Discussie Opinie 29 april 2021

Nothing lasts forever

Gebruikers hebben niets aan paragrafen van accountants over continuïteit, meent Jeroen Bulk.

Jeroen Bulk

Continuïteit. Een verplicht onderdeel van het curriculum van 2021 of, voor sommigen, een onderwerp als leerdoel in het PE-portfolio. Helaas komt deze opinie niet van een geaccrediteerde instelling, noch heeft deze een leestijd van minimaal vier uur, dus we moeten op een andere manier onze grenzeloze vakkundigheid zien te borgen.

Het is begrijpelijk dat, gezien de pandemie, dit onderwerp naar voren komt als iets wat nu onze aandacht behoeft. Aan de andere kant is continuïteit juist bijzonder irrelevant, omdat welbeschouwd niks continu is. Alles is aan verandering onderhevig. We worden geboren en we gaan dood. We zijn gezond en we worden ziek. We winnen en verliezen. We worden overgenomen, we nemen over, we slanken af en we gaan failliet.

Over ongeveer één miljard jaar wordt de zon zo heet dat de oceanen beginnen te verdampen en dan zal de continuïteit van de mensheid ver te zoeken zijn. Dat wil zeggen als overbevolking, klimaat, COVID 93768 (de Fiji-variant) of kunstmatige intelligentie ons voor die tijd al niet te pakken heeft genomen. Overigens is de EU voor wat betreft AI goed op weg, na de laatste aankondiging van de regulering van verschillende toepassingen van kunstmatige intelligentie. Nu nog even doorpakken en die grote rode knop laten inbouwen om er voor te zorgen dat de mens altijd in control blijft en we niet Matrix IV live hoeven mee te maken.

Maar goed, iets dichter bij huis: COVID-19 heeft totaal onverwachts de continuïteit van veel bedrijven in gevaar gebracht. Daar kon geen toelichting van de directie of paragraaf van de accountant verandering in brengen. En dit is slechts een voorbeeld. Wat te denken van het plotselinge overlijden van key staff in een bedrijf; een serieuze computer hack of technologische doorbraak bij de concurrent? Allemaal zaken die de continuïteit in gevaar kunnen brengen. Op lange termijn.

Echter, continuïteit is bijna altijd een gevolg van gebrek aan liquiditeit. Liquiditeit is bijna altijd iets wat op korte termijn speelt. Hierdoor moet het dus toevallig rond de jaarafsluiting spelen, waarbij het nieuws pas maanden later tot ons komt. Of, in het geval van niet-beursgenoteerde ondernemingen, zal de jaarrekening pas na twaalf maanden gedeponeerd worden. Gebruikers hebben wederom niets aan paragrafen van de accountant in dit tijdsframe. Sterker nog, het geeft een vals beeld van zekerheid door iets op te nemen over continuïteit.

We hebben dit gewoon niet onder controle en moeten daar helder over zijn. De gebruiker van de jaarrekening doet er, zoals altijd, goed aan om zich stevig te laten informeren over met wie hij in zee gaat en zijn eigen mitigerende maatregelen te treffen. Daarnaast wederom een pleidooi om financiële cijfers maandelijks te laten deponeren - zonder controle - zodat we op basis van trends, real-time onze inschatting kunnen maken.