Nieuws Vandaag

Hernieuwd CIO-stelsel moet digitalisering overheid helpen verbeteren

De ministerraad heeft ingestemd met de inwerkingtreding van het nieuwe Besluit CIO-stelsel Rijksdienst 2025, per 1 januari 2026. Het besluit moet bijdragen aan de digitale transformatie van de overheid, met als doel om digitalisering effectiever, efficiënter en verantwoorder in te zetten.

Uitgangspunt bij het CIO-stelsel is dat elk ministerie een chief information officer (CIO) heeft, die verantwoordelijk is voor het digitaliseringsbeleid en de informatiesystemen binnen het eigen departement.

Evaluaties ADR

In het CIO-stelsel uit 2021 is afgesproken om het stelsel elke drie jaar te evalueren. Op basis van evaluaties in 2024 door de Auditdienst Rijk (ADR) en het Adviescollege ICT-toetsing (AcICT) is het stelsel nu herzien, in nauw overleg met alle departementen en experts. Op basis van de evaluaties is een aantal vernieuwingen doorgevoerd.

Door betere coördinatie kan de rijksoverheid efficiënter werken, transparanter zijn en sneller inspelen op nieuwe uitdagingen, zo wordt gesteld. Het CIO-beraad, onder leiding van de CIO Rijk, is het belangrijkste overlegorgaan. Hier nemen de CIO's  van departementen en enkele grotere publieke dienstverleners besluiten over rijksbrede digitaliseringsvraagstukken, zoals cloudbeleid en de verantwoorde inzet van generatieve AI door het Rijk.

Veel nieuwe chiefs

Om de strategische kennis over digitalisering op het hoogste niveau te borgen zijn naast de bestaande rollen van CIO en CISO (chief information security officer) nieuwe specialistische rollen toegevoegd aan het stelsel: chief privacy officer (CPO), chief data officer (CDO) en chief technology officer (CTO). Dit zijn inhoudelijke experts, die als adviseurs onder de departementale CIO vallen. Ook is de rol van de CIO voor de Rijksdienst Caribisch Nederland (CIO RCN) formeel vastgelegd als onderdeel van het stelsel.

De CIO Rijk krijgt voortaan expliciete bevoegdheden om bindende kaders vast te stellen. Dit betekent dat de CIO Rijk regels, normen en richtlijnen kan opstellen en controleren voor de informatiesystemen van alle ministeries. De CIO's hebben afgesproken dat als geen consensus wordt bereikt in het CIO-beraad, de CIO Rijk zelf een besluit kan nemen om de slagvaardigheid te vergroten.

Informatiehuishouding

Het nieuwe stelsel stelt duidelijke taken om de kwaliteit van ICT-systemen te verbeteren. Departementale CIO's moeten zorgen voor 'interoperabiliteit': informatiesystemen moeten goed met elkaar kunnen communiceren en samenwerken, vooral bij de uitwisseling van gegevens en de aansluiting op gemeenschappelijke rijksbrede voorzieningen.

Ook moeten de CIO's zorgen voor een solide informatiehuishouding, om ervoor te zorgen dat alle informatie duurzaam, vindbaar, juist en betrouwbaar bewaard blijft. CIO's krijgen meer ruimte voor strategische thema's, zoals het vergroten van digitale autonomie en het benutten van technologische innovaties. Met de nieuwe rollen in het stelsel is strategische ICT-kennis beter gewaarborgd, is de verwachting.