Nieuws

Ook accountants moeten ‘voorbij de cijfers kijken’

Meten staat vaak niet gelijk aan weten. Het verhaal achter de cijfers verdient daarom veel meer aandacht. Een groep wetenschappers sprak deze week bij de presentatie van het boek 'Weten vraagt meer dan meten' over plannen om daar verandering in aan te brengen.

Een hoogleraar die zich opwindt over de nogal feitenvrije discussie over dyslexie onder kinderen en hoe het onderwijssysteem prikkelt tot hogere percentages. Met een dyslexieverklaring op zak krijg je extra aandacht en naar verluidt zijn er in het Gooi inmiddels scholen waar vijftig (!) procent van de kinderen zo’n verklaring heeft.

Dergelijke verhalen zorgden op 13 februari, tijdens de presentatie van het boek Weten vraagt meer dan meten in het Amsterdamse Pakhuis de Zwijger, voor een feest van herkenning.

Zo ging het over een rechter die wordt afgerekend op het aantal geleverde ‘kernproducten’ en zich daarom in bochten gaat wringen die niets met goede rechtspraak van doen hebben. Een moeder van een kind met een verstandelijke handicap, die erachter komt dat ze met een ‘onmeetbaar kind’ te maken heeft dat niet in de hokjes van het zorgsysteem past. Een ondernemer in de bouw die ervaart hoe de focus op hoge slagingspercentages het vrijwel onmogelijk maakt goed vakonderwijs te leveren.

De drie auteurs Christien Brinkgreve, Sanne Bloemink en Eric Koenen gingen in gesprek over hoe het denken verdwijnt achter een regime van maat en getal. Het is ‘dom, duur en gevaarlijk’ om het verhaal achter de cijfers links te laten liggen. Tegelijk is dat schering en inslag, in vrijwel alle sectoren. Een van de belangrijke oorzaken: we vertrouwen het persoonlijke (expert)oordeel niet langer en zoeken een alternatief in het kwantificeren. Levensgevaarlijk, aldus de auteurs, die onder meer verwijzen naar wat de Amerikaanse wetenschapper Theodore Porter daarover schreef in zijn boek Trust in Numbers.

Accountants

Genoemd thema is juist voor accountants – die elke dag met cijfers en minder met verhalen bezig zijn – ontzettend relevant. Ze werden dan ook niet gespaard tijdens de boekpresentatie. Een cfo vertelde over hoe haar accountant elk jaar meer informatie aan haar vroeg, maar desgevraagd ook eerlijk toegaf dat hij met al die extra informatie geen beter inzicht kreeg. Maar het moest nu eenmaal vanwege wet- en regelgeving. In ander verband werd van binnenuit verhaald over het inmiddels failliete Imtech en hoe een groep managers stuk voor stuk, op basis van hun eigen cijfers, ervan overtuigd was dat hun unit winst maakte. Dat terwijl die cijfers eigenlijk alleen maar het echte verhaal verbloemden, onder meer vanwege ingewikkelde verrekeningssystematieken.

Cijfers zeggen dus niet alles. ‘Cash is fact, profit is an opinion’ is niet voor niets een oeroude accountantswijsheid. Over de million-dollar-question ‘wat gaan we eraan doen?’ werden de auteurs nog niet heel concreet. Ze willen meer aandacht voor de ‘ingrediënten van de feiten’ en strijden tegen versimpeling van de werkelijkheid. Om een ‘beweging te starten’ moedigen ze iedereen aan verhalen te delen op de daarvoor in het leven geroepen website www.achterdecijfers.org.

Aanmelden nieuwsbrief

Ontvang elke werkdag (maandag t/m vrijdag) de laatste nieuwsberichten, opinies en artikelen in uw mailbox.

Bent u NBA-lid? Dan kunt u zich ook aanmelden via uw ledenprofiel op MijnNBA.nl.