Melden accountants ongebruikelijke transacties in de sport wel?
De KNVB is er wel voor om de witwasmeldplicht uit te breiden naar voetbalclubs. Maar bij ongebruikelijke transacties van voetbalclubs zijn ook accountants, advocaten, fiscalisten en notarissen betrokken. "Als die al een melding hebben gedaan, weten wij daar in ieder geval niets van."
Lex van Almelo
De financiële integriteit van de sportsector staat onder druk, met name in het voetbal. Bij spelersaankopen wordt een deel van de transfersom buiten de boeken gehouden. Grootverdieners als Messi en Ronaldo plegen belastingfraude. Tot in China en Korea toe wordt gegokt op 'gefixte' uitslagen van voetbal-, tennis- en basketbalwedstrijden in Nederland.
Een directielid van Atletico Madrid wordt gearresteerd wegens witwassen. FIFA-bestuurders laten zich omkopen, net als bestuurders van de internationale atletiekfederatie en het IOC. Puissant rijke Russen of Georgiërs kopen met geld van duistere herkomst een club op. De geldschieter van Roda JC wordt toch geen mede-eigenaar van de club, omdat de KNVB na diens arrestatie in Dubai de aandelenoverdracht blokkeert.
De KNVB werkt nu aan een variant op het know your customer-systeem: ken jouw eigenaar. Dat zei bestuurssecretaris Mark Boetekees van de KNVB tijdens het Fraudecafé dat het Institute for Financial Crime op 7 september organiseerde over 'Sport en de macht van het geld'.
Boekhoudfraude
Uit een survey van EY komt volgens EY-partner Brenton Steenkamp naar voren dat 83 procent van de respondenten uit de sportwereld denkt dat er sprake is van boekhoudfraude in de sport, inclusief belastingfraude. Driekwart (74 procent) denkt dat match fixing een probleem is, terwijl drie op de tien ook in witwassen een probleem vermoedt. Slechts één op de zeven vindt dat de procedures om in Nederland incidenten te melden goed georganiseerd zijn.
De Maastrichtse criminoloog en witwasdeskundige Hans Nelen pleit ervoor het Wwft-meldingssysteem uit te breiden tot de sportsector. Of de meldingsplicht dan zou moeten rusten op de bestuurders, sporters of de bond laat hij in het midden.
De KNVB is volgens Mark Boetekees "zeker niet tegen melden". Maar bij heel wat transacties zijn fiscalisten, notarissen, accountants of advocaten betrokken. Boetekees: "Hebben die wel gemeld? Daar hebben wij in ieder geval nog nooit iets van vernomen!"
Advocaat en sportbestuurder Jan Loorbach vraagt zich af of zwart geld dat zwart blijft niet een groter probleem is dan het witwassen van zwart geld. Volgens Hans Nelen is witwassen alleen nodig als je de herkomst van zwart geld moet verantwoorden en niet als betaling met zwart geld wordt geaccepteerd. "Als niemand een vraag stelt, hoef je het niet uit te leggen en hoeft het allemaal niet zo sophisticated."
Due diligence voor bestuurders
Sportadvocaat André Brantjes wijst erop dat bestuurders persoonlijk voor de schade moeten opdraaien als zij hun werk niet goed doen. De risico's worden volgens hem steeds groter, ook op claims wegens wanbeleid. Daarom raadt hij bestuurders aan een beroepsaansprakelijkheidsverzekering af te sluiten met een rechtsbijstandsdekking. Loorbach wijst wel op een beperking van die verzekeringen. "De dekking eindigt nogal eens waar de aansprakelijkheid begint. Polissen hebben vaak fikse uitsluitingen op het punt van opzet en grove schuld."
Om aansprakelijkheid te ontlopen moeten bestuurders ingrijpen zodra ze lucht krijgen van misstanden. Brantjes raadt bestuursleden in spe aan een soort due diligence-onderzoek te doen voordat zij aantreden, zoals dat bij overnames van bedrijven gebruikelijk is.
Gerelateerd
Triodos is van vermaning DNB over witwascontroles af
Triodos Bank is van een vermaning af, die De Nederlandsche Bank (DNB) eerder gaf om mogelijke tekortkomingen bij de bank in de strijd tegen witwassen.
Omgevallen vastgoedinvesteerder SIGNA onderzocht om witwassen
Justitie in Duitsland onderzoekt of het omgevallen vastgoedimperium SIGNA Gruppe zich schuldig heeft gemaakt aan witwassen. Dat bevestigt de openbaar aanklager in...
Opsporingsdiensten en OM legden fors meer beslag in 2023
De gezamenlijke inspanningen van het Openbaar Ministerie (OM) en opsporingsdiensten resulteerden voor 2023 in een beslagopbrengst van 363,5 miljoen euro. Dat is...
Brussel dwarsboomt gezamenlijke witwasaanpak Nederlandse banken
Brussel heeft een streep gezet door de opzet van het Nederlandse anti-witwasproject Transactiemonitoring Nederland (TMNL), een plan van Nederlandse banken om samen...
Europese witwaswaakhond naar ECB-thuisstad Frankfurt
De nieuwe Europese witwaswaakhond wordt ondergebracht in Frankfurt. De Duitse stad, die ook al de Europese Centrale Bank (ECB) herbergt, is verkozen boven onder...