Reistijd
"Als ik in Enkhuizen zou wonen, zou ik ook niet weg gaan met Hemelvaart." Dat zei een collega kort geleden, die vroeg of ik nog reisplannen had voor dit lange weekeinde. En hij had gelijk, want met het prachtige weer hoef ik niet op pad om toch een vakantiegevoel te krijgen.
Want wat is het mooi in Enkhuizen! De historische stad binnen de vestingwal en de havens. De weidsheid van het strakke blauw van de lucht, dat onzichtbaar overgaat in het blauw van het water. De witte zeilen van de zeilbootjes en de bruine van de grote traditionele schepen. De stoomfluit van de veerdienst naar Stavoren. De vrolijke klanken die het carillon van de Zuiderkerk over de stad uitstrooit. Het Zuiderzeemuseum dat je mee terug neemt in de tijd. De terrasjes vol met dagjesmensen. Iedereen in een goed humeur en ontspannen. Wat wil je nog meer?
Dus ja, ik woon heel prettig in Enkhuizen. Maar het heeft ook een groot nadeel: reistijd. Toen ik begon als assistent-accountant bij Van Dien + Co in Amsterdam kreeg ik direct een mooie leaseauto. Daar was ik blij mee, maar dat duurde maar kort. Want wat een ellende was het om 's morgens naar Amsterdam te komen. Hoe vroeg ik ook wegging, altijd was er een enorme file op de A7 en als ik dan eindelijk door de Coentunnel was, was ik nog niet waar ik zijn moest. Ergens in de binnenstad, maar het kon ook net zo goed Den Haag, Woerden of Utrecht zijn. En 's avonds weer dezelfde toestand terug. Ik was per dag al gauw vier uur reistijd kwijt. Sinds die tijd is er van alles gedaan aan verbreding en verbetering van wegen, maar filevrij is het nooit geworden Voordeel van Enkhuizen is dat het een treinstation heeft met een directe verbinding naar Amsterdam. Toen ik bij de AFM werkte reisde ik bijna altijd per trein. Maar ook dat kost tijd. De reis duurt nominaal een uur, maar dan moet je nog naar het station toe en je bent niet direct op de plaats van bestemming, nog afgezien van vertragingen. Ook dat kost tijd, minimaal anderhalf uur enkele reis.
Dus als het gaat om werk is bijna alles ver weg. Het oosten van het land, het zuiden, de Randstad. Ik heb altijd veel reistijd gehad en ook nu nog. Is dat erg? Soms denk ik van wel. Maar wat zijn de alternatieven?
Verhuizen? Enkhuizen was altijd 'a nice town to raise your kids' zoals een Amerikaanse kennis eens tegen ons zei, maar de kinderen zijn inmiddels uitgevlogen. Wat ons nu bindt is het bedrijf van mijn man, onze vrienden en contacten en de kwaliteit van leven in een stadje als Enkhuizen.
Werk in de buurt vinden? Dat is nog niet zo gemakkelijk als je zoals ik van afwisseling en een zekere mate van complexiteit houdt. Thuis werken dan? Dat vind ik fijn om af en toe te doen, maar van dagen alleen thuis word ik niet vrolijk. Bovendien is een belangrijk deel van mijn werk het samen met anderen iets neerzetten; dat doe je niet vanuit huis. Blijven overnachten? Een prima oplossing, als ik twee of meer dagen achter elkaar ver weg moet zijn, maar niet iets dat ik permanent wil doen.
De beste oplossing voor mij: de 'knop' omzetten in mijn hoofd. Reistijd beschouwen als iets dat er bij hoort. De tijd als een gegeven beschouwen en proberen die tijd zo goed en prettig mogelijk te benutten. Radio, podcasts en ook lezen en werken in de trein.
Op individueel niveau maakt iedereen zo zijn eigen afwegingen en bepaalt wat voor hem of haar het zwaarste weegt. Je zult dat herkennen. Is reistijd daarmee ook geen issue voor accountantskantoren? Ik hoor of lees er nooit iets over en dat is vreemd, want het onderwerp heeft wel impact.
In de eerste plaats voor het aantrekken en behouden van medewerkers. Speelt reistijd een rol bij de keuze voor een werkgever? Een interessante vraag in tijden van personeelskrapte. Ik zelf ben na twee jaar bij Van Dien + Co vertrokken, omdat ik de reistijd veel te lang vond en niet te combineren met werk en studie. Geldt dat voor meer mensen? En zo ja: zouden accountantskantoren beter rekening kunnen houden met iemands woonplaats, bijvoorbeeld bij de planning? Maar ook andersom: kun je het werk interessanter maken voor mensen die wel in de buurt wonen, maar niet voor jouw kantoor kiezen omdat ze denken onvoldoende te worden uitgedaagd?
In de tweede plaats: hoeveel effectieve werktijd gaat er verloren door het heen en weer reizen tussen verschillende klanten en afspraken op één dag? Tijd waarmee in planning en budgetten geen rekening wordt gehouden. Of kosten voor de klant die eigenlijk onnodig zijn?
En als derde en laatste: wat betekent al dat gereis voor de CO2-uitstoot en de milieudoelstellingen die accountantskantoren zichzelf stellen?
Interessante vragen. Mijn conclusie: reistijd is een onderwerp dat meer aandacht verdient!