Magazine 01 december 2009

Boeken - december 2009

Leestijd van ongeveer 3 minuten

De WIJ economie - Dansen rond de apenrots.

Dit artikel is verschenen in de Accountant nr. 12, 2009

Bekijk alle artikelen uit dit nummer

Tekst: Rob Heinsbroek

De WIJ economie

‘Nederland heeft een aansprekende visie voor de toekomst nodig. Een toekomst die in de samenleving enthousiasme oproept en breed wordt gedragen.’ Willem Vermeend - oud-staatssecretaris Financiën en oud-minister SZW - heeft naar eigen zeggen niet zomaar een boek geschreven. De kredietcrisis heeft de IK-cultuur en IK-economie voorgoed in de ban gedaan. Deze kan geen oplossingen aanbieden voor de economische, culturele, sociale en klimaatproblemen waar we wereldwijd mee worstelen. Inderdaad niet alleen economische problemen. In tegenstelling tot de titel van dit boek gaat deze pennenvrucht van de oud-bewindsman, internetondernemer en hoogleraar niet alleen over economie maar over zoveel meer: internationale economische en politieke verhoudingen, hervorming van het belastingstelsel, flexibilisering van de WAO, noodzaak van kerncentrales, oprichting van de Green Bank of Holland, aanvoerderschap in plaats van leiderschap.

Ondergang IK-economie

Zoals zoveel boeken in het afgelopen jaar behandelt Vermeend de oorzaken van de huidige economische crisis. Hij plaatst dit echter in een breed perspectief door de kredietcrisis als een ondergang van de IK-economie te betitelen. De IK-economie wordt gekenmerkt door eigenbelang, hebzucht, korte termijn denken.

Ook de IFRS boekhoudregels (met name de fair value-waarderingen) worden als een kleine - het probleem verergerende - schuldige aangewezen. En de bonussen van de bankiers die voor zoveel maatschappelijke opschudding zorgen? Ook daar heeft de oud-PvdA-bewindsman een korte en krachtige oplossing voor: excessieve bonussen gaan op een internationale zwarte lijst en deze bankiers komen wat Vermeend betreft niet meer aan de slag in de financiële sector. Waarvan akte.

En wat is een fatsoenlijk verschil in beloningen? Volgens Vermeend maximaal 25 maal het bij het desbetreffende organisatie gehanteerde laagste loon. En vooruit, de Amerikanen mogen maximaal 35 keer het laagste loon betalen.

En WIJ dan?

Maar wat dan wel? Vermeend pleit onder andere voor een meer groene en duurzame inrichting van de economie. Kernenergie is geen vies woord bij hem. Nederland kan het voortouw nemen in duurzaamheid door de oprichting van The International Green bank of Holland. Daarnaast richten we ook The Holland Internet Bank op. Tevens dient er veel strenger toezicht op financiële instellingen te komen. En de aanbeveling van Vermeend voor de enig juiste structuur van een bank zal op het hoofdkantoor van de Rabobank met gejuich zijn ontvangen. Immers, iedere bank dient het coöperatieve model van Rabo over te nemen.

Ten slotte schudt de auteur zijn socialistische ideologische veren nog eens flink af door te pleiten voor een forse flexibilisering op de arbeidsmarkt met onder andere een vermindering van de ontslagbescherming.

The world according to…

Hoe moeten we dit boek nu plaatsen? Is het een visionair boek? Ja, gedeeltelijk wel. Is het een zweverig boek? Nee, dat valt gelukkig ontzettend mee. Biedt het boek concrete en praktische handvaten voor de toekomst? Ja, gedeeltelijk wel. Is het dan stiekem ‘de wereld volgens W. Vermeend’? Ja, eigenlijk wel. Ondanks de over elkaar heen struikelende ideeën is het toch een helder geschreven boek, met een positieve boodschap voor de toekomst en - hoe u er ook over denkt - genoeg food for thought voor de komende donkere wintermaanden. Aanbevolen dus.

W. Vermeend, De WIJ economie - de opkomst van de WIJ economie en de ondergang van de IK economie, Lebowski, ISBN 9789048802296

Dansen rond de apenrots

Vrouwen en de top. Het glazen plafond. Verplichte quota's in besturen en raden van commissarissen. Al vele jaren lijkt het maar niet te lukken om meer vrouwen in topposities te krijgen. En al evenveel jaren worden er voorstellen gelanceerd en oplossingen aangedragen. Deze FNV-publicatie heeft naar eigen zeggen kwalitatief onderzoek gevoerd naar de redenen waarom het maar niet wil lukken met vrouwen op topposities. Als eerste wordt het nut van diversiteit beschreven, gevolgd door een hoofdstuk over de traditionele Nederlandse opvattingen die het beeld van een werkende vrouw niet echt aangemoedigd hebben. Ook de sekse-stereotyperingen komen aan bod en voor- en tegenstanders van verplichte quota worden aan het woord gelaten. Het boekje sluit af met enige aanbevelingen voor werkgeversorganisaties, de vakbeweging en de politiek. En die quota? Graag verplicht stellen a.u.b.

Anja Berkelaar, Dansen rond de apenrots, FNV.