door de introductie van een nieuw wapen op het slagveld: de Engelse long-bow. Deze boog zou pijlen af kunnen schieten waar de Franse ridders niet tegen bestand waren.
Het is een mooi verhaal van disruptie door een nieuwe technologie. Er is slechts één probleem mee. Het is niet waar.
Moderne onderzoeksmethoden, waaronder een soort participerende archeologie, hebben uitgewezen dat het staal van de pijlpunten van de Engelsen simpelweg van een mindere kwaliteit was dan het staal van de Franse harnassen. De pijlen drongen niet door het harnas heen. Hoe konden de Engelsen dan toch winnen, terwijl ze ziek waren, minder bewapend en vooral numeriek veruit in de minderheid?
Wie Henry V van Shakespeare wel eens gezien heeft kan denken dat het aan de welsprekendheid van de Engelse koning en de lafhartige achterbaksheid van de Franse dauphin gelegen moet hebben, maar ook dat heeft weinig steun in het historisch onderzoek.
Wat waren dan wel de oorzaken van deze onverwachte overwinning?Enkele belangrijke factoren waren de weersomstandigheden, de zompige klei, het taps toelopende slagveld. Min of meer brute pech voor de Fransen dus. Maar interessanter ook voor onze tijd was het verschil tussen beide legers.
Het Franse leger bestond voor een belangrijk deel uit rijke ridders. Mannen die een paard, een topzwaar harnas voor zichzelf en voor hun paard en ondersteunend personeel konden betalen. Dat personeel was onder andere nodig om de ridder op zijn paard te takelen, want het harnas was te zwaar om zelfstandig bewegen mogelijk te maken.
Deze ridders leefden volgens een bijzonder ingewikkeld stelsel van codes, trots, eer en regels die ieder facet van de strijd, en van het leven, bepaalden. Strijd leveren was een onderdeel van een leven vol rituelen en theater. De strijd zelf was een vorm van theater, waarbij ridders niet sneuvelden maar voor losprijs gevangen werden genomen. Het voetvolk mocht sterven en deed dat dan ook massaal. Efficiency en discipline waren de opmerkelijke afwezigen in de strijd voor de ridders.
Het Engelse leger was aanzienlijk minder rijk en bestond voor een groot deel uit beroepssoldaten die niet kwamen voor het theater, maar om te winnen en te doden. Tegen de tijd dat zij in Agincourt kwamen waren het geharde veteranen; efficiënt, gedisciplineerd en totaal niet geïnteresseerd in de codes, de eer of het losgeld van de adel.
In Agincourt stierf niet de oude ridder onder de nieuwe long bow. In Agincourt stierven achterhaalde codes, theatrale rituelen en individualistisch najagen van eer onder de handen van een gehard leger gewone mannen, die een helder doel voor ogen hadden.
Wat Henry V ons geleerd heeft is niet zozeer het gebruik van disruptieve nieuwe technieken, maar het samenwerken als een ‘band of brothers’ aan een glashelder en enkelvoudig doel.
Gerelateerd
Tweede Kamer heeft veel vragen over nieuwe accountantswet
De vaste commissie voor Financiën van de Tweede Kamer heeft, als voorbereiding op de behandeling van de Wijzigingswet accountancysector, een flink aantal vragen...
AFM-jaarverslag: Accountant opereert in 'systeem met kwetsbaarheden'
Het accountantsberoep is volop in transitie, maar tegelijk opereert de accountant in een "systeem met kwetsbaarheden". Wel heeft het beroep "significante stappen"...
Wie niet betaalt, maar wel bepaalt
Om audits van topkwaliteit te kunnen leveren moet de prijs omhoog, meent Jan Bouwens. De discussie zou moeten gaan over wie het verschil moet bijbetalen.
Onderzoek Hyarchis: AI belangrijkste ontwikkeling voor toekomst accountancy
Artificial Intelligence (AI), de aanscherping van wet- en regelgeving en data en digitalisering zijn de belangrijkste trends en innovaties die van invloed zijn op...
Regelgeving accountantsberoep is ‘mooie mix’ van wettelijk kader en zelfregulering
De regelgeving voor het accountantsberoep is een “mooie mix van wettelijk kader, dus wat de overheid regelt, en wat accountants zelf kunnen regelen over hun beroep”....