Nieuws
SEC lanceert financiële XBRL-‘kijkdoos’ - Belastingdocumenten Al Capone te bekijken - ‘Boven de vijftigduizend euro begint de jungle’ - Gert Smit: ‘Maatschappelijk belang naming & shaming discutabel’ - Steeds meer kleine advocatenkantoren - Van Buitenen: ‘Publiceren accountantsbevindingen noodzakelijk’ - Koningin opent nieuw kantoor NIVRA - Albayrak: ‘Geen schisma bij NIVRA’.
Dit artikel is verschenen in de Accountant nr. 4, 2008
Bekijk alle artikelen uit dit nummer
SEC lanceert financiële XBRL-‘kijkdoos’
De Amerikaanse Securities and Exchange Commission (SEC) heeft een zogenoemde Financial Explorer op zijn website gezet (http://209.234.225.154/viewer/home/). Daarmee kunnen beleggers de resultaten van beursgenoteerde bedrijven snel analyseren. Er is inzicht in inkomsten, uitgaven, cash flow, activa en mogelijke aansprakelijkheden. Het instrument maakt gebruik van diagrammen en grafieken, en is weergegeven volgens de standaards van XBRL.
De beurswaakhond biedt nog twee andere instrumenten voor beleggers. Met de Executive Compensation viewer kunnen bezoekers de beloningen vergelijken bij de vijfhonderd grootste beursgenoteerde bedrijven. De Interactive Financial Report viewer helpt eveneens bij het vergaren van financiële bedrijfsinformatie, maar zonder de handzame grafieken.
Belastingdocumenten Al Capone te bekijken
Het is bekend: ’s werelds beroemdste gangster, Alphonse (‘Al’) Capone, werd uiteindelijk slechts veroordeeld voor belastingfraude. Wie wil weten hoe precies, kan nu terecht op de website van de Internal Revenue Service (www.irs.gov), want 77 jaar na dato heeft de Amerikaanse belastingdienst de onderzoeksdocumenten vrijgegeven.
In 1931 beëindigde de IRS Intelligence Unit het onderzoek dat leidde tot de veroordeling van Capone tot elf jaar
gevangenisstraf. Wegens goed gedrag kwam hij al na 6,5 jaar vrij. Hij stierf in 1947.
De documenten zijn gepubliceerd na een recent beroep op Freedom of Information Act, waarij werd gevraagd om een kopie van het rapport van toenmalig special agent Frank Wilson. Het verzoek kwam van auteur Jonathan Eig, die bezig is met een boek over de zaak. In de Chicago Sun-Times van 22 februari 2008 vertelt hij dat de IRS-onderzoekers destijds wel konden bewijzen dat Capone geld had, maar niet waar dat vandaan kwam. De agenten vonden onder meer een boekhouder die daar meer van wist. Volgens Eig gebruikten ze “a lot of muscle to get this guy to testify”. De boekhouder werd op zeker moment naar Zuid- Amerika gestuurd om te voorkomen dat hij werd vermoord.
Het onderzoek was geen bureauwerk, zo wordt duidelijk. Eig: “The evidence shows the IRS agents really did get out of the office and track down this accountant and really put the screws to him to get him to testify.”
‘Boven de vijftigduizend euro begint de jungle’
Beleggers trappen te makkelijk in malafide beleggingsaanbiedingen. Maar ook banken zijn passief. Dat zeggen twee officieren van justitie in de Volkskrant van 13 maart 2008. Henk van der Werff, hoofd fraudeteam bij het Functioneel Parket van het Openbaar Ministerie, en fraudespecialist Anita van Dis, doen hun uitspraken naar aanleiding van de recente invallen door de FIOD-ECD bij beleggingsinstellingen die ervan worden verdacht miljoenen euro’s achterover te hebben gedrukt.
“Wij gaan de kennis over beleggingsfraude bundelen”, aldus Van Dis in het interview. “Mogelijk komen we met aanbevelingen om deze vorm van fraude te bemoeilijken.” Banken kunnen volgens de officieren alerter zijn. “Je kunt je afvragen of de banken ongebruikelijke financiële transacties wel goed en op tijd doorgeven aan het meldpunt daarvoor”, aldus Van Dis. “Een bank zou actie moeten ondernemen wanneer iemand die ze misschien maar één keer hebben gezien opeens achter elkaar in totaal 2,2 miljoen euro pint - zoals wij zijn tegengekomen.”
Van der Werff: “Banken beschermen hun eigen geld heel goed, maar zouden ook moeten meekijken naar andermans geld dat via hun rekeningen loopt.” Van der Werff wijst ook op de beperkingen in het huidige toezicht. “Het verwacht van beleggers dat ze eigen onderzoek doen, zeker zodra ze meer dan vijftigduizend euro inleggen. Veel aanbieders gaan boven die grens zitten. Dan kijkt de Autoriteit Financiële Markten niet mee. Boven de vijftigduizend euro begint de jungle.”
Het Openbaar Ministerie onderzoekt momenteel een aantal beleggingsinstellingen. De bekendste is Palm Invest. Daarnaast lopen er onderzoeken naar Royal Dubai, Golden Sun Resort in Turkije, het zogenaamd Zwitserse IMMO-FIX en Euro Swiss Imobilien.
Eisen Wakkere Accountant ook in hoger beroep afgewezen
Het gerechtshof Amsterdam heeft alle vorderingen van de Stichting Wakkere Accountant jegens het NIVRA ook in hoger beroep afgewezen. Het hof bekrachtigt daarmee het eerdere vonnis in kort geding van de voorzieningenrechter. De stichting Wakkere Accountant eiste onder meer de schorsing van de Verordening Gedragscode (VGC) en de belangrijkste uitvoeringsbesluiten, zoals de verplichte VGC-cursussen. Volgens de stichting kwam de code tot stand in strijd met de wet- en regelgeving en zijn belangrijke bepalingen strijdig met (Europese) wet- en regelgeving en IFAC-regels.
Bernard Wientjes voorzitter Commissie Regeldruk Bedrijven
De staatssecretarissen Frank Heemskerk (Economische Zaken) en Jan Kees de Jager (Financiën) hebben VNO-NCW-voorzitter Bernard Wientjes benoemd tot voorzitter van de Commissie Regeldruk Bedrijven. Het kabinet kondigde de instelling van deze commissie in 2007 al aan in het Plan van Aanpak Merkbaar minder regeldruk voor ondernemers. De commissie fungeert als aanjager en bewaker van dit proces en beoordeelt de overheidsplannen voor het verminderen van regeldruk. Het huidige kabinet wil 25 procent minder regels en lastendruk.
Gert Smit: ‘Maatschappelijk belang naming & shaming discutabel’
“In gevallen waarin de maatschappelijke schade gering is, doet het publiceren van de namen van betrokkenen meer slecht dan goed”, zegt Gert Smit, algemeen directeur van het NIVRA. “Ik vraag mij bijvoorbeeld af welk belang is gediend met naming en shaming van accountants die alleen maar zijn berispt omdat zij geen hoor en wederhoor hebben toegepast.”
Smit reageert hiermee op de oproep van Kamerlid Fred Teeven om de identiteit van beroepsbeoefenaren die veroordeeld zijn in een tuchtzaak, te publiceren op internet.
Smit: “Mijn idee is dat je per geval moet bekijken hoe je met dit vraagstuk omgaat. Wij hebben nooit de behoefte gehad om namen te publiceren. Niet omdat we zaken toedekken met de mantel der liefde, maar omdat publicatie niet in verhouding is met de overtreding.”
Het publiceren van namen kan als ongewenst effect hebben dat de accountant in kwestie moeilijkheden ondervindt bij het voortzetten van zijn werk, betoogt Smit. “Daarom vind ik het alleen zinvol om namen te publiceren als het maatschappelijk belang daarmee is gediend.” Zie ook Opinie, pagina 57.
Steeds meer kleine advocatenkantoren
Het aantal advocatenkantoren groeit fors, afgelopen jaar met 347 stuks. Dat blijkt uit editie 2008 van KSU-uitgave De Stand van de Advocatuur. Anno 2008 telt Nederland 3.258 advocatenkantoren. Vooral het aantal kleine kantoren (één tot vijf advocaten), die met 85 procent de overgrote meerderheid vormen, groeit hard. Opvallend is de groei van het aantal kantoren met één advocaat, van 1.313 naar 1.580. Het totaal aantal advocaten steeg met 5,7 procent (vorig jaar 4,8 procent). De top 10 kent vergeleken met vorig jaar geen noemenswaardige verschuivingen.
Top 10 Nederlandse advocatuur 2008 Advocaten 2008
1 NautaDutilh (1) 274
2 Houthoff Buruma (2) 247
3 De Brauw Blackstone Westbroek (3) 247
4 Loyens & Loeff (5) 189
5 AKD Prinsen Van Wijmen (4) 173
6 Allen & Overy (8) 167
7 CMS Derks Start Busmann (7) 161
8 Stibbe (6) 160
9 Clifford Chance (10) 147
10 Pels Rijcken & Droogleever Fortuijn (9) 139
BRON: KSU
Psst… factuurtje kopen?
In China is alles groot. Ook fraude, zo werd duidelijk bij een recente rechtszaak over het produceren van vervalste facturen/betaalbewijzen. Op 22 februari 2008 moesten vier mannen terechtstaan bij de rechtbank in Yunnan, op verdenking van het produceren en verkopen van valse documenten. Bedrijven kunnen met de bonnen de Chinese fiscus tillen, werknemers kunnen er de onkostendeclaratie bij hun werkgever wat mee opkrikken.
De vier liepen in augustus 2007 tegen de lamp toen hun bestelbus met 128.000 vervalste bonnen door de politie werd aangehouden. De autoriteiten kwamen toen een drukkerij op het spoor waar nog eens vierhonderdduizend vervalste papieren werden aangetroffen.
Het gaat om gigantische bedragen De vier mannen staan terecht voor het verhandelen van vervalste papieren ter waarde van circa honderd miljard euro, meldt The Economist van 28 februari 2008. In potentie kan dat de schatkist zo’n 75 miljard yuan (zeven miljard euro) aan belastingopbrengsten hebben gekost, schrijft het Britse zakenblad. Zelf voor Chinese begrippen is dat veel.
Belangrijk om te weten voor accountants: het vervalsen van documenten is schering en inslag in China. Alleen al in 2007 werden er drieduizend gevallen ontdekt en werden meer dan tien miljoen vervalsingen in beslag genomen bij driehonderd gespecialiseerde drukkerijen.
Groot-Brittannië stelt IPSAS jaar uit
De Britse overheid heeft de invoering van International Financial Reporting Standards voor de publieke sector (IPSAS) met een jaar uitgesteld. Na consultatie met de departementen en de Financial Reporting Advisory Board “over het nog uit te voeren technische werk” is besloten om met IPSAS te beginnen met ingang van het boekjaar dat eindigt op 31 maart 2010.
Minder jaarrekeningherzieningen in VS
Het aantal restatements in de Verenigde Staten is afgelopen jaar voor het eerst sinds 2001 gedaald. Dat blijkt uit een rapport van Audit Analytics. In 2007 bedroeg het aantal herzieningen 1.237, ingediend door 1.109 verschillende ondernemingen. Dit is een daling van 31 procent ten opzichte van 2006. Volgens de onderzoekers wijst de omslag er op dat maatregelen zoals Sarbanes-Oxley Act section 404 vruchten beginnen af te werpen. In SOx 404 worden interne beheersingsmaatregelen geëist die de betrouwbaarheid van de financiële verslaggeving moeten waarborgen.
De herzieningen komen in toenemende mate voor rekening van kleinere beursgenoteerde ondernemingen (57 procent in 2005, 72 procent in 2007). De reden is volgens Audit Analytics dat grote beursfondsen al eerder aan SOx moesten voldoen.
Ook de ernst van de herzieningen nam af. Had een restatement in 2005 een negatieve invloed op het resultaat van gemiddeld US$ 21 miljoen, in 2007 was dit US$ 3,6 miljoen.
Kinky travestie-accountant ‘zette dood in scène’
Een aan travestie, cocaïne en prostituees verslingerde Britse accountant die onlangs van een rots zijn dood tegemoet sprong, zou volgens de politie nog in leven kunnen zijn. De zaak betreft Simon Carroll (43).
De man verdween in maart 2007, kort nadat bijna £600,000 waren verdwenen bij een bouwmaterialenbedrijf in Essex. De politie vermoedt nu dat Caroll, die voor een aantal bedrijven werkte, zijn eigen dood in scène zette en vervolgens de benen nam. Niet naar de Bahama’s of een palmboomrijk atol, maar mogelijk naar Griekenland of - nog dichterbij - Ierland.
Volgens Accountancymagazine werd Carroll’s BMW aangetroffen nabij de rotsen in Beachy Head, East Sussex, maar zijn lichaam werd nooit gevonden. Over het automerk bestaat overigens geen eenstemmigheid. De Britse Times heeft het ook over een BMW, de Mirror houdt het op een Porsche.
Tijdens het politieonderzoek werd duidelijk dat Caroll een dubbelleven leidde. Hij liep regelmatig in vrouwenkleding rond, was verslaafd aan cocaïne en bezocht prostituees. De Mirror spreekt ook nog van ‘kinky sex’. Het gezin dat nu in zijn huis woont, ontdekte naast de slaapkamer een geheim kamertje vol met transvestite pornography.
Ogenschijnlijk leefde Carroll een prima leventje, meldt de Mirror. “The former City accountant had a string of beautiful girlfriends, a big salary and a house near the sea. He spent £1,000 a time on designer suits and enjoyed frequent exotic holidays. He even hit the headlines when he bought a replica Starsky and Hutch car, appearing with it at film premieres and club openings.”
‘Accountant’ klaagt Marks & Spencer aan na druif-incident
Alexander Martin-Sklan, een 55-jarige Engelse ‘accountant’ - kan in Engeland ook ‘boekhouder’ betekenen - eist driehonderdduizend pond van winkelketen Marks & Spencer. In juni 2004 gleedt hij in een vestiging uit over een druif.
Martin-Sklan meent dat hij door de val - waarbij hij volgens de Britse Times zijn quadricep tendon bezeerde (volgens Van Dale: vierhoofdige dijspierpees) - zijn werk niet goed heeft kunnen uitvoeren en geen nieuwe klanten heeft kunnen werven. Na de glijpartij raakte de man naar eigen zeggen in een depressie. Ook kan hij niet meer skieën, voetballen en tennissen.
Martin-Sklan, die voor de rechtbank zijn eigen verdediging voert, zegt dat hij na de val ontdekte dat er een stuk geplet fruit onder zijn schoenzool zat. Volgens hem moet dit onder zijn schoen zijn gekomen tijdens zijn bezoek aan de winkel of de parkeergarage van Marks & Spencer.
James Aldridge, de vertegenwoordiger van Marks & Spencer, vraagt zich echter af of de substantie onder de schoenzool van de accountant wel echt een stukje fruit was. Bovendien kon het best voor het bezoek aan de winkel onder zijn schoen zijn beland.
Volgens Martin-Sklan is dit echt onmogelijk. “I have a cleaner who cleans all my shoes on a Wednesday or Thursday, and if there was anything beneath the sole she would have taken it off.”
Fortis benoemt KPMG tot accountant
De raad van bestuur van bankverzekeraar Fortis zal de Algemene Vergadering van Aandeelhouders in 2008 voorstellen om vanaf boekjaar 2009 KPMG te benoemen tot accountant. Momenteel doet KPMG de controle nog samen met PricewaterhouseCoopers, een erfenis van de fusie van het Nederlandse AMEV en de Belgische verzekeraar AG Groep in 1990. Met één accountant zal de controle volgens Fortis efficiënter verlopen. PwC en KPMG zullen nog samen de controle van de geconsolideerde jaarrekeningen over 2008 uitvoeren.
Van Buitenen: ‘Publiceren accountantsbevindingen noodzakelijk’
Europarlementariër Paul van Buitenen van klokkenluiderspartij Europa Transparant zegt dat meer publicaties van interne accountantsrapporten nodig zijn om schoon schip te maken in de financiële huishouding van het Europees Parlement. Begin maart 2008 publiceerde hij op zijn website (www.paulvanbuitenen.nl) de samenvatting van een intern accountantsrapport waaruit blijkt dat Europarlementariërs de vergoedingen voor assistenten vaak niet besteden aan datgene waar ze voor zijn bedoeld. “Er zijn echter meer vergoedingen die aanleiding kunnen geven tot misstanden”, stelt Van Buitenen. “Zoals reisvergoedingen en vergoedingen voor apparatuur en onderkomen. Er zijn nu eenmaal altijd mensen die misbruik maken van een slecht systeem met weinig toezicht. Als ik hoor dat accountants zeggen dat er op basis van de representativiteit van de laatste steekproef meer onregelmatigheden moeten plaatsvinden, dan is er iets mis.”
Er is een accountantsdienst die onafhankelijk van het parlement opschrijft hoe men omgaat met de financiën. “Maar als dit rapport toch geheim blijft en men in het Europees Parlement zelfs twijfelt of de aanbevelingen moeten worden overgenomen, dan is publicatie van mijn samenvatting noodzakelijk.”
Jules Muis: ‘Wat vindt interne accountant zelf van publicatie?’
“Juridisch heeft de leiding van het Europees Parlement gelijk met het niet vrijgeven van het rapport”, zegt Jules Muis, in de periode 2001-2004 chief internal auditor van de Europese Commissie.
“Een interne accountantsdienst is een tool of management, in beginsel is zo’n rapport niet openbaar. Zodra je dit soort rapporten gaat publiceren wordt een interne accountantsdienst immers de facto een externe accountant. Maar in dit geval kun je het rapport beter wel openbaar maken, in overleg met de accountantsdienst. Want politiek-publicitair ga je dit zeker verliezen. Het is ook wat naïef - dat is een praktisch argument - om te denken dat je een dergelijk rapport in zo’n politieke omgeving geheim kunt houden. Als Van Buitenen het niet naar buiten had gebracht, had een ander het wel gedaan.”
Wel plaatst Muis enkele kanttekeningen. “Allereerst: is het geanonimiseerd? Dat is hier het geval. Daarnaast is echter de vraag of de steekproef waarop het rapport is gebaseerd representatief is. Dat kan ik niet beoordelen.”
Maar als aan die voorwaarden is voldaan, is de voornaamste vraag volgens Muis: “Wat denkt de interne accountant er zelf van als het rapport naar buiten wordt gebracht?”
AFM in cassatie tegen Spyker-uitspraak Ondernemingskamer
De Autoriteit Financiële Markten (AFM) gaat in cassatie tegen de beschikking van de Ondernemingskamer inzake de jaarrekening 2006 van Spyker Cars. De AFM diende op 31 augustus 2007 een verzoek in om Spyker Cars NV te dwingen over 2006 een nieuwe jaarrekening vast te stellen (zie ‘de Accountant’, februari 2008, pagina 10). Op 28 december 2007 wees de Ondernemingskamer dit af. De AFM heeft principiële bezwaren tegen deze beschikking en acht het van essentieel belang voor het toezicht op de financiële verslaggeving dat de Hoge Raad zich hierover een oordeel vormt.
Koningin opent nieuw kantoor NIVRA
Hare Majesteit de Koningin opent woensdagmiddag 16 april 2008 het nieuwe kantoor van het NIVRA in Amsterdam. Ter gelegenheid van de opening biedt het NIVRA de stad Amsterdam een inspiratiecongres voor kinderen aan, met als thema ‘Een nieuwe wereld’. Onder andere de rol die geld speelt in het leven van kinderen komt daarbij aan de orde. Amsterdamse kinderen krijgen een exemplaar van een speciale uitgave die hen moet helpen bewuster om te gaan met geld.
Parallel aan het kindercongres vindt een bijeenkomst voor genodigden plaats met het thema ‘Een nieuw huis, een bloeiend beroep’.
De Koningin woont een deel van het kindercongres bij en neemt het eerste exemplaar van de uitgave voor kinderen in ontvangst. Na een toespraak van de minister van Financiën, Wouter Bos, opent zij het nieuwe pand.
Topsalaris.nl
Wie graag met eigen ogen wil zien hoe het zit met de salarissen van topbestuurders in Nederland kan nu ook terecht op de website Topsalaris.nl. Alle inkomens op een rij, vanaf 2003. De site is een initiatief van de Volkskrant en sluit aan bij het jaarlijkse topsalarisonderzoek van die krant. Op de site onder meer een salaris top 100. Tabellen met salarisgegevens zijn te sorteren op bedrijf, bestuurder en hoogte van het inkomen.
Uniek is de site niet. Maar naast het al bestaande Bestuursvoorzitter.nl van de Vereniging van Effectenbezitters is het zeker een aanwinst.
Albayrak: ‘Geen schisma bij NIVRA’
Staatssecretaris van Justitie Nebahat Albayrak heeft geen aanwijzingen dat er bij het NIVRA sprake is van een ‘schisma’. Dat blijkt uit haar beantwoording van medio februari 2008 gestelde Kamervragen door Nicolien van Vroonhoven-Kok (CDA), Ton Heerts (PvdA) en Fred Teeven (VVD). Aanleiding voor die vragen was het artikel ‘Coup mislukt’ in ‘de Accountant’ van januari 2008, over de NIVRA Ledenvergadering van 12 december 2007.
Tijdens die vergadering werd een motie aangenomen om het aantal leden dat een Ledenvergadering kan aanvragen, te verhogen van veertig naar driehonderd. De Kamerleden vroegen of hiermee geen inbreuk wordt gemaakt op het grondrecht van vereniging. “Wat vindt u van het voornemen van de grote kantoren om het uitschrijven van vergaderingen moeilijker te maken?”, luidde hun derde vraag.
De staatssecretaris wijst het idee van een ‘schisma’ ondubbelzinnig van de hand en wijst er op dat de steun voor de motie afkomstig was van zowel kleine, middelgrote als grote accountantskantoren. “Gezien de inhoud van de motie is deze niet specifiek gericht op een beperking van de invloed van zogenaamde ‘activistische’ collega’s.”
Albayrak benadrukt dat het wetsartikel dat een minimum van veertig leden voorschrijft, stamt uit 1962. “Op dat moment waren er bij het NIVRA ongeveer tweeduizend accountants aangesloten. Inmiddels zijn dat er 14.150.” Voorts wijst ze er op dat de wijze waarop het NIVRA vergadert in belangrijke mate is geregeld in de Wet op de registeraccountants (Wra). “Eventuele aanpassingen van de Wra komen pas tot stand nadat de Staten-Generaal daarmee heeft ingestemd. (…) Op deze wijze acht ik de rechten van de NIVRA-leden geborgd. Nu ik geen aanleiding zie om kanttekeningen te plaatsen bij het functioneren van het NIVRA, ontbreekt daarmee de noodzaak om het NIVRA aan te spreken op haar gedrag.”