Opinie

Druk, druk, druk: uitblinkers of uitslovers?

U heeft mij even gemist op deze site. I’m still alive and kicking. Maar soms komt een aantal zaken samen en is er nauwelijks gelegenheid om te schrijven. Dat was voor mij het geval.

Het werk aan het Imtech-dossier ten behoeve van curatoren en het vervolgonderzoek van de Monitoring Commissie Accountancy, dat zeer binnenkort verschijnt, betrof geplande drukte. Dat mijn moeder in een verzorgingstehuis is opgenomen en het ouderlijk huis moest worden leeggehaald, dat was niet ingepland.

Iedereen heeft weleens van die perioden van drukte, zo bleek onlangs maar weer eens uit onderzoek van de NBA Young Profs en Marlies de Vries van Nyenrode Business Universiteit. Een onderzoek waarover op deze site al het nodige is gezegd en geschreven, waarnaar ik kortheidshalve verwijs.

Waar we weinig over lezen is hoe druk de toppers binnen grote professionele dienstverleners - zoals de grote accountantsorganisaties en advocatenkantoren - het hebben. Die hebben het ook druk. Heel druk. Ik las erover in een artikel in de Harvard Business Review van 13 februari 2018, geschreven door hoogleraar Laura Empson.

Het artikel kreeg de prikkelende titel If you’re so succesfull, why are you still working 70 hours a week? Een goede en terechte vraag. Net als de vraag of je wel succesvol bent als je zeventig uur per week werkt. Een vraag waar ik zelf ook eens over moet nadenken...

Empson start haar artikel met een quote van een manager binnen een accountantsorganisatie, die zichzelf als een robot voelde: 'I thought it was normal. It’s like brainwashing. You are in a kind of mental system where you are under increasing demands, and you say to yourself that you will rest afterwards, but that moment never comes.'

Empson beschrijft dat het structureel zoveel uren werken de facto contraproductief is, omdat het de kwaliteit van het te leveren werk bedreigt. Maar ook dat professionele organisaties personeel selecteren op basis van de karakteristiek 'insecure overachievers', oftewel de onzekere uitblinkers (of minder fraai: onzekere uitslovers): 'Insecure overachievers are exceptionally capable and fiercely ambitious, yet driven by a profound sense of their own inadequacy. This typically stems from childhood, and may result from various factors, such as experience of financial deprivation, or a belief that their parents’ love was contingent upon their behaving and performing well.'

De auteur van het artikel schreef een boek met als titel Leading professionals: Power, Politics, and Prima Donnas (2017) over het thema, mede op basis van vijfhonderd interviews. Ik ga het zeker bestellen. Empson stelt dat de geïnterviewden de organisaties waarvoor zij werken beschouwen als een familie, als een sekte: 'Taken to extremes, the insecure overachiever’s sense of commitment can lead to extreme conformity and the normalization of unhealthy behaviours.'

Per saldo een systeem dat zichzelf in stand houdt: 'As a result, by the time insecure overachievers become leaders of their organization, they unconsciously replicate the system of social control and overwork that helped to create them.'

Klinkt allemaal best een beetje eng, toch?

Wat vindt u van deze opinie?

Reageer Spelregels debat

Marcel Pheijffer (1967) is hoogleraar Forensische Accountancy aan de universiteiten Nyenrode en Leiden.

reacties

Reageren op een artikel kan tot drie maanden na plaatsing. Reageren op dit artikel is daarom niet meer mogelijk.

Aanmelden nieuwsbrief

Ontvang elke werkdag (maandag t/m vrijdag) de laatste nieuwsberichten, opinies en artikelen in uw mailbox.

Bent u NBA-lid? Dan kunt u zich ook aanmelden via uw ledenprofiel op MijnNBA.nl.