NBA nieuws
Christel Deckers eerste niet-accountant in NBA-bestuur - NBA consulteert handreiking over soft controls - NBA-standpunt diversiteit - NBA werkt aan nieuwe Impact Challenge voor scholieren en studenten - NBA Opleidingen onderdeel van Sijthoff Media - Eigen NBA-community voor Busy Season Talks - Hoekstra wil voor meer accountantskantoren een verplichte rvc.
Dit artikel is verschenen in Accountant nr. 4, 2021
Bekijk alle artikelen uit dit nummer
» Download dit artikel (pdf)
» Download het hele nummer (pdf)
Christel Deckers eerste niet-accountant in NBA-bestuur
Tijdens de Algemene Ledenvergadering van de NBA op 14 juni is Christel Deckers gekozen als bestuurslid. Zij is de eerste niet-accountant in het bestuur van de NBA en haar rechtsvoorgangers.
Deckers (1961) is sinds 1991 werkzaam als interimbestuurder, toezichthouder en consultant, veelal in het publieke domein. Zij volgt Jan Wietsma op als NBA-bestuurslid en ziet haar benoeming als niet-accountant in het bestuur als “een belangrijk signaal dat de NBA echt openstaat en wil investeren in vernieuwing, óók in het bestuur”. Elders in dit magazine vertelt zij meer over zichzelf. Met de benoeming van Deckers bestaat het NBA-bestuur uit vijf vrouwen en twee mannen.
Voorzitter
Tijdens de Algemene Ledenvergadering werden Marco van der Vegte en Esther van der Vleuten herbenoemd als voorzitter respectievelijk plaatsvervangend voorzitter van de NBA. Van der Vegte zal, conform het rooster van aftreden, in december terugtreden als voorzitter. Het bestuur komt dit najaar met een voordracht voor een nieuwe NBA-voorzitter. Daarvoor is een bredere selectiecommissie aan het werk gegaan.
De ledenvergadering stemde daarnaast in met de jaarrekening van de beroepsorganisatie en met de benoeming van Anja Bast-Den Hollander (Flynth) als controlerend accountant van de NBA en Erik Koetje als plaatsvervangend accountant. Plaatsvervangend voorzitter Esther van der Vleuten gaf in een toelichting op het jaarrapport aan dat het aantal vragen aan de helpdesk van de NBA in het ‘coronajaar’ 2020 is verdubbeld. Diversiteit in het beroep krijgt extra aandacht binnen de NBA,
onder andere via het genderneutraal formuleren in NBA-publicaties.
Loftrompetten
Vanwege hun inzet voor het beroep en de beroepsorganisatie werd aan twee leden een loftrompet uitgereikt: Wendy Groot (onder meer oud-bestuurslid van NBA Young Profs) en Marjo Homminga (onder andere secretaris bestuur kring Limburg). Groot vormt met al haar activiteiten een bron van inspiratie voor veel jonge accountants, aldus het bestuur. Marjo Homminga heeft zich in de afgelopen jaren ingezet binnen veel gremia van de beroepsorganisatie; momenteel is zij nog verbonden aan de Accountantskamer.
De ledenvergadering van de NBA werd vanwege de coronapandemie opnieuw online georganiseerd. Circa driehonderd leden en belangstellenden namen aan de vergadering deel. Terugkijken van de ledenvergadering kan via het YouTube-kanaal van de NBA.
NBA consulteert handreiking over soft controls
De NBA consulteert een nieuwe handreiking over het verkrijgen van inzicht in soft controls.
Maatschappelijke ontwikkelingen, toegenomen aandacht voor gedrag en cultuur en de omgang met ethische dilemma’s, maken dat ook van de accountant wordt verwacht dat anders wordt gekeken naar hieraan verbonden risico’s, zo stelt de concepthandreiking.
Bij het verkrijgen van inzicht in de organisatie wordt van de accountant verwacht dat hij of zij aandacht besteedt aan cultuur en gedrag binnen een organisatie. “Daarmee zijn soft controls, als belangrijke aspecten van cultuur en gedrag, een relevant onderdeel in de jaarrekeningcontrole”, aldus de NBA.
De handreiking richt zich dus primair op controlerend accountants, maar kan bijvoorbeeld ook bij een samenstellingsopdracht van belang zijn. De publicatie gaat in op modellen voor het verkrijgen van inzicht in cultuur en soft controls, bespreekt technieken om dat inzicht te verkrijgen en biedt twee praktijkuitwerkingen voor het evalueren van soft controls als onderdeel van de
jaarrekeningcontrole.
De consultatietermijn voor de nieuwe handreiking loopt tot en met 17 september 2021.
NBA-standpunt diversiteit
De NBA heeft begin juli een formeel standpunt gepubliceerd ten aanzien van inclusiviteit en diversiteit. De beroepsorganisatie stelt dat meer inclusie en diversiteit bij bedrijven, accountantsorganisaties en de eigen organisatie “fair, noodzakelijk, logisch en slim” is.
De samenleving is in alle opzichten divers en dus zou diversiteit vanzelfsprekend moeten zijn, aldus de NBA. Toch zien we dit in de top van bedrijven, organisaties en in de personeelsbezetting onvoldoende terug. Diversiteit is fair, want verscheidene talenten krijgen daadwerkelijk gelijke kansen en kunnen zich hierdoor optimaal ontwikkelen.
Ook is het noodzakelijk, want inclusie en diversiteit bevorderen de kwaliteit binnen organisaties, zoals ook accountantskantoren, van besluitvorming en van de beroepsuitoefening.
Bovendien is diversiteit logisch en slim, want (potentiële) medewerkers, klanten en andere stakeholders zijn ook divers. Om een tekort aan nieuwe accountants te voorkomen is het van belang dat al het talent wordt benut en behouden voor de beroepsgroep en het register.
Percentages
Volgens de NBA vraagt verhoging van inclusie en diversiteit in de beroepsgroep om meer instroom en opwaartse doorstroom. De focus ligt daarbij nu bij vrouwen en mensen met een migratieachtergrond.
De NBA zet samen met leden en kantoren projecten op om diversiteit te bevorderen. Zelf hanteert de beroepsorganisatie als norm dat het bestuur, commissies en werkgroepen voor ten minste dertig procent uit vrouwen (en ook minstens dertig procent uit mannen) moeten bestaan. Op veel plaatsen wordt dat (bijna) gehaald.
Ook is de NBA charter-ondertekenaar van ‘Talent naar de top’ en committeert zich daarmee aan
vijftig procent vrouwen in het managementteam. Deze norm wordt sinds 2019 gehaald. Verder is de NBA gestart met het genderneutraal formuleren van haar publicaties.
De NBA doet dit jaar onderzoek naar de mate waarin de openbaar accountant toeziet op de verantwoording van organisaties ten aanzien van diversiteit. Het standpunt rondom diversiteit is te vinden op nba.nl.
NBA werkt aan nieuwe Impact Challenge voor scholieren en studenten
De NBA werkte in de zomerperiode aan de invulling van de nieuwe NBA Impact Challenge. De voorlichtingscampagne, gericht op scholieren en studenten, gaat in september van start.
De NBA Impact Challenge wordt sinds het najaar van 2020 ingezet om jongeren te informeren over het beroep en de opleiding tot accountant. Daarbij wordt zoveel mogelijk gemikt op zelf ervaren wat een accountant doet. Vorig jaar speelde een DJ de hoofdrol in de challenge, dit jaar gaat de case over een tweeling met een webshop, die samen duurzame schoenen produceren en daarbij tegen allerlei praktische vragen aanlopen. De scholieren en studenten geven als accountants advies over hoe ze de verschillende vraagstukken kunnen aanpakken.
Denktank
Voor de invulling van de nieuwe campagne zijn eerder online brainstormsessies gehouden met een speciale denktank, bestaande uit kantoren, onderwijs, NBA-Ambassadeurs, campagnebureau Soapbox en de NBA. Ook zijn middelbare scholen, hogescholen en universiteiten benaderd, met het verzoek om gastlessen in te plannen voor de voorlichting over het accountantsberoep.
In september wordt de nieuwe campagne gelanceerd. De campagnewebsite geeft bezoekers een goed beeld van de mogelijkheden die het accountantsberoep te bieden heeft. Vorig jaar namen zo’n 2.500 scholieren en studenten deel aan de challenge.
Meer informatie: nbaimpactchallenge.nl.
NBA Opleidingen onderdeel van Sijthoff Media
Sijthoff Media heeft op 1 juli 2021 het cursusaanbod en de medewerkers van NBA Opleidingen overgenomen van de NBA. Beide partijen gaan daarnaast een strategisch partnerschap aan, voor een periode van drie jaar.
Sijthoff Media mag de naam NBA Opleidingen de komende drie jaar blijven gebruiken. “Wij zijn verheugd dat we ons cursusaanbod hebben weten onder te brengen bij een professionele en betrouwbare partij”, aldus NBA-directeur Berry Wammes. “Als onderdeel van de raad van advies en de programmaraad van Sijthoff Media zal de NBA nauw betrokken blijven, om de hoogste kwaliteit van de opleidingen en cursussen voor accountants te waarborgen.”
De naam NBA Opleidingen is bekend bij elke accountant en heeft een hoogwaardige reputatie, zo stelt de beroepsorganisatie. Met de kennis en ervaring van Sijthoff Media, met name op het gebied van high financials, is continuering én versterking van het aanbod verzekerd. De NBA wil zich meer richten op kennisontwikkeling, kennisborging en kennisdeling, dan op het ontwikkelen en aanbieden van een breed en pluriform cursusaanbod.
Naast het cursusaanbod heeft Sijthoff Media ook de medewerkers van NBA Opleidingen overgenomen. Na de zomer verhuizen die naar hun nieuwe werkgever.
Sijthoff Media
Met de overname van NBA Opleidingen is Sijthoff Media, naast aanbieder van vakmedia, nu ook één van de grootste opleiders voor accountants en finance professionals in Nederland. Bekende merken van Sijthoff Media zijn Financieel-Management.nl, Accountantweek.nl, MenA.nl, Adformatie, AG Connect en Binnenlands Bestuur. Eerder versterkte Sijthoff Media zijn positie in de financiële educatiemarkt al door overname van de opleidingsorganisaties Alex van Groningen en Amsterdam Institute of Finance.
Volgens Willem Sijthoff, ceo van Sijthoff Media, past NBA Opleidingen “perfect binnen onze visie op leren en ontwikkelen. De combinatie met onze educatielabels Alex van Groningen en Amsterdam Institute of Finance zal helpen dit nog meer te versnellen. We organiseren straks ruim zevenhonderd trainingen en cursussen voor finance professionals en accountants, met in totaal tienduizend deelnemers. Bovendien zien we mooie synergiemogelijkheden met de website Accountantweek.nl en het evenement Accountancy Expo”. De NBA maakte in het najaar van 2019 bekend zich te oriënteren op het aangaan van een strategisch partnerschap voor NBA Opleidingen. Dat resulteerde uiteindelijk in de keus voor Sijthoff Media.
Eigen NBA-community voor Busy Season Talks
De reeks Busy Season Talks van en voor accountants is op 1 juli feestelijk afgesloten met een grote seizoensfinale. Er is nu ook een virtuele ‘huiskamer’ voor accountants op het NBA Community Platform. In het najaar komen de gesprekken op Clubhouse terug.
Bedoeling van de Busy Season Talks-community op het NBA-platform is om met elkaar in contact te blijven. Net als op Clubhouse is het uitgangspunt om alles bespreekbaar te maken “maar dan luchtig” en om tips en ervaringen te delen. Ook komen op het platform updates over komende BusySeasonTalks na de zomer, boekentips, playlists, relevant nieuws en meer.
De BusySeasonTalks-seizoensfinale, onder leiding van Hakan Koçak en Arif Dursun, viel in twee thema’s uiteen. Eerst the future of audit, met als sprekers Danielle de Jongh (Baker Tilly/VAS), Marc Hogeboom (KPMG) en Farid Tabarki (bureau Zeisgeist en wereldreiziger). In het tweede deel ging het over ‘de kracht van kwetsbaarheid’, met bijdragen van Aleks Kayhan (EY/VU), Fou-Khan Tsang (Alfa) en psycholoog Andreas Wismeijer (Tilburg University) plus Wendy Groot (PwC/VU) als co-host.
Anders dan de reguliere gesprekken op Clubhouse is de seizoensfinale terug te kijken via het YouTubekanaal van de NBA. Dit najaar krijgen de Busy Season Talks een vervolg.
Aanmelden voor de community kan via nba.nl/communities.
Hoekstra wil voor meer accountantskantoren een verplichte rvc
Minister Hoekstra van Financiën heeft op 9 juli 2021 een voorstel voor de Wet toekomst accountancysector ter consultatie gepubliceerd. Belangrijk hierin is onder meer een verplichting voor meer accountantskantoren om een raad van commissarissen in te stellen.
Op dit moment kennen de oob-accountantsorganisaties en enkele andere niet-oob-kantoren een raad van commissarissen, mede dankzij de maatregelen in het rapport In het publiek belang. In lijn met de aanbevelingen van de Commissie toekomst accountancysector (Cta) wil Hoekstra dat, naast de zes oob-accountantsorganisaties, nog eens “tien tot vijftien” andere grote accountantskantoren worden verplicht tot instelling van een rvc. Uitgangspunt daarbij is dat een rvc verplicht wordt voor kantoren met ten minste 150 wettelijke controles per boekjaar en een jaarlijkse omzet uit wettelijke controles van minimaal drie miljoen euro.
Dat blijkt uit het wetsvoorstel Wet toekomst accountancysector, dat tussen 9 juli en 4 september ter consultatie is voorgelegd. “Het verplichten tot en versterken van een onafhankelijk intern toezichthoudend orgaan, zoals een raad van commissarissen, moet beter evenwicht brengen in het commercieel belang van accountantsorganisaties enerzijds en het maatschappelijk belang van de kwaliteit van een wettelijke controle anderzijds”, aldus de minister.
De raad van commissarissen krijgt in het voorstel ook een zwaardere rol en meer bevoegdheden. De rvc krijgt onder meer zeggenschap bij het doen van grote investeringen, bij het beëindigen van de arbeidsovereenkomst van een “aanmerkelijk aantal” werknemers en rondom het aangaan of verbreken van duurzame samenwerkingsverbanden. Ook voorstellen voor winstuitkering aan de partners van een kantoor moeten eerst langs de rvc.
Aanwijzingsbevoegdheid
Ander punt in het wetsvoorstel is een bevoegdheid voor de NBA om aan oob’s een accountantsorganisatie toe te wijzen, als de te controleren organisatie er zelf niet in slaagt om een accountant te vinden. Dat vraagt van de desbetreffende oob wel “een onderbouwde weergave” van de reden waarom dat de controlecliënt eerder niet is gelukt. De NBA moet vervolgens binnen acht weken een besluit nemen over de aanvraag.
Ook de audit quality indicators (AQI’s) zijn onderdeel van het wetsvoorstel. Deze zijn door de Kwartiermakers Toekomst Accountancysector eveneens ter consultatie gepubliceerd. In dat document worden tien indicatoren voor de controlekwaliteit benoemd.
De NBA moet de kwaliteitsindicatoren periodiek evalueren en daarvan verslag doen aan de minister, die wil dat “maatschappelijke ontwikkelingen of nieuwe wetenschappelijke inzichten” worden meegewogen bij het vaststellen of beoordelen van controlekwaliteit. Dat moet de kwaliteit op langere termijn borgen. Accountantsorganisaties moeten aan de NBA rapporteren op basis van de kwaliteitsindicatoren.
Toezicht
In lijn met de eerdere voorstellen van de minister en het rapport van de Cta, moet de AFM in de toekomst ook in de praktijk toezicht gaan houden op niet-oob-accountantsorganisaties. In het wetsvoorstel wordt de huidige verplichting van de AFM om rekening te houden met de kwaliteitstoetsingen van onder andere de NBA en de SRA vervangen door “een mogelijkheid om met die toetsingen rekening te houden bij de uitvoering van het toezicht”.
Het wetsvoorstel bevat ook een versoepeling van de geheimhoudingsplicht, zodat kantoren eerder gebreken bij een wettelijke controle kunnen melden bij de AFM. Ook de Accountantskamer wordt in het voorstel genoemd. De tuchtrechter kan via “bijzondere voorwaarden” de beroepsuitoefening door “de accountant die niet aan bepaalde kwaliteitsstandaarden voldoet” op een “aanvaardbaar niveau” helpen brengen.
Volgens Hoekstra zullen de nieuwe maatregelen een accountantskantoor gemiddeld circa € 7.800 gaan kosten; de sector is aan de nieuwe wettelijke maatregel gezamenlijk ongeveer € 2,3 miljoen kwijt, waarbij wordt uitgegaan van 290 betrokken kantoren.
Het wetsvoorstel, voorzien van een Memorie van toelichting en een Integraal afwegingskader, heeft gevolgen voor de Wet op het accountantsberoep, de Wet toezicht accountantsorganisaties en de Wet tuchtrechtspraak accountants. Invoering van de nieuwe wet is naar verwachting niet voor 2023.
In herinnering Paul Hadewegg Scheffer
(19 mei 1947 - 20 mei 2021)
Paul Hadewegg Scheffer werd kort na de Tweede Wereldoorlog geboren in Batavia, Indonesië. Hij studeerde economie aan de Erasmus Universiteit en accountancy aan de VU in Amsterdam. Van 1971 tot 2008 was hij als reserve-officier, in de rang van luitenant-kolonel, verbonden aan de Koninklijke Landmacht. Tijdens die periode werkte hij ook als finance director bij het Rode Kruis en was hij directeur van Bureau Financieel Toezicht. In die laatste rol stelde hij, in een interview in dit magazine uit 2005, dat veel accountants te weinig weten over witwassen en fraude. “Dat is begrijpelijk, omdat daaraan tijdens de studie weinig aandacht wordt geschonken. Alleen forensische accountants worden hierover goed voorgelicht.” Hadewegg Scheffer besefte dat organisaties als het BFT het leven van accountants niet per se makkelijker maken, maar benadrukte graag het belang van samen verantwoordelijkheid nemen, om witwaspraktijken en terrorismefinanciering te voorkomen. “Ons doel is onder meer om de integriteit van het financiële stelsel in stand te houden. Al was het maar voor de gemoedsrust van de burgers.”
Later werkte hij enige tijd voor de AFM en was hij adviseur bij SGOMB en betrokken bij de Nederlandse Reisopera. Veranderingsprocessen, het opbouwen van organisaties en de implementatie van ERP-systemen vormden een belangrijk deel van zijn werk. Hij had veel internationale ervaring, met name in Zuid-Europa en Centraal- en Oost-Europa.