Arnout van Kempen

Naast alle nuttige discussies en de externe druk om kwaliteitsverbetering gaande te houden, is de echte vooruitgang te vinden in technische innovatie, aldus Arnout van Kempen.

Discussie Column

Banen vernietigen in de accountancy

In een column In het Financieele Dagblad wijst Mathijs Bouman op een situatie die ook in de accountantssector meer dan bekend is: er is te veel werk voor te weinig mensen. Het is daarmee dringend nodig dat ieder initiatief, ieder project, iedere verandering wordt beoordeeld tegen het criterium "kost het banen?".

In dezelfde recente periode verdedigt Eric Mantelaers zijn proefschrift over de waarde van nieuwe audit-technologie voor de kwaliteit van de audit. Gerelateerd daaraan stelt hij de wereld gerust: de accountantsrobot rukt op en dat is maar goed ook. Goed voor de kwaliteit en goed omdat het banen vernietigt.

Vlak voor het uitbreken van de coronacrisis stonden vier betrokken hobbyisten klaar om het '#klotenmetcomputers evenement' te starten, gericht op het bevorderen van plezier in computertechniek bij jonge aanstormende talenten in de accountancy. Dit viertal deelt de overtuiging dat technische innovatie een krachtige impuls krijgt van hobbyisme, van pret, van kloten met computers. De angst en het respect moeten er af.

Intussen gaat de discussie over kwartiermakers, 100+ maatregelen, verdienmodellen et cetera, onvermoeibaar door. Het zijn veelal de bekende spelers die de bekende stellingen innemen en verdedigen, in een inmiddels volstrekt voorspelbaar debat. Veel stokpaardjes, die ik zo niet mag noemen natuurlijk. Toen ik dat recent toch deed kreeg ik een tik op mijn vingers, want de term zou denigrerend zijn. Mogelijk is dat zo, maar in de pakweg vijftien jaar vanaf mijn bijdrage aan de Wta en het opzetten van het AFM-toezicht, via vele commissies, discussies, platforms en wat al niet tot de dag van vandaag, kan ik niet anders dan constateren dat de ontwikkeling veel stokpaardjes kent, weinig invloed van wetenschappelijke waarnemingen en vooral weinig serieuze vooruitgang. Het is daarbij overigens aardig dat wetenschap in deze discussie vrij eenvoudig terzijde wordt geschoven als dat zo uitkomt en het zelfs als verwijt wordt gebruikt, als iemand wetenschappelijk onderzoek best wel relevant vindt.

Hoe dan ook, wat ik maar zeggen wil, is mijn eigen stokpaardje: Naast alle echt nuttige discussies, die tot soms best nuttige stappen en stapjes leiden in kwaliteitsdenken en -maatregelen, naast de echt nuttige externe druk om dat traject gaande te houden, is de echte vooruitgang te vinden in technische innovatie.

En aangezien accountants economen zijn, hoef ik vermoedelijk niet uit te leggen dat hier alles netjes bij elkaar komt. Bij een tekort aan arbeid, moet de arbeidsproductiviteit omhoog. Verhoging van de arbeidsproductiviteit wordt bereikt door automatisering, robotisering, standaardisering. Standaardisering en automatisering zorgen direct voor vermindering van menselijke fouten en dus voor verhoging van kwaliteit. Innovatie wordt er door mogelijk, met daarmee ruimte voor verdere verhoging van arbeidsproductiviteit en van kwaliteit.

Nu wil ik niet de pretbederver zijn, maar ik zie te goed waar automatisering en digitale innovatie elders toe in staat zijn, om onder de indruk te raken van wat op dit vlak in de accountancy bereikt wordt. En dat is geen kritiek op de succesvolle ontwikkelingen of op de hardwerkende pioniers. Wat ik simpelweg constateer, is dat de economische druk om serieus te innoveren ontbreekt.
En dan kom ik op een van mijn twee echte stokpaardjes (de andere is de openbaar aanklager natuurlijk). De benodigde economische druk ontstaat in een markt van vrije mededinging. Bij voldoende vrije toetreding ontstaat daarin de concurrentie die het innovatievliegwiel in beweging zet en constant versnelt.

Dat betekent dat ik de analyse van Jules Muis deel: Het is niet normaal dat aanbieders van een extreem gereguleerde en vooral beschermde dienst onbeperkt inkomen genieten. Alleen is mijn oplossing een andere. Niet nog meer reguleren, maar dereguleren. Ik geloof zonder enige twijfel dat het goed is dat accountants zoveel verdienen als ze willen, alleen moet dat inkomen dan wel in een vrije markt worden verdiend en niet in een quasi-ambtenaren-bestaan. Afschaffen van de controleplicht breekt de markt open. Afschaffen van de titel als voorwaarde voor toetreding tot die markt breekt ook de vrije toetreding open. Dat brengt de innovatie in beweging. Dat vernietigt banen waar toch geen mensen voor zijn. Dat brengt de kwaliteit naar het noodzakelijke niveau.

Maar we kunnen natuurlijk ook doorgaan tot we 200+ maatregelen hebben.

Wat vindt u van deze column?

Reageer

Arnout van Kempen di CCO CISA is Senior manager Risk & Compliance bij Baker Tilly. Hij schrijft op persoonlijke titel. Hij is lid van de Commissie Financiƫle verslaggeving & Accountancy van de AFM en lid van de signaleringsraad van de NBA. Daarnaast is hij diaken van het bisdom 's-Hertogenbosch.

Gerelateerd

reacties

Reageren op een artikel kan tot drie maanden na plaatsing. Reageren op dit artikel is daarom niet meer mogelijk.

Aanmelden nieuwsbrief

Ontvang elke werkdag (maandag t/m vrijdag) de laatste nieuwsberichten, opinies en artikelen in uw mailbox.

Bent u NBA-lid? Dan kunt u zich ook aanmelden via uw ledenprofiel op MijnNBA.nl.