Magazine 01 november 2011

Handleiding voor controles in het mkb

Vorige maand verscheen de 'Handleiding Nederlandse controlestandaarden bij de controles in het MKB'. Deze NBA-uitgave, een vertaling van een document van de International Federation of Accountants (IFAC), helpt accountants bij de controle van middelgrote en kleine bedrijven.

Dit artikel is verschenen in Accountant nr. 11, 2011

Bekijk alle artikelen uit dit nummer

» Download dit artikel in pdf

Leendert Haaring

Vorig jaar verscheen de tweede versie van het IFAC-document ‘Guide to Using International Standards on Auditing in the Audits of Small- and Medium-Sized Entities’. Gerard van IJzendoorn, medewerker van de afdeling Beroepsontwikkeling en Beleid van de NBA: “IFAC laat met de handleiding zien dat de International Standards on Auditing goed zijn toe te passen bij de controles van kleinere bedrijven. Het document maakt ook duidelijk dat niet alle standaarden nodig zijn om een controle uit te voeren binnen het midden- en kleinbedrijf. Denk aan Standaard 600. Die gaat over het gebruik van andere accountants bij controles van groepsjaarrekeningen. De accountant werkzaam in het mkb heeft daar meestal niets mee te maken.” 

De NBA besloot eerder dit jaar om het IFAC-document in het Nederlands uit te geven. “Dit document is bedoeld ter ondersteuning van de accountant die geen AFM-vergunning heeft en een keer een vrijwillige controle gaat doen bij een kleine organisatie, bijvoorbeeld omdat er een externe financier bij betrokken is. Vooral het hoofdstuk over de toepassing van steekproeven is verhelderend.” 

Kern

Het document bestaat uit twee delen: het eerste deel geeft een toelichting op de standaarden, het tweede deel beschrijft hoe een accountant daar in de praktijk mee kan werken. “De kern van het document is het tweede deel”, vertelt Karin van Hulsen, medewerker van de afdeling Regelgeving van de NBA. “Daarin wordt duidelijk gemaakt hoe je met bepaalde zaken in het contro-leproces om moet gaan en wat daar bij komt kijken.”Het tweede deel behandelt de verschillende stadia van de controle: de aanvaarding van de klant, de planning en risico-inschatting, het inspelen op risico's, de evaluatie van de verkregen controle-informatie en het vormen van een passend controle-oordeel. 

Cases

Ter verduidelijking worden twee cases gebruikt: Dephta Meubilair BV en Kumar BV. Het meubelbedrijf Dephta is een familiebedrijf bestaande uit tien medewerkers. Kumar is een houtbewerkersbedrijf. Het is een vennootschap met rechtspersoonlijkheid en bestaat uit slechts twee productiemedewerkers. Beide ondernemingen zijn fictief. 

“De cases worden gebruikt om zaken in het controleproces te verduidelijken”, vertelt Van IJzendoorn. “Vooral in de dossiervulling kunnen er grote verschillen zijn. Bij het bedrijf met tien medewerkers moet je zaken nog op een bepaalde wijze documenteren, terwijl je bij het kleine bedrijf vaak al kunt volstaan met een gespreksverslagje.” 

Verduidelijking

Voor 95 procent is het NBA-document een letterlijke vertaling van de IFAC-publicatie. Sommige zaken zijn echter weggelaten, zoals de voorbeeldteksten van verklaringen. Deze zijn namelijk al te vinden in de Handleiding Regelgeving Accountancy (HRA), deel 3. “Wat belangrijk is om te weten, is dat het document niet de standaarden vervangt”, vertelt Van Hulsen. “Het is een verduidelijkingsdocument. Het helpt je op weg bij het uitvoeren van een controle. Het is ook een internationaal stuk en houdt op geen enkele wijze rekening met de Nederlandse regelgeving. Leden worden geacht naast deze handleiding regelgeving zoals de NV onafhankelijkheid van de openbaar accountant en de NV accountantskantoren ter zake van assurance-opdrachten in acht te nemen.” 

Consultatie

De handleiding, te vinden op www.nova.nl en www.nivra.nl, is vooralsnog een consultatiedocument. Omdat het document een vertaling betreft, kan het inhoudelijk niet worden gewijzigd. Wel krijgen leden de kans om hun mening te geven over het document. Van Hulsen: “Het is voor ons vooral belangrijk om te weten of dit document in een behoefte voorziet.” 

Leden kunnen nog tot 31 maart 2012 reageren op het consultatiedocument.