Opinie 20 november 2018

Van werkdruk naar beter werken

In mei van dit jaar presenteerden de NBA Young Profs, in samenwerking met Nyenrode, een onderzoek naar de werkdruk in de openbare accountantspraktijk. Belangrijkste boodschap: hoge werkdruk komt de kwaliteit van het (controle)werk niet ten goede. Hoe nu verder?

Vervolggesprekken tussen de young profs en bestuurders en professionals van kantoren deze zomer bevestigden het beeld uit dat onderzoek: het is vaak hard werken in het accountantsberoep. Vanuit de top erkennen dat er sprake is van werkdruk, is al een belangrijke eerste stap. Maar alleen erkenning is niet genoeg. Recent hebben de young profs via een open brief een reminder afgegeven: het busy season komt er weer aan, tijd voor verdere maatregelen.

Het probleem van de werkdruk in onze sector is niet nieuw, maar we moeten het niet bagatelliseren met statements als 'het hoort er nu eenmaal bij' of 'wij moesten destijds ook hard werken'. We hebben als accountantsberoep een gezamenlijk probleem op te lossen. We kampen met een krappe arbeidsmarkt, terwijl de kwaliteitseisen vragen om meer uren. Af en toe lange dagen maken is niet erg, maar structureel is iets anders. Dat kan een goede balans tussen werk en privé verstoren, de aandacht voor studie belemmeren en gevolgen hebben voor de kwaliteit van het werk.

Mondige millennials zitten er anders in dan voorheen, ze benoemen wat er niet goed gaat. Het is een generatie die uitgedaagd en geprikkeld wil worden, die gewend is aan het door elkaar laten lopen van werk en privé, aan intensief gebruik van social media. Ze staan altijd 'aan' en dat laat overigens ook sporen na: in veel sectoren zien we een toenemend aantal burn outs bij relatief jonge werknemers. Dat moeten we niet willen.

Werkdruk is geen probleem dat je op één plek kunt beleggen of oplossen. Het is geen exclusief probleem van grotere accountantsorganisaties, ook kleinere werkgevers worstelen ermee. Het zit niet alleen in de kwantiteit, maar ook in de kwaliteit van het werk dat we te bieden hebben. Is het inhoudelijk uitdagend genoeg, biedt het ruimte voor zelfstandig werken en, heel belangrijk, is er voldoende en goede begeleiding van jonge mensen? Werken we wel goed samen aan een opdracht en is er oog voor elkaar?

Ook de young profs erkennen in hun open brief dat individuele kantoren sinds enkele jaren maatregelen nemen. Betere spreiding van het werk over het jaar, nee durven zeggen tegen opdrachtgevers, meer aandacht voor planning, ondersteuning door projectmanagers, onderrichten van projectcompetenties en het gebruik van tools om onnodige piekbelasting te voorkomen. Dat helpt zeker, maar er is ook een verandering nodig in het gedrag binnen kantoren. Nog altijd zien we professionals die het probleem onderschatten en zich niet bewust zijn hoe hun gedrag tot werkgerelateerde stress bij anderen kan leiden. Daarom moet het regelmatig onderwerp van gesprek zijn tussen management teams, leidinggevenden en professionals.

Werkdruk is een thema waar we gezamenlijk, als kantoren, young profs en beroepsorganisatie, de schouders onder moeten zetten. We moeten leren van best practices, van voorbeelden van wat wel en wat niet werkt. Vanuit de NBA is er aandacht voor binnen de Stuurgroep Publiek Belang en is het na de zomer besproken met de bestuursvoorzitters van de negen oob-kantoren en de SRA. Ook organiseert de NBA de komende periode dialoogsessies in het land met leidinggevenden en jonge professionals, die voor de zomer van 2019 uitmonden in een conferentie over 'beter werken'.

We moeten als sector attractief blijven voor bestaand en nieuw talent. Dat betekent een veilige en kwetsbare omgeving creëren, waarin oprechte aandacht is voor elkaar. Waarin we elkaar helpen, elkaar begeleiden, naar elkaar luisteren en elkaar uitdagen. Daarmee is dit ook een oproep aan iedereen, om het onderwerp vandaag nog te bespreken. En om te bezien welke rol je daarin zelf kunt vervullen.