Opinie

Op naar meer ledenbetrokkenheid

Accountants moeten leren communiceren op het niveau van 'de vrouw en man in de straat'. En daarmee ook van politici die zich, menen sommigen, 'zonder rijbewijs op de accountantssnelweg begeven'. Gelijk hebben is iets anders dan gelijk krijgen.

Dat was één van de conclusies van de tweede editie van het Rode Loper-debat van 23 november jl. En een gedachte die bij mij boven kwam bij lezing van het betoog van Wim Nusselder over governance en macht.

De concentratie bij een beperkt aantal grote marktpartijen (oob-accountantsorganisaties, maar ook mkb-serviceorganisaties), de hiërarchie en leadership-structuren binnen die organisaties, zijn aanleiding de structuurmodellen kritisch te analyseren. Dat pakt de politiek nu ook op. Maar laten we de relevantie van zulke discussies over de governance van de beroepsgroep en structuurmodellen relativeren in de wetenschap dat ook de markt zijn werk doet. De huidige organisatiestructuren van (onder andere) de grote kantoren zijn onderhevig aan verandering, vooral door het groeiend aandeel van de liquid work force en het simpelweg wegvloeien van cliënten van established naar contemporary accountantsorganisaties. Dat staat (nog) niet prominent op de voorpagina van het FD, al is het rondom gemeenten de media niet ontgaan.

Accountants zijn vrije beroepsbeoefenaren. Je kunt je afvragen of er wel ‘leiders’ moeten zijn, in een populatie die vooral objectief en onafhankelijk moet handelen. Het volgen van een leider is daarmee enigszins in tegenspraak. Wat mij betreft is het een utopie om te veronderstellen dat verandering met een strakke leiderschapsriem afgedwongen wordt.

Dat geldt ook voor de beroepsorganisatie. Als vrije beroepsbeoefenaren zijn wij niet voor niets in een ledenorganisatie verenigd met een bottom-up model, dat gedragen en gestuurd wordt door leden die dagelijks met de maatschappij in verbinding staan. In de vorige ledenvergadering hebben Antoinette Dijkhuizen en ikzelf aangegeven dat het voorstel voor installatie van de ledengroepen ‘mkb’ en ‘oob-accountantsorganisaties’ volgens ons niet in overeenstemming is met de ontwikkelingen qua diversiteit, individueel ondernemerschap en innovatie. Het is eerder een verdieping van de status-quo, met potentieel ernstige beperkingen qua ruimte voor vernieuwing.

Toegegeven: ook op mij komt de sfeer rond benoemingen en aanstellingen in commissies en besturen wat nepotistisch over, door de beperkte werking van de ledendemocratie binnen de NBA. Dat is onacceptabel, maar tegelijkertijd te verklaren door het gebrek aan leden die zich daar individueel voor beschikbaar kunnen en willen stellen. Dat laatste heeft mogelijk te maken met de werkgeversmacht bij accountants in dienst van een accountantsorganisatie. De vrije meisjes en jongens voelen zich daarin minder beperkt. Ook de (mogelijk onbedoelde) ondemocratische en impliciete invloed van de Stuurgroep Publiek Belang is, als het om haar uitingen gaat, niet ideaal.

Ik ben daarom, in tegenstelling tot Novak, juist oprecht positief en blij met de voorliggende visie van de NBA, die individuele leden in staat stelt zich te organiseren en te laten ondersteunen. Daarbij wordt nog steeds de ‘macht’, die het algemeen bestuur nu uitoefent, in belangrijke mate gedelegeerd naar de faculties. Het is verstandig dat de PBO-taken gescheiden worden van de rest. Dat de leden weinig actief zijn en daarmee het algemeen bestuur exorbitant veel invloed heeft, is onwenselijk. De nieuwe governance bewerkstelligt, in mijn optiek, een sterke en intrinsiek gemotiveerde ledenbetrokkenheid. Immers, zonder ledeninitiatief zijn er simpelweg geen communities en faculties.

Dat leden geen invloed zouden hebben klopt vooral, doordat ze vrijwel nooit naar een ledenvergadering komen. Laat staan dat ze zich via de interruptiemicrofoon of via opinies of debatten, zoals ook de Rode Loper Amsterdam, laten horen. Noem het citizenship, het invulling geven aan de democratische rol die leden gewoon hebben. Beste leden, ik zie jullie graag bij de ledenvergadering op 17 december!

Wat vindt u van deze opinie?

Reageer Spelregels debat

Endymion Struijs RA werkte onder meer bij PwC, Deloitte en KPMG en richtte in 2015 ENDYMION Amsterdam op, een onafhankelijke coƶperatie van RA-accountants. Ook is hij een van de oprichters van Holland Financial Network, een netwerk van onder andere freelance openbaar accountants. Struijs is lid van het bestuur van de NBA Ledengroep Openbare Accountants.

Gerelateerd

reacties

Reageren op een artikel kan tot drie maanden na plaatsing. Reageren op dit artikel is daarom niet meer mogelijk.

Aanmelden nieuwsbrief

Ontvang elke werkdag (maandag t/m vrijdag) de laatste nieuwsberichten, opinies en artikelen in uw mailbox.

Bent u NBA-lid? Dan kunt u zich ook aanmelden via uw ledenprofiel op MijnNBA.nl.