Nieuws

'Transparantie jaarverslagen stijgt, kwaliteit blijft laag'

Door economische voorspoed stijgt in jaarverslagen de transparantie over bedrijfsstrategie, maar de kwaliteit van de verslagen blijft ondermaats.

Dat blijkt uit het 24e Jaarverslagenonderzoek van de Hogeschool Leiden. Voor het onderzoek werden 73 jaarverslagen van alle in oktober 2018 aan de AEX, AMX en Ascx genoteerde ondernemingen onderzocht. Piet Hein Coebergh, Lector PR & social media bij de Hogeschool Leiden: "Conclusies uit eerdere edities blijven onverminderd van kracht, waarbij de essentie is dat de meeste bedrijven veel vertellen maar weinig zeggen. Het gemiddelde rapportcijfer is dan ook wederom een zware onvoldoende: dit jaar is het een 3,5 – al zijn de bedrijven gemiddeld 10 procent transparanter dan vorig jaar, toen het gemiddelde rapportcijfer een 3,2 was."

De drie hoogste rapportcijfers waren in 2018 voor Arcadis (7,7), ABN Amro (7,3) en DSM (7,0). Onderaan staan Pharming (0,8), Kiadis Pharma (0,5) en Fagron (0,3).

Kritisch meekijken

Coebergh haalt in de inleiding het witwasschandaal bij ING aan als voorbeeld van discrepantie tussen woord en daad, omdat het jaarverslag hoog van de toren blaast over normen en waarden, terwijl die in de praktijk vaak niet werden nageleefd. "Wat betekent een jaarverslag dan nog in dat licht? Hopelijk is het nog steeds een oprechte verantwoording van gedrag en intenties – al blijft het kritisch meekijken van accountants, analisten, beleggers, journalisten en wetenschappers nodig", aldus Coebergh.

Trends

Gemiddeld waren de jaarverslagen in 2018 ongeveer tweehonderd pagina's lang. Wat betreft bedrijfsstrategieën signaleert het rapport drie trends:

  1. De Sustainable Development Goals van de Verenigde Naties zijn nu het onbetwiste en meetbare ijkpunt voor de (duurzaamheids)strategie van beursgenoteerd Nederland.
  2. Ongeveer een derde van de ondernemingen ziet digitalisering als grootste kans en uitdaging
  3. Ondernemingen proberen zich meer te onderscheiden door cultuur, leiderschap en communicatie.

SDG's

De in 2016 door de Verenigde Naties vastgestelde Sustainable Development Goals (SDG) zijn in enkele jaren een wereldwijde standaard geworden voor het bedrijfsleven. In 2018 volgde 60 procent van de beursgenoteerde bedrijven deze doelen, in 2017 was dit nog 20 procent. De SDG’s maken een eind aan de wirwar van standaarden en dragen bij aan uniforme meetbaarheid van duurzaamheid. Voor bovengemiddeld transparante ondernemingen, zoals Arcadis (de meest transparante in 2018), DSM, Unilever en Wessanen, is duurzaamheid de kern van het jaarverslag.

Digitalisering

Automatisering en digitalisering wordt door veel ondernemingen gezien als de voornaamste kans op groei, of zelfs op overleven. Het is de meestgenoemde kans en uitdaging. Coebergh: "Negeren is geen optie. Daarbij gaan nagenoeg alle bedrijven voor groei, focus en eenvoud. Conglomeraten bestaan al niet meer en diversificatie is onverstandig. Alles moet sneller en simpeler en dat kan en moet vooral digitaal."

Cultuur

Om aantrekkelijk te zijn voor talent in de digitale concurrentieslag investeren ondernemingen naar eigen zeggen veel in hoe ze met hun personeel omgaan. Dat vraagt volgens het rapport om een ondernemende cultuur waarin trefwoorden als integriteit, prestaties en plezier samengaan.

Coebergh interpreteert de trends als volgt: “Een jaarverslag wint aan overtuigingskracht als de organisatie niet alleen het businessmodel uitlegt, maar vooral duidelijk maakt in welke duurzame context, met welke bedrijfscultuur en passend leiderschap het de doelen denkt te verwezenlijken. Slechts weinig organisaties slagen daar in.”

» Jaarverslagenonderzoek 2018

Gerelateerd

Aanmelden nieuwsbrief

Ontvang elke werkdag (maandag t/m vrijdag) de laatste nieuwsberichten, opinies en artikelen in uw mailbox.

Bent u NBA-lid? Dan kunt u zich ook aanmelden via uw ledenprofiel op MijnNBA.nl.