Nieuws 13 november 2008

Wabeke-norm brengt verzekeraars in tijdnood

Verzekeraars die willen voldoen aan de Wabeke-norm voor beleggingsverzekeringen, dreigen in tijdnood te komen. In een jaar tijd moeten zij naar schatting zes miljoen beleggingspolissen nakijken om vast te stellen welke aanpassingen zij moeten doen. Dat zegt Jan Wolter Wabeke, de financiële ombudsman.

"Maar ik begrijp wel waarom ze nu in tijdnood zitten", aldus Wabeke in een interview in Oscar, het tijdschrift van financieel detacheringsbureau Talent&Pro. "Veel van hen zijn ontstaan uit fusies en overnames. De leiding van deze nieuwe organisaties weet soms niet eens wat men precies heeft overgenomen."

De Wabeke-norm kwam tot stand na bemiddeling door Wabeke bij een conflict tussen polishouders en verzekeraars over een compensatieregeling voor polishouders die beleggingsverzekeringen hebben gekocht, die bekend staan als woekerpolissen. Uit onderzoek is naar voren gekomen dat de kosten van deze polissen jarenlang veel te hoog zijn geweest.

In het akkoord tussen polishouders en verzekeringsmaatschappijen is bepaald dat de kosten van een beleggingspolis niet hoger mogen zijn dan 2,5 procent van het behaalde rendement. De kosten voor reeds afgesloten verzekeringen mogen niet hoger zijn dan 3,5 procent. Dreigende rechtszaken waren hiermee van de baan.

Volgens Wabeke kost het de verzekeringsmaatschappijen nog duizenden mensjaren om te voldoen aan de Wabeke-norm. Dat er niet eerder normen zijn vastgelegd voor beleggingsverzekeringen komt volgens de ombudsman omdat er vroeger ongebreideld optimisme was over deze financiële producten.

"Consumenten vroegen er om, zij wilden ook  profiteren van de opbrengsten die je via verzekeringen kon maken. De tweede prikkel kwam van fiscale maatregelen. De overheid stimuleerde sparen voor de oude dag, huizenbezit werd aangemoedigd en lijfrenteaftrek werd geïntroduceerd."

"Geen wonder dat verzekeraars een nieuwe markt zagen ontstaan. Die moest worden veroverd, en dat gebeurde met behulp van financiële intermediairs. De bonussen en provisies die daarvoor werden betaald, drukten echter soms zwaar op het resultaat van de beleggingsverzekeringen."

Dit speelde zich bovendien af in een tijd dat toezicht en regelgeving nog zwak waren, vervolgt Wabeke in het interview. De AFM bestond toen nog niet, net zo min als de Wet financieel toezicht. De Nederlandsche Bank deed nog niet aan toezicht op verzekeringsproducten.

"Er waren wel gedragscodes, maar navolging daarvan was niet afdwingbaar. Kwaliteitseisen voor bestuurders en werknemers van verzekeringsbedrijven en intermediairs waren er evenmin. Zelfs banken werkten met ongeschoolde baliemedewerkers die hypotheekproducten verkochten die ze zelf niet begrepen. Laat staan dat de klant ze snapten. Dat was de situatie waarin de beleggingsverzekeringen vrij baan kregen."