Opinie 03 april 2019

Nog even over die accountantstitel

Dachten we eindelijk de wind mee te hebben, blijkt het een 1 april-grap! Maar nu we het er toch over hebben: namens de NBA Young Profs leggen wij graag uit waarom we voorstander zijn van één accountantstitel.

We hebben nu accountants in twee smaken: je studeert tot registeraccountant of tot accountant-administratieconsulent. Alhoewel het verschillende opleidingen betreft, hebben we na afstuderen grotendeels dezelfde bevoegdheden. Vervolgens kan de accountant zich onder één van de accountantsgroepen scharen: openbaar accountant, overheidsaccountant, intern accountant of accountant in business. En de openbaar accountant mag wettelijk verplichte jaarrekeningcontroles uitvoeren, mits zij/hij extern accountant is. Dat hoeven we de lezers van Accountant.nl natuurlijk niet uit te leggen, maar de gemiddelde ‘buitenstaander’ is het hier inmiddels wel kwijt. Dat terwijl er voor de buitenwereld maar één accountant is. Dan is één accountantstitel helemaal niet zo’n gek idee, toch?

Bij één accountantstitel hoort, zo vinden wij, ook één opleiding. Een basisopleiding als je wilt. Een analoog is te vinden in de medische wereld. Daar volgen artsen in opleiding eerst de studie geneeskunde en behalen zij hun coschappen, waarna ze geregistreerd worden als basisarts. Vervolgens kunnen zij zich specialiseren door vervolgopleidingen en eventueel door het doen van promotieonderzoek. Nu zijn wij van het soort ‘beter goed gejat’, zullen we maar zeggen. De accountant volgt haar/zijn basisopleiding en kan zich vervolgens specialiseren voor de controle van grote bedrijven, het midden- en kleinbedrijf, de publieke sector, op het gebied van vaktechniek of internationale betrekkingen. Uiteraard kunnen er specialisaties zijn op het gebied van duurzaamheid, technologische ontwikkelingen and so on, so forth.

De basisopleiding en de daarop volgende specialisaties maken ons vak voor de buitenwereld overzichtelijker. Maar het leidt ook tot betere accountants, we worden immers opgeleid voor hetgeen we werkelijk doen. Op dit moment worden de accountants opgeleid tot openbaar accountant, want dat is waar tijdens het eindexamen door de NBA op getoetst wordt. Wanneer we gebruik gaan maken van specialisaties kunnen we dus gerichter opleiden, maar ook gerichter toetsen. En als we veranderen van specialisatie, dan kunnen we hiervoor een gepaste opleiding volgen.

Nog een voordeel zien wij in de toename van flexibiliteit. De basisopleiding staat als een huis en bevat de fundamenten voor iedere accountant. De specialisaties zijn daarentegen wendbaar en geënt op vernieuwingen en ontwikkelingen. Waar relevant geacht worden deze vernieuwingen en ontwikkelingen opgenomen in het curriculum van de specialisatie. We zien hierin ook mogelijkheden voor de universiteiten. Zij kunnen zich nu richten op bepaalde vakgebieden, zich hierin onderscheiden en hun specialisaties verder ontwikkelen. Deze ontwikkeling kan zich uiteraard ook internationaal uiten, via onderzoek en publicatie in de hoogstaande internationale wetenschappelijke tijdschriften.

Uiteraard is het een en ander niet van vandaag op morgen te realiseren. De registeraccountants en accountant-administratieconsulenten hebben tot op heden per slot van rekening een andere opleiding genoten. Dat verschil uit zich in het niveau van de opleiding en de daarmee te voeren titel. Zo mag de registeraccountant na het afronden van haar/zijn master de titel MSc voeren en de accountant-administratieconsulent na haar/zijn bachelor de titel BEc. Daarnaast is er nog verschil in de post-bachelor, dan wel post-masteropleiding. Het zou niet terecht zijn om deze verschillen onder het tapijt te vegen, dus daar moet uiteraard een oplossing voor komen. Maar hé, innovatieve beroepsgroep als we zijn kunnen we hier best een oplossing voor vinden.

Dus één accountantstitel en één accountantsopleiding. Who’s laughing now?