Nieuws 26 februari 2018

Kabinet wil 'waar zinvol' baten-lasteninformatie gebruiken

Het kabinet zegt op de lange termijn "waar zinvol" meer baten-lasteninformatie te gaan gebruiken voor besluitvorming en verantwoording.

Dat staat in de Kabinetsreactie op het rapport 'Baten en lasten geherwaardeerd' van de Adviescommissie Verslaggevingsstelsel Rijksoverheid. Het kabinet onderschrijft de conclusie van de Adviescommissie en de Algemene Rekenkamer om de komende jaren het verslaggevingstelsel verder te verbeteren en harmoniseren. 

Besluitvorming en verantwoording

Volgens het kabinet digitaliseert de overheid steeds meer en wordt alles meer en meer datagedreven. Deze ontwikkelingen gaan gepaard met een vraag naar vergaande uniformering, harmonisatie en standaardisatie van informatie. "Daarnaast is het van belang om daar waar het stelsel nog niet alle relevante financiële informatie levert voor goede besluitvorming, te onderzoeken hoe dat beter kan. Onderdeel hiervan is ook dat het kabinet bewaakt dat toekomstige besluitvorming over aanpassingen van financiële informatievoorziening ten dienste staat van het "verder verbeteren en harmoniseren" en bijdraagt aan de ontwikkeling op de lange termijn om, waar zinvol, meer baten-lasteninformatie te gebruiken voor besluitvorming en verantwoording", aldus het kabinet. 

Het kabinet noemt ook de zorgen van de Adviescommissie over de absorptiecapaciteit van de financiële functie en de waarschuwing van de commissie dat verschillende transities niet tegelijkertijd kunnen worden gerealiseerd. "Het kabinet herkent deze zorg. Het kabinet heeft in het regeerakkoord ambities verwoord in het kader van een digitale begroting en Inzicht in kwaliteit die veel vragen van de financiële functie. Door de komende jaren de gewenste verbeteringen van de financiële informatie op logische wijze te koppelen aan acties vanuit het Regeerakkoord en andere strategische agenda’s kunnen deze doelmatig plaatsvinden en wordt de financiële functie zo min mogelijk extra belast. Een realistische en doelmatige agenda is eveneens van belang gezien de resterende tijd tot aan 2020 waarin resultaten moeten worden behaald en omdat er in het Regeerakkoord geen middelen zijn vrijgemaakt."

Concrete maatregelen

Met het oog daarop wil het kabinet enkele "concrete maatregelen" nemen die binnen het huidige uitgavenkader kunnen worden ingepast, gebruikmakend van bestaande informatie en initiatieven. Volgens het kabinet doet dat ook recht aan de aanbeveling van de Adviescommissie om in te zetten op een geleidelijke en pragmatische ontwikkeling in de richting van een verdere toevoeging van baten-lasteninformatie. 

Het gaat om de volgende drie maatregelen: 

• behoud en verdere verbetering financiële informatie;
• versterken kwaliteit besluitvorming over investeringen;
• onderzoek naar harmonisatie begrotingsafspraken en vergroten transparantie begrotingsreserves.

Informatiewaarde

Om aan de eerste maatregel invulling te geven wil het kabinet onder meer beter inzicht in de staatsschulden in het Financieel Jaarverslag Rijk. Eerste stap hierbij is verkennen of het mogelijk is dat het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) een staatsbalans oplevert op basis van de informatie die nu wordt aangeleverd voor de overheidsbalans. Ten tweede onderzoekt het kabinet in hoeverre de huidige departementale saldibalans kan worden aangevuld met reeds beschikbare informatie over bezittingen en schulden.

"Hierbij neemt het kabinet de suggestie van de commissie over om aan te sluiten dan wel voort te bouwen op reeds bestaande relevante Rijksbegrotingsvoorschriften. Met deze maatregelen beoogt het kabinet de informatiewaarde van begroting en verantwoording verder te verhogen. Deze informatie zal ook, indachtig Inzicht in kwaliteit, bijdragen aan het vergroten van de kennis over doeltreffendheid en doelmatigheid. De overheidsbalans zoals deze thans wordt opgesteld door het CBS blijft van belang voor inzicht in de financiële positie van de sector overheid en sluit qua afbakening aan bij het EMU-saldo en de EMU-schuld", aldus het kabinet. 

Life cycle management

Wat betreft de tweede maatregel, het versterken van de kwaliteit van de besluitvorming over investeringen, wil het kabinet naast een inventarisatie van de huidige investeringsinstrumenten inzetten op het verder toepassen van een rijksbrede richtlijn voor life cycle management. In het verlengde hiervan worden de mogelijkheden om het voorraad- en activabeheer binnen de rijksoverheid te verbeteren, meegenomen. Tevens streeft het kabinet naar het meer op één lijn brengen van de wijze waarop inzicht wordt gegeven in investeringen in de rijksbegroting en verantwoording.

Uniformiteit

In het kader van de derde maatregel, onderzoek naar harmonisatie van begrotingsafspraken en het vergroten van de transparantie begrotingsreserves, noemt het kabinet dat het nog onderzoek moet doen naar hoe het financiële gegevens meer geüniformeerd en geconsolideerd bij elkaar kan brengen en beschikbaar stellen. "Ontwikkelingen in het kader van een digitale begroting dragen al in hoge mate bij aan deze ambitie. Uitgangspunt is bovendien om zo veel mogelijk gelijke gevallen ook gelijk te behandelen. Het kabinet zal in dat kader de voor- en nadelen onderzoeken van de werkwijzen van de rijksoverheid ten aanzien van de continuïteit van investeringsmiddelen en jaareinde problematiek. Ook wordt verkend hoe meer uniformiteit in de verantwoording van uitgaven en ontvangsten van begrotingsfondsen kan worden gebracht. Het kabinet zal nagaan of verdere transparantie kan worden bereikt in de begrotingsreserves." 

• Kabinetsreactie op het rapport 'Baten en lasten geherwaardeerd' van de Adviescommissie Verslaggevingsstelsel rijksoverheid