Weet u het nog in 2017? In 2010 lanceerde Apple de iPad, een coole gadget, maar verder 'een zinloos apparaat'. Wie zat daar nu op te wachten? Dat was toen zeven jaar geleden. En wat te denken van de Tesla, die in 2012 werd gelanceerd en in 2017 een jaar (bijna) zelfstandig kon rijden. Dat had niemand vijf jaar daarvoor durven denken. De jeugd van tegenwoordig heeft niet eens meer een rijbewijs.

De robotisering van ons vak vonden we heel spannend, zeker omdat de onderzoeken het er wel over eens waren: de accountant zou uitsterven. De panelen schoven heel snel: banken gingen boekhouddiensten aanbieden en boekhoudsoftware bood opeens financiering aan bedrijven.

In 2015 werd de trend zichtbaar - een wereld waarin alles ‘vanzelf’ gaat

Op het veelbesproken Getwalk-event werd in 2015 een mooie samenvatting gepresenteerd van wat er op de mkb-accountant afkomt. Te zien was hoe een boekhouding 'vanzelf' gevuld werd door boekhoudrobots (al dan niet met elektronische facturen), hoe vervolgens het samenstel- en controledossier voor 90 procent vanzelf gevuld werd (zeg nu zelf: hoeveel nieuws staat daar nu in elk jaar?), hoe ook de accountantscontrole door computers gedaan kon worden (als het immers vanzelf de boekhouding ingaat, zou de computer dan niet heel geschikt zijn om te controleren of er gekke dingen in staan?), en tenslotte hoe mooie tools ervoor zorgen dat je via de mail of telefoon exact op de hoogte wordt gebracht van alle uitzonderingen die voor jou relevant zijn.
Een ‘alles gaat vanzelf’-wereld dus, waarin computers precies doen waar ze voor gemaakt zijn: repeterend werk en heel snel rekenen.

Dit bleek een voorbode te zijn, want nog geen vijf jaar later hadden de grote corporates dezelfde soort automatisering achter de rug en werd ook daar het transactiewerk door robots gedaan.

En toen we dachten dat we alles gehad hadden…

Toch we dachten dat de robotisering tegen zijn grenzen aan liep …. was daar ‘opeens’ die blockchain die volwassen geworden was. Niet als betaalmiddel (Bitcoin etc), maar als ‘ledger’, als grootboek. Toch wel heel efficiënt dat bij een verkooptransactie de ene helft van de journaalpost (de vordering) in mijn boekhouding wordt geboekt en de andere helft van de journaalpost in de boekhouding van de klant. Wat deden we het vroeger toch inefficiënt met die eigen boekhoudingen.
Dat is ook alweer vijf jaar geleden zeg!

Terug naar de waan van de dag in 2030

Gelukkig heb ik de technologische veranderingen altijd als kans gezien, en niet als bedreiging. Het is een permanente zoektocht naar ‘mijn waardepropositie’. Waarom zou een klant mij willen betalen? Waarom wil mijn baas mij op de loonlijst hebben? Relevantie! Ik zorg dat ik relevant blijf! Nadenken over hoe je in de toekomst relevant kun blijven is mogelijk de grootste uitdaging voor accountants (en vele andere beroepsgroepen).

Relevant zijn is voor ons allemaal anders, denk ik. Als accountant zijn we getraind om iets met getallen te doen: de ene helft maakt rapportjes en de andere controleert ze. Tegenwoordig vormt de professionele kundige insteek, samen met een kritische en ethische saus, de basis van het vertrouwen dat mensen in de accountant hebben.

Ik ga vandaag met enkele snelle groei ondernemers brainstormen hoe de grootste groeiplannen ingevuld kunnen worden vanuit een financieel perspectief. Deze ondernemers willen ondernemen en hebben verschillende achtergronden (marketing, sales, product, technisch), waarbij ze op mij vertrouwen dat ik de doelen kan vertalen naar de gevolgen op financieel gebied. Niet alleen de benodigde processen, maar ook middelen, de verbanden met de leveranciers en klanten in de hele supply chain, financiers en het voorstellen van voorspellende KPI’s om de groeiplannen goed te monitoren.

Het gaat over de toekomst van de bedrijven van deze ondernemers. Ze hechten dan ook veel waarde aan de bewezen achtergrond, ervaring, vertrouwen en kwaliteit waar het ‘merk accountant’ voor staat en hoe ik hier een relevante invulling aan heb gegeven.

Mensen worden belangrijker dan ooit tevoren

Hoe digitaler de wereld wordt, hoe belangrijker mensen worden. Computers en systemen kunnen veel, maar zelf inschatten wat ‘relevant’ is voor een klant (een ander mens) en hoe, financieel gezien, die andere persoon geholpen kan worden met financiële expertise in deze steeds sneller gaande en complexer wordende wereld, lijkt mij een mooie uitdaging.

Hoe die uitdaging invulling krijgt? Begin altijd bij uw klant, en nog belangrijker: uw toekomstige klant, die u over vijf jaar voor het eerst ontmoet. Blijf uw klanten vragen hoe u relevant kunt blijven!

Jeroen Volk
ceo Invoicesharing, onderneming op het gebied van digitaal factureren
lid Arenagroep