NBA nieuws - juli/augustus 2014
Ledenvergadering - NBA Alerts onafhankelijkheid - 'Opdrachten uitgevoerd ter ondersteuning bij (potentiële) geschillen' - 'Juridische fusie en splitsing' - PE-registratie - Tuchtrechtelijke maatregelen zichtbaar in register - Signaleringsraad - NBA-kennistoets - Ondersteunende informatie ViO.
Dit artikel is verschenen in Accountant nr. 7/8, 2014
Bekijk alle artikelen uit dit nummer
Ledenvergadering 23 juni 2014
Diverse onderwerpen kwamen aan de orde tijdens de NBA Ledenvergadering van 23 juni 2014. Rond honderdveertig leden waren aanwezig in Spant! in Bussum.
Over de tijdens de vergadering bekendgemaakte samenstelling van de stuurgroep Toekomst accountantsberoep, met NBA-voorzitter Huub Wieleman zelf als voorzitter, merkte deze op dat er drie externe voorzitters zijn aangezocht, maar dat deze alle drie adviseerden om - aangezien het gaat om een politieke vraag aan het accountantsberoep - iemand te nemen uit het beroep zelf.
Nieuwe bestuursleden
Een belangrijk agendapunt was de verkiezing van twee nieuwe bestuursleden.
De aanwezige leden verkozen Viviana Kooistra-Voorwald (1972), partner bij PwC, met grote meerderheid als nieuw lid in het NBA-bestuur (101 voor, 4 tegen, 6 onthoudingen).
Ook Pieter Jongstra (1956), in de periode 2009-2013 bestuursvoorzitter van EY en beoogd NBA-voorzitter vanaf medio 2015, werd benoemd tot nieuw lid, maar minder unaniem (74 voor, 26 tegen, 11 onthoudingen).
Huub Wieleman en Dirk ter Harmsel werden met nauwelijks tegenstemmen herkozen als respectievelijk voorzitter en plaatsvervangend voorzitter.
NBA Loftrompet 2014
Na soepele besluitvorming - bijna zonder uitzondering zonder stemming - over een aantal ontwerpverordeningen, waaronder een over contributie (blijft ongewijzigd), een over onkostenvergoedingen en een over de samenwerking tussen externe en interne accountants, beleefde de vergadering de introductie van een nieuw initiatief.
De NBA wil vanaf nu jaarlijks een of enkele leden eren die zich langdurig hebben ingezet voor de organisatie. In dit eerste jaar kregen twee personen deze 'NBA Loftrompet' uitgereikt: Leo Straathof RA voor onder meer zijn jarenlange inzet als lid en later voorzitter van het NIVRA-stagebestuur en meer in het algemeen voor zijn bijdrage ter professionalisering van de praktijkopleiding en kwaliteitsbewaking van de RA-opleidingen. Daarnaast kreeg Jack Heij AA de onderscheiding uitgereikt voor zijn inzet voor het examenbureau AA en de praktijkopleiding AA. Heij was onder meer een actief voorvechter voor de praktijksimulatie voor AA's.
Zie voor een volledig verslag van de Ledenvergadering Accountant.nl.
Twee themasessies
Voorafgaand aan de Ledenvergadering waren er twee themasessie, over respectievelijk het accountantskantoor van de toekomst ('Nieuwe tijden, nieuwe mensen?') en de toekomst van het beroep in het algemeen ('Hoe verder?')
'Nieuwe tijden, nieuwe mensen?'
Vergrijzing, automatisering en 'klassieke fouten'. Ze kwamen alle aan de orde tijdens de themabijeenkomst over het accountantskantoor van de toekomst. Volgens onderzoekers van de universiteit van Oxford komt binnen twintig jaar de helft van alle banen in aanmerking voor automatisering. Accountants en auditors scoren daarbij schrikbarend hoog. De samenstelpraktijk zal verdwijnen, beweren sommigen. Dat vraagt om nieuwe vaardigheden en nieuwe verdienmodellen. Ligt de toekomst in advies? Is het kantoor daarop ingesteld? Hoe neem je afscheid van medewerkers en hoe werf je nieuw personeel? Kishan Ramkisoensing volgt als analist van de Rabobank de accountantssector. Veel kantoren maken volgens hem een 'klassieke fout' bij de voorbereiding op de toekomst. "Ze wedden op verschillende paarden tegelijk. Men zet bijvoorbeeld in op kostenbesparing, maar ook op de ontwikkeling van nieuwe diensten. Dat zijn twee verschillende tendensen die elkaar behoorlijk kunnen bijten." Hij is voorstander van zowel horizontale samenwerking binnen de accountancy - verschillende kantoren die gezamenlijk projecten aanpakken - als verticale samenwerking - kantoren en softwareleveranciers die nauw samenwerken bij het realiseren van ICToplossingen.
Zie voor een uitgebreider verslag Accountant.nl.
'Hoe verder?'
Met de relevantie van het accountantsvak komt het wel goed, mits we de goede dingen doen. Dat was het algemene gevoel tijdens de themabijeenkomst 'Hoe verder?' over de toekomst van het accountantsberoep. Joris Joppe (Coney, bestuurslid NBA Ledengroep Openbaar Accountants) hield een inleiding over vraag 'Wat hebben we nog te leren als accountants?'. Accountants werken volgens hem op basis van een verouderd model en denken dat ze met één jaarlijks product tegemoet kunnen komen aan alle wensen van het maatschappelijk verkeer. "Zekerheid zonder relevantie is zinloos. Besteed als accountant tien procent van je tijd aan nadenken en het ontwikkelen van nieuwe producten."
Jan Wietsma (Full Finance, bestuurslid NBA Ledengroep Accountants in Business) belichtte vervolgens de vraag 'In hoeverre leveren we de juiste producten?'. Zijn kernpunt: "Opvallend in alle discussies is dat er behoefte is aan kwalitatief goede informatie. Daar moeten accountants iets mee doen."
Als derde spreker verdedigde Auke de Bos (EY) het onlangs door hoogleraar Jan Bouwens geopperde idee voor oprichting van een 'Accountancy Lab' voor het beroep. Vervolgens beantwoordde hij de vraag hoe accountants beter met hun omgeving kunnen communiceren. In dat verband had hij drie 'boodschappen' voor het beroep. "Ten eerste frequenter en scherper communiceren. Accountants zouden veel vaker moeten zeggen wat ze denken, zien en zelfs voelen. Boodschap twee is communiceren op alle niveaus. Bespreek waar je tegenaan loopt, ga de dialoog aan, heb durf. Schrijf scherpe management letters over wat je ziet. En mijn derde opmerking is dat communiceren, zeker een scherpe boodschap, wrijving geeft, maar dat je daar niet voor moet weglopen. Zoek die wrijving juist op. Wees duidelijk, zeg waar zwakke punten zitten."
NBA Alerts onafhankelijkheid
De NBA heeft twee NBA Alerts gepubliceerd over de onafhankelijkheidsregels in de Verordening over onafhankelijkheid van accountants bij assurance-opdrachten en de (Ontwerp)verordening accountantsorganisaties.
Eén van de alerts 'Enkele vragen met betrekking tot de definitie van gelieerde entiteiten' gaat in op een aantal vragen uit de praktijk over het begrip gelieerde entiteiten in de ViO. Bij de invulling van dit begrip is aansluiting gezocht bij het wetsvoorstel voor de 'Wijzigingswet financiële markten 2015'.
De andere alert 'Het overleg met de AFM bij een juridische procedure aangespannen door de verantwoordelijke partij' roept op om bij een juridische procedure tussen de accountant en zijn klant te overleggen met de AFM over de overdracht van de opdracht naar een opvolgende accountantsorganisatie. En dit te doen voordat de opdracht wordt beëindigd. Hiermee wordt aansluiting gezocht bij de Ontwerpverordening accountantsorganisaties (VAO) waarover op 23 juni 2014 is gestemd tijdens de NBA ledenvergadering. De beoogde datum waarop deze verordening in werking treedt is 1 januari 2015. De alert heeft betrekking op de periode totdat de VAO in werking treedt.
Vragen over bijgaande alerts kunt u richten aan Friederike Boersma-Bolkestein, f.boersma@nba.nl.
'Opdrachten uitgevoerd ter ondersteuning bij (potentiële) geschillen'
De NBA heeft NBA-handreiking 1127 'Opdrachten uitgevoerd ter ondersteuning bij (potentiële) geschillen' gepubliceerd. Naar aanleiding van een eerdere consultatie zijn er enkele inhoudelijke wijzigingen aangebracht.
Voor wie?
Deze handreiking is bedoeld voor accountants die redelijkerwijs kunnen vermoeden dat hun product zal worden gebruikt in een geschil. In een dergelijk geval is er een grotere kans dat de accountant wordt aangesproken op zijn vakbekwaamheid en zorgvuldigheid maar vooral op zijn objectiviteit.
De Accountantskamer heeft zich herhaaldelijk uitgesproken over de opdrachtvorm en rapportering van de accountant bij diens optreden in geschillen. Terecht wordt daarbij opgemerkt dat de accountant zich niet kan verschuilen achter de aard van de opdracht en dat hij bij het accepteren van de opdracht rekening moet houden met het doel van de opdracht, de rapportage en de beoogde gebruikers.
Inhoudelijke wijzigingen
De belangrijkste inhoudelijke wijzigingen naar aanleiding van de consultatie zijn:
- De titel is aangepast ('van een standpunt' is komen te vervallen).
- Er is een vragenschema met toelichting hetgeen ook samengevat is in een stroomschema (stappenplan) toegevoegd om te helpen bij de keuze voor de passende opdrachtvorm (indien mogelijk).
- Er is een hoofdstuk opgenomen over zorgvuldigheid en transparantie bij andere opdrachten.
Download handreiking 1127 op NBA.nl (pagina handreikingen)
'Juridische fusie en splitsing'
NBA-handreiking 1126 'Juridische fusie en splitsing' is gepubliceerd.
De consultatie van deze handreiking heeft niet tot inhoudelijke wijzigingen geleid.
De handreiking vervangt Leidraad 13 en bevat achtergrondinformatie over juridische fusie en splitsing en de daarbij behorende wettelijke eisen. Hiermee wordt de accountant inzicht gegeven in het proces van juridische fusie en splitsing en zijn rol daarbij. De handreiking richt zich op het mkb waar BW 2 van toepassing is.
PE-registratie 2013 tot en met 7 september
Het NBA-bestuur heeft accountants die op 31 maart 2014 nog niet aan de minimum-PE-verplichting voor 2013 hadden voldaan in de gelegenheid gesteld deze achterstand tot en met 7 september 2014 in te halen.
Hebt u wel aan de minimum-PE-verplichting voor 2013 voldaan, maar wilt u nog ontbrekende in 2013 verrichte activiteiten opnemen in uw PE-registratie? Dan kan dit ook tot en met 7 september 2014. Bent u accountant in business en volgt u in 2014 nog de voor u in 2012/2013 als verplicht aangemerkte training beroepsethiek, dan bent u verplicht deze te registreren in uw PE-registratie 2013.
Voor vragen over uw PE-verplichting kunt u contact opnemen met de PE-servicelijn: 020-3010352.
Tuchtrechtelijke maatregelen zichtbaar in register
Op 1 januari 2013 is de Wet op het accountantsberoep (Wab) in werking getreden. De Wab stelt meer eisen aan het accountantsregister dan de wet die hiervoor van kracht was. Hierdoor zijn meer registergegevens openbaar. Vanaf nu zijn die gegevens ook in het register op NBA.nl te raadplegen.
Tuchtrechtelijke maatregelen blijven tot 10 jaar na het opleggen van de maatregel vermeld. Daarna worden ze uit het register verwijderd. Het register vermeldt geen tuchtrechtelijke maatregelen die voor 1 mei 2009 zijn opgelegd. Tuchtrechtelijke maatregelen zijn pas sinds 1 mei 2009 (openbare) registergegevens.
Het register bevat de volgende gegevens:
- naam
- voornamen
- geboortedatum
- adres (dit is geen openbaar gegeven en wordt niet op de website vermeld)
- kantooradres of het adres van de organisatie of instelling waar de accountant werkzaam is
- datum van inschrijving
- titel
- ledengroep
Indien van toepassing:
- certificeringsbevoegdheid
- opgelegde tuchtmaatregelen
- de datum van een doorhaling
Barbara Majoor nieuw lid Signaleringsraad
Het algemeen bestuur van de NBA heeft op 10 juni 2014 Barbara Majoor benoemd tot lid van de Signaleringsraad.
De Signaleringsraad is verantwoordelijk voor het NBA-programma Kennis Delen. Majoor is hoogleraar accountancy aan Nyenrode Business Universiteit en partner bij Deloitte.
NBA-kennistoets
Voor openbaar accountants die werkzaamheden verrichten ten behoeve van wettelijke of vrijwillige controles van de jaarrekening is de online kennistoets onderdeel van het verplichte PE-onderwerp.
De kennistoets wordt op dit moment alleen aangeboden door SRA, Kriton en de NBA. De NBA-kennistoets is samen met het Cito ontwikkeld, in samenwerking met Deloitte, KPMG, PwC en de SRA. Daarnaast hebben accountants van een groot aantal andere organisaties een belangrijke bijdrage geleverd.
De toets neemt twee tot drie uur in beslag en bestaat uit veertig meerkeuzevragen over de standaarden 100-999 'opdrachten tot controle van historisch financiële informatie'. Tijdens de toets mag gebruik worden gemaakt van relevante documentatie, zoals de HRA.
Ondersteunende informatie ViO
Ter ondersteuning bij de implementatie van de verordening inzake de onafhankelijkheid van accountants bij assurance-opdrachten (ViO) is een verschillenanalyse en een leeswijzer ter beschikking gesteld.
De verschillenanaalyse geeft inzicht in de verschillen van de ViO ten opzichte van de Code of Ethics en de Nadere voorschriften onafhankelijkheid.
De leeswijzer ViO is een handig hulpmiddel voor accountants om vast te stellen welke artikelen voor een bepaalde opdracht relevant zijn. De leeswijzer is bedoeld als achtergrondinformatie bij de ViO en is geen onderdeel van de verordening én van het consultatietraject.