Out of print: 'De andere sekse'
Ik heb me vaak afgevraagd waarom de beroepsgroep van accountants in de afgelopen decennia amper is vervrouwelijkt, zoals wel gebeurde bij rechters, huisartsen en dominees. Juist vrouwen zou het behartigen van het belang van partijen die in een zwakke positie staan om financiële informatie over een bedrijf te krijgen (financiers, maar ook werknemers, leveranciers en de ‘maatschappij’) moeten aanspreken.
Dit artikel is verschenen in Accountant Q4, 2018
Bekijk alle artikelen uit dit nummer
Ook voorspelbaarheid, zekerheid en veiligheid zijn waarden waarmee vrouwen affiniteit hebben, dacht ik. Maar dit najaar realiseerde ik me dat je misschien niet in dit soort termen mag denken. In oktober was de Canadese psycholoog Jordan Peterson op uitnodiging van de UvA in Amsterdam, om zijn ideeën toe te lichten over biologische oorzaken van de verschillen in denken en doen van vrouwen en mannen. Daarop stuurden tachtig UvA-wetenschappers en studenten een protestbrief naar het universiteitsbestuur: Petersons opvattingen achtten ze schokkend en niet voldoende politiek correct. Wie man-vrouwverschillen meer uit nature dan uit nurture verklaart, moet wel een antifeminist zijn.
Als die tachtig protestbriefschrijvers een meerderheid in de samenleving zouden vertegenwoordigen, dan mag ik binnenkort dus niet meer geloven dat bepaalde activiteiten meer passen bij aanleg of interesse van vrouwen dan van mannen. Die zijn immers maar aangeleerd.
Het was dit incidentje dat me de pas deed inhouden toen ik bij een antiquariaat het boek De Andere Sekse zag staan, van de bekende Britse bioloog en antropoloog Desmond Morris. Morris schreef ook De naakte aap, de megahit uit 1967. In 1998 kwam The human sexes - zo luidt de Engelse titel - uit als ondersteuning voor een BBC-televisieserie over de evolutionaire achtergronden van sekseverschillen. NOT-Teleac (publieke omroep!) zond de serie hier uit en liet het boek vertalen.
In 1998 waren er al diverse feministische golven over de wereld gespoeld. Omdat Morris op zijn hoede is schrijft hij dan ook: “Ik heb de neiging de vrouw te bevoordelen om te voorkomen dat ik wordt beschuldigd van het omgekeerde.” Toch durft hij nog vrij onbekommerd op allerlei verschillen in aanleg te wijzen. Zo haalt hij een onderzoek aan waarin mannen en vrouwen werden gevraagd uit hun hoofd een fiets te tekenen. De meeste mannen lukt dat redelijk. De door vrouwen getekende fietsen hadden soms een stuur dat niet aan het voorwiel vastzat, of een ketting die niet verbonden is met het achterwiel. Dat illustreerde een beperkter technisch inzicht. Morris zat globaal op de lijn van Peterson.
Die feiten zijn vast niet veranderd, maar zou de publieke omroep vandaag nog een boek met zo’n strekking durven uitbrengen? Zo verder peinzend vroeg me ik ook af: als verschillen tussen mannen en vrouwen een sociaal construct zijn, valt dan niet de bodem uit het feministische pleidooi voor diversiteit?
Bert BakkerJournalist.
Lees alles van Bert BakkerGerelateerd
Out of print: De geldpers
Ja, mogelijk zijn de problemen waarmee het accountantsberoep de laatste twintig jaar kampte een gevolg van te veel oriëntatie op geld verdienen. En, wellicht daardoor, een afnemend besef van de maatschappelijk opdracht. Maar functioneert een sector beter als een maatschappelijk belang nadrukkelijk bóven winst maken wordt gesteld? Dat is zeker niet bewezen.
x 0Out of print: De kruistochten, gezien door Arabische ogen
‘Iedereen die iets afwist van de Franken, had beesten in hen gezien die slechts superieur waren in moed en strijdlust, zoals dieren superieur zijn in kracht en agressie’. Een uitspraak van een Fries of een Viking uit de tijd dat Karel de Grote de heidenen in het Noorden met geweld tot Christenen maakte? Nee!
x 0Out of print: 'What the butler saw'
Het is een klassiek dramatisch thema - vergelijkbaar met verboden liefde of verraad: de relatie tussen de high and mighty en degenen die hen ondersteunen, mensen dus die constant in hun nabijheid zijn, maar wel in een ondergeschikte, dienende rol en altijd onzichtbaar voor de buitenwereld.
x 0Out of print: 'Amsterdam terloops'
Ik zoek iemand om een weddenschap mee af te sluiten. Ik wil wedden dat ik mijn fiets in Amsterdam-centrum een week kan laten staan, zonder dat-ie wordt gestolen. Al twee jaar bespaar ik me de moeite mijn fiets degelijk op slot te zetten als ik ergens heen ga voor een boodschap. En ik heb ‘m nog steeds.
x 0Out of print: Carletti's reis om de wereld
Hoe is het mogelijk, dacht ik, toen ik een paar hoofdstukken had gelezen in het verslag dat de Florentijnse koopman Francesco Carletti maakte van zijn ongeplande reis om de wereld, tussen 1594 en 1606. Kan een zo spectaculair boek domweg zijn vergeten?
x 0