Nieuws 10 november 2020

Europese Rekenkamer: EU-rekeningen 2019 goedgekeurd, maar te veel fouten bij uitgaven

Nu de Europese Unie de komende jaren honderden miljarden euro's extra wil uitgeven om op te krabbelen uit de coronacrisis, is meer mankracht nodig om te controleren of dat geld goed wordt besteed. Daarvoor waarschuwt de Europese Rekenkamer.

In het jaarverslag van de Europese Rekenkamer over begrotingsjaar 2019 keuren de controleurs de rekeningen van de EU goed en stellen vast dat die een getrouw beeld van de financiële situatie van de EU geven. Tegelijkertijd concluderen zij dat de betalingen te veel fouten bevatten, voornamelijk in de categorie die wordt aangemerkt als “uitgaven met een hoog risico”.

Ondanks verbeteringen op bepaalde uitgaventerreinen, geeft de ERK daarom een afkeurend oordeel over de uitgaven af. De rekenkamer benadrukt de noodzaak van een robuust en doelmatig beheer van het financiële pakket dat is overeengekomen naar aanleiding van de coronacrisis, die de komende jaren bijna een verdubbeling van de EU-uitgaven zal opleveren.

Hoog risico

Het totale niveau van onregelmatigheden in de EU-uitgaven is relatief stabiel gebleven, op 2,7 procent in 2019, tegenover 2,6 procent in 2018. Positieve elementen in de uitgaven van de EU zijn onder meer de ontwikkeling van natuurlijke hulpbronnen en duurzame resultaten op het gebied van administratie.

Door de samenstelling van de EU-begroting en de ontwikkeling ervan in de loop van de tijd vertegenwoordigen de uitgaven met een hoog risico in 2019 echter meer dan de helft van de gecontroleerde uitgaven (53 procent), een stijging ten opzichte van 2018. Dit betreft voornamelijk op vergoedingen gebaseerde betalingen, waarbij de uitgaven van de EU door de lidstaten worden beheerd.

Voor uitgaven met een hoog risico gelden vaak complexe regels en subsidiabiliteitscriteria. In deze categorie blijft sprake van materiële fouten met een geraamd percentage van 4,9 procent (2018: 4,5 procent). Omdat het foutenpercentage van diepgaande invloed is, geven de controleurs een afkeurend oordeel over de EU-uitgaven.

Herstelinstrument

In juli 2020 heeft de Europese Raad een politiek akkoord bereikt, waarin een EU-begroting voor 2021-2027 wordt gecombineerd met een tijdelijk herstelinstrument. Dit ‘NextGenerationEU’ moet de economische en sociale gevolgen van de coronacrisis aanpakken. Als gevolg daarvan zullen de EU-uitgaven de komende jaren aanzienlijk hoger uitvallen, waarschuwt de Europese Rekenkamer.

"Ons afkeurend oordeel over de EU-uitgaven voor het jaar 2019 herinnert eraan dat we duidelijke en eenvoudige regels nodig hebben voor alle EU-financiën - en dat we ook doeltreffende controles nodig hebben om na te gaan hoe het geld wordt besteed en of de beoogde resultaten worden bereikt", aldus ERK-president Klaus-Heiner Lehne. "Dit is met name van belang in het licht van het geplande herstelfonds ter bestrijding van de gevolgen van de COVID-19-pandemie. In deze tijden van crisis hebben de Europese Commissie en de lidstaten een enorme verantwoordelijkheid om de financiën van de EU deugdelijk en efficiënt te beheren."

Ondertussen verloopt de absorptie van de Europese structuur- en investeringsfondsen (ESI-fondsen) door de lidstaten trager dan gepland. Tot eind 2019, het voorlaatste jaar van de huidige zevenjarenbegroting, was slechts 40 procent (184 miljard EUR) van de overeengekomen EU-financiering voor de periode 2014-2020 uitbetaald. Sommige lidstaten hadden minder dan een derde gebruikt.

Jaarverslagen Europese Rekenkamer begrotingsjaar 2019