Tuchtrecht

Samensteller ziet inbreng landbouwgrond over het hoofd

Een accountant-administratieconsulent stelt na toetreding van een nieuwe firmant de jaarrekening van een vof samen, maar vergeet de ingebrachte landbouwgrond te verwerken bij de winstverdeling en in de jaarrekening.

Accountantskamer

Zaaknummers:
21/1897 Wtra AK
Datum uitspraak:
13 mei 2022
Oordeel:
deels gegrond
Maatregel:
waarschuwing
Status:
definitief
Vindplaats:
ECLI:NL:TACKN:2022:18

» Direct naar annotatie

Lex van Almelo

Belangrijkste feiten

Een (inmiddels gestopte) accountant-administratieconsulent bedient vooral klanten die werkzaam zijn in de “agri en food sector”. In 2013 wordt een boerenfamiliebedrijf één van zijn klanten; het bedrijf wordt uitgeoefend in de vorm van een vennootschap onder firma. In mei 2018 treedt een neef uit de familie toe tot de vof.

In 2019 wordt de opdracht van het accountantskantoor aangepast. Volgens de nieuwe opdrachtbevestiging zal de accountant financiële informatie samenstellen en administratieve diensten verlenen.

Op een bepaald moment besluit één van de vennoten uit de vof te stappen. De uittreder laat zich bijstaan door een belastingadviseur van een ander accountantskantoor. De fiscalist wijst op tekortkomingen in eerdere stukken. Zo heeft de uittreder ten onrechte geen vergoeding gekregen voor de inbreng van het gebruik en genot van zijn landbouwgronden. In juni 2020 wordt de uittredingsovereenkomst getekend.

Het accountantskantoor van de samenstelleer erkent dat er aanvankelijk fouten zijn gemaakt in de jaarrekening 2018 van de vof en de accountant stuurt in juli 2020 een gecorrigeerde jaarrekening 2018 toe. Het kantoor stuurt geen factuur voor het aanpassen van de jaarrekening en vergoedt de belastingrente die de uittreder moet betalen omdat de aangifte IB 2018 te laat is ingediend. De uittreder dient een klacht tegen de accountant in bij de Accountantskamer.

Klacht

De accountant:

a. is onvoldoende onpartijdig geweest bij de advisering aan de vof en haar vennoten;

b. heeft de uittreder niet geïnformeerd over noch gewaarschuwd voor belangrijke financiële en fiscale gevolgen van:

I. de wijziging van de vof-akte toen een neef van de uittreder toetrad tot de vof;

II. de wijziging in de winstverdeling in de vof vanaf boekjaar 2018;

III. de gewijzigde winstverdeling op het punt van de rente over het kapitaal in de vof;

IV. de gewijzigde winstverdeling op het punt van een redelijke vergoeding voor in gebruik en genot ingebrachte landbouwgronden;

V. de toerekening van kosten en de vergoeding wegens inbreng van het gebruik en genot van de landbouwgronden;

c. heeft niet voortvarend genoeg meegewerkt aan het herstel van de fout.

Oordeel

Klachtonderdeel b-V is gegrond, de rest van de klacht is ongegrond.

Naam klager

De accountant meent dat de klacht niet-ontvankelijk is omdat de naam van de klager niet volledig in het klaagschrift staat, omdat hij het klachtrecht misbruikt en omdat onvoldoende duidelijk is wat de klager haar verwijt.

Volgens artikel 22 lid 3 van de Wtra moet de naam van de klager in het klaagschrift staan. In dit geval staan in het klaagschrift weliswaar alleen de eerste voorletter van de klager, maar ook diens adres. Het doel van het wetsartikel is dat duidelijk moet zijn wie een klacht indient. Daarover kan hier geen misverstand bestaan. Bovendien: uit het verweerschrift blijkt dat het voor de accountant ook duidelijk is.

Dat de uittreder de klacht gebruikt voor een civielrechtelijke procedure tegen het accountantskantoor en het hem eigenlijk gaat om zijn eigen financiële belang wil niet zeggen dat hij het klachtrecht misbruikt. Volgens artikel 22 lid 1 van de Wtra kan iedereen die tuchtrechtelijk laakbaar handelen vermoedt een klacht indienen bij de Accountantskamer. Het motief voor het indienen van een klacht doet er niet toe. De klacht is ook duidelijk genoeg: uit de weergave van de verwijten in het verweerschrift blijkt dat de accountant heeft begrepen waarover wordt geklaagd.

Ad a en b Advisering vof

Volgens de uittreder is de accountant als vaktechnisch verantwoordelijke voor de advisering aan de vof tekort geschoten in het toerusten en begeleiden van de medewerker die de vof adviseerde. Maar uit de eerste en uit de aangepaste opdrachtbevestiging blijkt niet dat de opdracht ook advieswerkzaamheden ten behoeve van de vof inhield. De accountant heeft hiervoor ook geen aparte opdracht gekregen. Zij was ook feitelijk niet betrokken bij de advisering van de vof door haar kantoorgenoot, wiens advieswerkzaamheden ook geen verband hielden met haar opdracht. De kantoorgenoot heeft evenmin werkzaamheden uitgevoerd onder verantwoordelijkheid van de accountant.

Bij de advisering van de vof waren een jurist, een fiscalist en een notaris betrokken; de accountant heeft geen inhoudelijke bemoeienis gehad met de afspraken die zijn vastgelegd in de vof-akte. De accountant mocht ervan uitgaan dat de akte de afspraken van de vennoten juist weergaf. De accountant is dus niet vaktechnisch verantwoordelijk voor de begeleiding en advisering door de kantoorgenoot. De Accountantskamer vindt de klachtonderdelen a en b I-IV daarom ongegrond.

Klachtonderdeel b-V – onvoldoende informatie over de toerekening van de kosten en de vergoeding wegens inbreng van het gebruik en genot van landbouwgronden -  is wel gegrond. De accountant heeft toegegeven dat hij de bepaling uit de vof-akte over de verdeling van het bedrijfsresultaat tussen de vennoten over het hoofd heeft gezien bij het samenstellen van de jaarrekening. Dit was een materiële post en de winstverdeling raakt direct de financiële positie van de individuele vennoten. Omdat er een nieuwe vennoot was toegetreden en een nieuwe vof-akte was gepasseerd, had de accountant:

  • zeker alert moeten zijn;
  • ervoor moeten zorgen dat de winstverdeling in overeenstemming was met de nieuwe vof-akte.

Door de nieuwe winstverdelingsbepaling in de vof-akte over het hoofd te zien, heeft de accountant in strijd gehandeld met het fundamentele beginsel van vakbekwaamheid en zorgvuldigheid.

Ad c Herstel fout

De Accountantskamer vindt dat de accountant voortvarend genoeg heeft meegewerkt aan het herstel van de fout door:

  • direct na ontvangst van het stuk met de aangepaste winstverdeling de concept-jaarrekening te corrigeren en aan de vof te sturen;
  • de verschuldigde belastingrente te vergoeden, die de uittreder moest betalen als gevolg van de te late aangifte inkomstenbelasting 2018.

Maatregel

Waarschuwing. Door bij het samenstellen van de jaarrekening de afspraak over de winstverdeling van het bedrijfsresultaat over het hoofd te zien, heeft de accountant in strijd gehandeld met het fundamentele beginsel van vakbekwaamheid en zorgvuldigheid. De accountant heeft zich daarentegen actief ingezet om de gevolgen van haar fout weg te nemen.

Annotatie Lex van Almelo

Een boerenfamiliebedrijf breidt uit. Een neef brengt het gebruik en genot van zijn landbouwgrond in en treedt toe tot de vennootschap onder firma. Er wordt een nieuwe vof-akte gepasseerd met gewijzigde afspraken over de verdeling van het bedrijfsresultaat. Als één van de familieleden – of het de onlangs toegetreden neef is, maakt de uitspraak niet duidelijk -opstapt als firmant komen enkele fouten aan het licht. Zo is bij de winstverdeling geen rekening gehouden met het ingebrachte grondgebruik. De accountant van de vof heeft de inbreng over het hoofd gezien bij het samenstellen van de jaarrekening. Dat is niet vakbekwaam en niet zorgvuldig. De accountant heeft de fout echter direct na ontdekking hersteld en de gevolgen daarvan voor haar rekening genomen.

De klacht tegen haar was eigenlijk dat zij de vennoten onvoldoende had geïnformeerd en gewaarschuwd bij de wijzigingen van de vof-afspraken, zoals die over de winstverdeling. Volgens de tuchtrechter was zij niet vaktechnisch verantwoordelijk voor de advisering. Er werd niet geklaagd over een foutieve winstverdeling in de jaarrekening, waarvoor de samenstelster wél verantwoordelijk was. Op de zitting heeft de accountant erkend dat zij de nieuwe winstverdelingsafspraak over het hoofd heeft gezien. Aan die bekentenis knoopt de tuchtrechter haar op. Het lijkt erop dat de Accountantskamer de klacht ambtshalve heeft uitgebreid. Misschien komt dit nog aan de orde als de accountant hoger beroep aantekent.

reacties

Reageren op een artikel kan tot drie maanden na plaatsing. Reageren op dit artikel is daarom niet meer mogelijk.

Aanmelden nieuwsbrief

Ontvang elke werkdag (maandag t/m vrijdag) de laatste nieuwsberichten, opinies en artikelen in uw mailbox.

Bent u NBA-lid? Dan kunt u zich ook aanmelden via uw ledenprofiel op MijnNBA.nl.